Chcesz być na bieżąco? Zapisz się do naszego newslettera


Podsumuj z nami!

 

Czas czytania: ~8 min


lTBT1dhj8zhOSgSTUhs8xz3DNoxOOm5KkvdddCZ4PRDldIuYCrG0q47AnDoo_trendy003.jpg
Już po raz drugi uruchamiamy ankietę, za pomocą której chcemy podsumować ubiegły rok w polskiej architekturze. Znalazło się w niej blisko pięćdziesiąt propozycji w dziewięciu kategoriach: kultura i nauka, stare i nowe, biura, dom i mieszkanie, przestrzeń publiczna, ekologia, sport, wydarzenie oraz nadzieja 2009 r. Kandydatów do tytułu najlepszych zgłosili poproszeni o opinię eksperci: Urszula Gołota – kustosz działu architektury współczesnej w Muzeum Architektury we Wrocławiu, Maciej Gardiasz – architekt i wiceprezes szczecińskiego oddziału SARP, Bartosz i Michał Haduch – publicyści i architekci z krakowskiej pracowni NArchitekTURA, Marcin Kościuch – architekt z pracowni Ultra Architekci, wiceprezes poznańskiego oddziału SARP oraz Piotr Kuczia – architekt pracujący w Polsce i Niemczech. Serdecznie dziękujemy im za pomoc i czas poświęcony na analizę tego, co w ubiegłym roku działo się na krajowej scenie architektonicznej. Propozycje ekspertów zostały uzupełnione o zgłoszenia naszych Czytelników. Są to zarówno budynki przez nich zaprojektowane, jak i obiekty, wydarzenia i projekty, które uznali za najciekawsze i warte uwzględnienia w naszym plebiscycie. Lista kandydatów jest więc dziełem zbiorowym i obszernym, choć zapewne może się zdarzyć że czegoś na niej Państwu zabraknie. Kategorii jest dziewięć, a liczba nominacji w każdej z nich – zróżnicowana. Największy jest wybór wśród kandydatów do tytułu „wydarzenia roku”. Zauważone zostały zarówno imprezy krajowe – szczeciński Westival, warszawski Festiwal Sztuki nad Wisłą „Przemiany” oraz kolejny cykl organizowanych przez portal sztuka-architektury spotkań z filmami o architekturze ArchFilmFest (dziękujemy za uznanie!) – jak i eksport polskiej kultury za granicę: Polska! Year i instalacja Mirosława Bałki w galerii Tate Modern w Londynie, a także sukces polskich architektów na III Międzynarodowym Biennale Architektury LEONARDO 2009 w Mińsku. Docenili Państwo również redakcję miesięcznika „Architektura Murator” za organizację Nocy Tańczących Budynków – balu kostiumowego połączonego ze zbiórką pieniędzy na renowację neonu na stacji Warszawa Powiśle. No i, oczywiście, nie mogło zabraknąć długo oczekiwanego kompromisu, który zakończył ciągnący się kilka lat spór między władzami Warszawy a Christianem Kerezem o ostateczny kształt projektu Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie. Solidną reprezentację mają także realizacje związane z kulturą i nauką. Co ciekawe, w większości są to interwencje wewnątrz istniejących budynków, a nie budowa nowych obiektów. Ich skala jest bardzo różna – od stosunkowo niewielkiej w przypadku nowej strefy wejściowej w Muzeum Etnograficznym w Krakowie (NArchitekTURA), przez modernizację wnętrz budynku Muzeum Sztuki w Łodzi wraz z MS Café (wunderteam.pl), po gigantyczne przedsięwzięcie, jakim była renowacja Arkad Kubickiego w Warszawie przeprowadzona przez pracownię Stanisława Fiszera. Wśród nominowanych jest także rodzynek zagraniczny – wnętrza nowej siedziby Instytutu Polskiego w Sztokholmie zaprojektowane przez warszawską pracownię SOMA Architekci. Dwa budynki, jakie zostały w tej kategorii wskazane, to Biblioteka Wydziału Filologii Polskiej i Klasycznej UAM w Poznaniu autorstwa Consultor + APA Bułat + Neostudio i będące jeszcze w budowie krakowskie Muzeum Lotnictwa Polskiego (Pysall.Ruge Architekten, Bartłomiej Kisielewski). Kolejną liczną kategorią jest „przestrzeń publiczna”. I jest się z czego cieszyć, bo jest to dowód, że coraz popularniejsze staje się w naszym kraju wychodzenie ze sztuką poza onieśmielające mury muzeów i galerii i stawianie na żywy kontakt z odbiorcami w ich codziennym środowisku. Działaniami, jakie Państwo docenili, są kontenerArt w Poznaniu – inicjatywa fundacji VoxArtis oraz trzy przedsięwzięcia warszawskie: Park Rzeźby na Bródnie, instalacja „Przestrzeń Absolutna” zrealizowana przez Tomasza Rygalika i Philipa Worthingtona oraz Światłotrysk – neon Maurycego Gomulickiego, który dzięki staraniom Fundacji Bęc Zmiana stanął w parku na Kępie Potockiej. Wśród kandydatów znalazła się także rewitalizacja jednej z najbardziej zaniedbanych ulic w śródmieściu Katowic – ul. Mariackiej – przeprowadzona według projektu pracowni AIR Jurkowscy, a także pawilon JEMS-ów na Skwerze Hoovera w Warszawie (wprawdzie został on zrealizowany pod koniec 2008 r., ale działalność rozpoczął w styczniu ubiegłego roku i w związku z tym po raz kolejny mógł zasilić pulę naszych kandydatów). Bardzo emocjonująca rywalizacja zapowiada się w przypadku kategorii „nowe i stare”. Tu zmierzą się bowiem trzy wyjątkowo udane realizacje z ubiegłego roku: rozbudowa i rewaloryzacja domu handlowego Renoma we Wrocławiu (Maćków Pracownia Projektowa), przebudowa budynku dawnej przędzalni na pięciogwiazdkowy Hotel Andels w Łodzi (Op Architekten) oraz adaptacja XIX-wiecznego gliwickiego spichlerza na lofty, zaprojektowana przez śląską pracownię Medusa Group. W szranki staje również adaptacja jednej z hal przemysłowych Instytutu Odlewnictwa w Krakowie na budynek laboratoryjno-techniczny, przeprowadzona przez zespół pod kierownictwem profesora Aleksandra Bohma (Adam Paniak, Małgorzata Rybarczyk i inni). Nieco gorzej jest w przypadku obiektów sportowych. Stadiony na Euro wciąż są w budowie, a boom na projekty hal sportowych jeszcze się nie przełożył na ilość obiektów zrealizowanych czy przynajmniej będących w trakcie realizacji. W tej kategorii zgłoszono więc tylko dwóch kandydatów – ukończoną w ubiegłym roku halę sportową w Bytomiu, zaprojektowaną przez wrocławską Maćków Pracownię Projektową oraz powstające Centrum Rekreacyjno-Sportowe w Kórniku pod Poznaniem, autorstwa zespołu Ovo Grąbczewscy Architekci oraz Małgorzaty i Adama Zgrajów. Lepszą reprezentację ma ekologia, choć wciąż można odnieść wrażenie, że ekologiczne budynki dopiero przecierają sobie w Polsce szlaki – zwłaszcza, jeśli porównać nasze podwórko z tym, co dzieje się na świecie i silną pozycją, jaką ma tam tzw. zielona architektura. W naszym plebiscycie znalazło się pięć ekologicznych propozycji. Co ciekawe, dwie z nich to obiekty sakralne: niewielki kościółek Votum Aleksa w Tarnowie nad Wisłą, autorstwa młodej warszawskiej pracowni Beton oraz projekt kościoła pasywnego na Równi Szaflarskiej w Nowym Targu Tomasza Pyszczka i Marcina Stelmacha. Obok nich na listę kandydatów trafiły produkowane przez grupę BUMA ekologiczne domy modułowe Bumati, które były prezentowane na wystawie plenerowej w kamieniołomie w Rząsce pod Krakowem oraz dom TypOwy w Pszczynie KWK Promes, który, jak zapewniają autorzy projektu, zużywa niewiele więcej energii niż budynki pasywne. Ekologiczną propozycją „z zupełnie innej beczki” jest akcja „Zielona Lipowa”, którą w Łodzi przeprowadziła Grupa Pewnych Osób we współpracy z architektami z pracowni Moomoo. Dzięki tej inicjatywie, zaniedbana ulica znowu się zazieleniła – na „klepiska”, które w czasach swojej świetności były trawnikami, powróciła trawa, posadzono także ozdobne pnącza, a właścicielom sklepów i lokalu gastronomicznego podarowano rośliny w doniczkach. Mniej liczna niż w ubiegłorocznym podsumowaniu jest reprezentacja domów i mieszkań. Tu wybrać można spośród czterech propozycji. Dwie z nich to domy jednorodzinne – oba zaprojektowane przez młode pracownie: PAG z Wrocławia (dom „Złamana stodoła” w Bielanach Wrocławskich) i Mobius Architektów z Krakowa (dom Atrium w Pielgrzymowicach). Dwie pozostałe to obiekty wielorodzinne: malowniczo położony apartamentowiec przy ul. Księcia Witolda we Wrocławiu, autorstwa Studia Wójciak Jagodziński (grupa Archipelag), będący częścią planowanej Mariny Śródmiejskiej oraz Green Point na poznańskiej Wildzie autorstwa Studia ADS – ważny krok w kierunku rewitalizacji poprzemysłowej dzielny stolicy Wielkopolski. W kategorii biur dominują obiekty o niewielkiej skali, co w podsumowaniu roku, który upłynął pod znakiem kryzysu ekonomicznego, nie powinno dziwić. Nawet warszawski Cristal Park JEMS Architektów, jak wskazują sami autorzy, jest „niewysokim obiektem o kameralnej skali”. W tej dziedzinie nasi Czytelnicy zgłosili najwięcej własnych realizacji, którym szczęśliwie udało się uniknąć skutków załamania na rynkach finansowych. Są to: budynek biurowy przy ul. Kartuskiej w Gdańsku (Pracowni Projektowej „ARK"), centrum szkoleniowo-konferencyjne firmy Comarch w Krakowie Czyżynach (Pracownia Architektoniczna „Atrium”) oraz pierwszy w Łodzi biurowiec klasy A – Forum 76, zaprojektowany przez biuro Archidea. Na Państwa uwagę zasłużył również biurowiec firmy KNAUF w Brzeziu, zaprojektowany przez M. i A. Domicz Pracownię Architektury jako przebudowa hali magazynowo-warsztatowej z lat 70-tych XX wieku. Na koniec czas na kategorię w naszym plebiscycie nową – nadzieję roku 2009. Jakie projekty wydają się Państwu najbardziej obiecujące? Są to zarówno potężne inwestycje, jak adaptacja Starej Gazowni w Poznaniu na nowoczesne Centrum Kultury (Stowarzyszenie Czasu Kultury) czy stojące pod coraz większym znakiem zapytania plany budowy nowej siedziby Camerimage Łódź Center według projektu Franka Gehry’ego, jak i nieco mniej spektakularna, ale nie mniej rozbudzająca wyobraźnię zapowiedź, że ubiegłoroczny laureat nagrody Prizkera – Peter Zumthor – wykona projekt przebudowy starej kieleckiej synagogi na potrzeby centrum spotkań i religii. Warto też zauważyć, że kategorię tę zdecydowanie zdominowały projekty budynków kulturalnych – listę już wymienionych uzupełniają bowiem projekty Centrum Dialogi Przełomy w Szczecinie (KWK Promes) i Muzeum Wojska Polskiego na warszawskiej Cytadeli (WXCA). Warto zauważyć, że wśród kandydatów nie znalazł się jeden z najbardziej oczekiwanych i zarazem będących jednym z największych rozczarowań 2009 r. projektów – koncepcja Muzeum Historii Polski w Warszawie autorstwa polsko-luksemburskiej pracowni Paczowski-Fritsch. Jest za to wśród nominowanych przedsięwzięcie artystyczne: koncepcja obserwatorium nieba „Skyspace”, którą James Turell przygotował dla Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski w Warszawie oraz futurystyczna wizja „Nebula Park” zespołu Marka Rytycha, będąca odpowiedzą na problem postawiony w międzynarodowym konkursie UIA: Interconnection and Communication with the Island of Today and Tomorrow. To projekt połączenia Stanów Zjednoczonych i Rosji poprzez korytarz między Syberią a Alaską, który został uhonorowany trzecią nagrodą. Na dole strony głównej znajdą Państwo formularz głosowania oraz linki do prezentacji wszystkich obiektów i wydarzeń. Serdecznie zapraszamy do głosowania! Tak, jak w ubiegłym roku głosowanie zamykamy 30 kwietnia o godzinie 23.59.

Podepnij swój artykuł

Podoba Ci się nasza działalność ? Postaw kawę dla Grupy Sztuka Architektury!
Postaw mi kawę na buycoffee.to

tagi

Architektura dla kultury ludowej
Architektura dla kultury ludowej

Centrum Folkloru Województwa Łódzkiego w Sieradzu – to nowa placówka kultury, powołana przez samorzą ...

Kultura w kasynie
Kultura w kasynie

Kasyno Kultury, placówka kulturalna działająca w Kwidzynie od końca 2023 roku mieści się w budynku o ...

E-konferencja Skorupa budynku: dachy, fasady, drewno i prefabrykacja w architekturze.
E-konferencja Skorupa budynku: dachy, fasady, drewno i prefabrykacja w architekturze.

Regulacyjne i technologiczne zmiany w zakresie metod wznoszenia budynków doprowadziły w ostatnich la ...

KOMENTARZE
Komentarze
Brak komentarzy
Zaloguj się, aby dodać komentarz

Kraj
ZOBACZ TAKŻE

PRACA:
Zatrudnię
  • Zatrudnię

Nie przegap okazji!!!

zapisz się do naszego newslettera