Wojownicy przestrzeni

Data dodania: 01.01.2000 Czas czytania: ~8 min

rSydlsn6MTh63ahkpPKhvQXuQWqKyeVEP514nK3zjKTAuneV1Esu3Yt0Hwfj_gugny.jpg

Potrzebuję wojownika, kochanka przestrzeni - pisała Hilla Rebay, doradczyni Solomona R. Guggenheima, do Franka Lloyda Wrighta W sercu przemysłowego krajobrazu wznosi się ogromna budowla mieniąca się srebrem, złotem i błękitem, która niczym stalowy okręt dotyka brzegu rzeki. Zamiast masztu – monumentalny, srebrny kwiat. Zamiast sternika – stojący na straży pies. To nie fragment powieści fantastycznej. To opis Muzeum Guggenheima w Bilbao w Hiszpanii. Ta budowla jest oddziałem nowojorskiego Muzeum Guggenheima, założonego przez Solomona R. Guggenheima, którego wizja przestrzeni wystawienniczej dla sztuki współczesnej nie tylko weszła w życie, ale też wciąż się rozwija i dokonuje ekspansji W 1939 r. Fundacja Solomona R. Guggenheima założyła swoją pierwszą galerię sztuki współczesnej, wówczas ograniczającą się do sztuki bezprzedmiotowej, w dawnym salonie samochodowym w Nowym Jorku. Z punktu widzenia nowoczesności i funkcjonalności warsztat samochodowy posiadał wszelkie atuty galerii, jednak tak radykalna zmiana dotychczasowych praktyk ekspozycyjnych została nagłośniona przez media i przyczyniła się do silnej krytyki ze strony muzealników i historyków sztuki. Wkrótce okazało się jednak, że dla Guggenheima sam budynek mieszczący kolekcję jest równie istotny, co dzieła sztuki, jakie w sobie mieści. To właśnie architektura miała stać się najważniejszym środkiem budowy prestiżu i wizerunku jego muzeum. Wojownik przestrzeni „Potrzebuję wojownika, kochanka przestrzeni, mówcy, amatora i mędrca... Chcę świątyni ducha, pomnika!” – pisała Hilla Rebay, doradczyni Solomona R. Guggenheima, do Franka Lloyda Wrighta w liście z 1943 r., prosząc go o zaprojektowanie nowej siedziby dla prężnie rozwijającego się w dawnym salonie samochodowym muzeum sztuki bezprzedmiotowej. Wright nie ukrywał swojego niezadowolenia z wyboru miejsca dla pomnika sztuki, jakim miało być to muzeum. Uważał, że Nowy Jork jest przeludniony, ciasny i zduszony nadmiarem budowli, że brak mu architektonicznej wrażliwości. I chociaż ani sam architekt, ani założyciel Muzeum Guggenheima nie dożyli chwili otwarcia nowej siedziby w 1959 r., to projekt Wrighta z pewnością tchnął duszę w kubiczne, ostre bryły drapaczy chmur Manhattanu, stając się dziś jedną z najbardziej podziwianych i uznanych przez krytykę budowli świata. Wright w bryle nowojorskiego muzeum, tak jak we wszystkich swoich projektach, czerpał z form obserwowanych w przyrodzie. W przypadku tej budowli za wzór posłużyła spiralna muszla. Zwiedzający zostają przetransportowani windą na najwyższy poziom muzeum i stamtąd spokojnym, niemal spacerowym krokiem, poruszają się po lekko pochyłych chodnikach spiralnie ku dołowi, jednocześnie podziwiając ekspozycję muzeum. Nie pojawiają się żadne dodatkowe sale czy zamknięte labirynty pokoi, tak jak to dzieje się w większości znanych nam galerii. Poszczególne dzieła nie są też od siebie oddzielone, a kolejnych kierunków nie segregują drzwi czy ściany. Całość jest organicznie ze sobą zespolona, tworząc nie tylko stały ciąg umieszczony wzdłuż spiralnych chodników, lecz również umożliwiając podziwianie różnych dzieł sztuki w tym samym czasie. Rotunda bowiem nie jest zamknięta - przestrzeń w środku jest otwarta, tworząc rodzaj dziedzińca lub atrium, co umożliwia spojrzenie na chodniki przeciwległe oraz na te znajdujące się na innych poziomach. Całość ekspozycji jest więc pojmowana jako ciągłe i nieprzerwane objawianie się talentów i bezustanne zmienianie się sposobów tworzenia, które następują nie tylko w schematycznym porządku chronologicznym, ale też przenikając się wzajemnie we wszystkich kierunkach. Sztuka dnia dzisiejszego Muzeum Guggenheima w Nowym Jorku posiada zbiory zarówno sztuki nowoczesnej, jak i tej najbardziej współczesnej, na które złożyły się prace 169 artystów z całego świata. Nowojorska kolekcja powstała z połączenia sześciu wcześniej istniejących zbiorów prywatnych – Solomona R. Guggenheima i jego siostrzenicy Peggy Guggenheim, w obręb których wchodziła głównie sztuka bezprzedmiotowa, abstrakcyjna i surrealistyczna. Swoje zbiory przekazali również: Justin Thannhauser, Katherine Dreier, Karla Nierendorfa oraz dr. Giuseppe Panza di Bium Muzeum Guggenheima jest wyjątkowe, ponieważ skupia się na dogłębnej prezentacji twórczości wybranych wybitnych artystów, wśród których są Wassily Kandinsky, Paul Klee, Robert Delaunay, Constantin Brancusi, Piet Mondrian i Pablo Picasso. Dzieła amerykańskiej sztuki powojennej reprezentujące ekspresjonizm abstrakcyjny (Mark Rothko), pop-art (Andy Warhol, James Rosenquist, Roy Lichtenstein) oraz sztukę minimalistyczną i postminimalistyczną (Carl Andre, Richard Serra, Robert Morris, Donald Judd, Bruce Nauman) obejmują okres do końca dwudziestego wieku. Muzeum udostępnia swoją kolekcję również w internecie. Na stronie www.guggenheim.org można nie tylko obejrzeć wybitne dzieła artystów, lecz również zapoznać się z ich krótkim opisem i interpretacją. Efekt Bilbao Idea, jaką wprowadził w życie Solomon R. Guggenheim odniosła taki sukces, że już od lat 70. rozpoczęto działania mające na celu stworzenie oddziałów muzeum na całym świecie. Pierwszym była kolekcja Peggy Guggenheim w Wenecji we Włoszech. Od tej chwili tworzenie nowych oddziałów Guggenheima przypomina błyskawiczną reakcję łańcuchową. Powstają filie w Berlinie (Deutsche Guggenheim), w Las Vegas (Guggenheim Las Vegas i Guggenheim Hermitage Museum) oraz ukończony w 1997 r. oddział w Bilbao w Hiszpanii. Co więcej, wciąż pojawiają się plany kolejnych filii. Zanim powstało Muzeum Guggenheima, nikt o Bilbao nie słyszał. To przemysłowe miasto pod koniec lat 80. stało na skraju nędzy. Wówczas rząd postanowił zainwestować ogromne pieniądze, by podnieść Kraj Basków z ruiny. Powstały plany budowy nowego portu, lotniska, sieci mostów oraz linii kolejowych, z których część miała biec pod ziemią. Przemiana Bilbao w nowoczesne miasto kosztowała miliardy euro. Na początku lat 90. rząd baskijski rozpoczął współpracę z Fundacją Guggenheima, której owocem był kolejny oddział nowojorskiego muzeum, za cenę ponad 100 mln euro. Nikt wówczas nie przypuszczał, jak bardzo taka inwestycja się opłaca. Tak samo jak w Nowym Jorku, tak i w Bilbao budynek mieszczący zbiory sam w sobie stanowi dzieło sztuki. Bilbao. Architekt Frank Gehry stworzył ogromną budowlę, która w całości wygląda jakby była owinięta folią aluminiową. Nieregularne, ostre bryły przenikają się wzajemnie, nachodzą na siebie, piętrzą i rozpływają. Całość jest tak dynamiczna, że odnosi się wrażenie, że zaraz się poruszy i spłynie niczym statek do rzeki, która również została włączona w projekt założenia. Nie ma ścian i dachów, jest tylko jedność energicznej, fascynującej konstrukcji podkreślonej przez mieniące się w słońcu szkło i blachę. Gmach nie dominuje jednak nad przemysłową zabudową miasta, a idealnie się w nią wkomponowuje. Z jednej strony budowla opada do rzeki, 16 metrów poniżej poziomu ulicy, a z drugiej wychodzi na główną arterię miasta. Dzięki Muzeum Guggenheima Bilbao zmieniło się nie do poznania. Tylko w ciągu pierwszego roku funkcjonowania przyczyniło się do powstania 3,8 tysięcy nowych miejsc pracy. Bezrobocie spadło z 28 proc. do poziomu poniżej 8 proc. Ilość międzynarodowych turystów w Kraju Basków wzrosła o 2 mln rocznie. Turyści przybywają nie tylko na wystawy, a przede wszystkim po to, by obejrzeć cud architektury stworzony prze Gehry’ego – takiej budowli nie ma nigdzie na świecie. Gospodarcze konsekwencje realizacji Muzeum Guggenheima zaczęto nawet określać mianem „Efektu Bilbao”, który jest wspaniałym przykładem ekonomicznego ożywienia na skutek kulturalnej inwestycji, przykładem doskonałym i godnym do naśladowania, np. w Polsce. Czy jest to jednak realne? Efekt Warszawy? W marcu 2005 r. zostało podpisane porozumienie o utworzeniu w stolicy Muzeum Sztuki Nowoczesnej. Otwarcie nowej placówki, której budowa ma pochłonąć 50 mln euro i być współfinansowana ze środków Unii Europejskiej, jest planowane za 8 do 10 lat. Muzeum ma gromadzić dzieła współczesnej sztuki polskiej oraz prezentować najważniejsze kierunki i tendencje sztuki współczesnej. Gmach, którego architekt zostanie wyłoniony na drodze konkursu, powstanie na skrzyżowaniu ulic Marszałkowskiej i Świętokrzyskiej. Trudno oceniać, czy warszawskie muzeum, chociaż w żaden sposób niezwiązane z Guggenheimem, choć w drobnym stopniu powtórzy sukces Bilbao. Faktem jest, że Polsce brakuje prężnego i silnego ośrodka sztuki współczesnej. Warszawskie Centrum Sztuki Współczesnej mieszczące się w Zamku Ujazdowskim oraz Zachęta Narodowa Galeria Sztuki robią co mogą, by zgromadzić i udostępniać najciekawsze dzieła oraz prezentować warte uwagi inicjatywy. Brak jest jednak nadrzędnej instytucji, patronatu, zasad, które by te działania systematyzowały i porządkowały. Najbogatsza kolekcja sztuki nowoczesnej w Polsce, w szczególności z okresu dwudziestolecia międzywojennego, mieści się w Muzeum Sztuki w Łodzi. Również krakowski Bunkier Sztuki oraz Muzeum Narodowe w Krakowie starają się stworzyć interesującą galerię sztuki polskiej XX w. Wszystkie te działania są dowodem na rosnące zainteresowanie tą najbardziej współczesną i aktualną działalnością artystyczną i tym bardziej uwydatniają konieczność stworzenia nadrzędnego ośrodka kierującego energicznymi, rozproszonymi po całej Polsce przedsięwzięciami. Na to trzeba jednak jeszcze poczekać. Na razie więc pozostaje nam wirtualne zwiedzanie największych światowych muzeów sztuki nowoczesnej oraz odwiedziny w naszych polskich galeriach, których wystawy i ekspozycje tworzone są przez ludzi młodych i dynamicznych. A kto wie... może za 10 lat sami też przeżyjemy boom gospodarczy spowodowany powstaniem w Warszawie Muzeum Sztuki Nowoczesnej. Źródło: Wiadomości24

wOzeIIwyylqRc5s5zd6OYWTmmcwqa7EGTJstywSfNVX08lyUIeUY647AUbXw_gugbil.jpg

Brałeś udział w projekcie? Opowiedz nam swoją historię.

Podoba Ci się nasza działalność ? Postaw kawę dla Grupy Sztuka Architektury!

tagi

Warto przeczytać

Zobacz wszystkie

Flow – drugi etap projektu w centrum Łodzi

„Dwa miesiące po oficjalnej inauguracji Flow ruszamy z budową drugiego - znacznie większego i zróżni ...

Budowa Kulturoteki coraz bliżej

W warszawskiej dzielnicy Wesoła być może już niedługo powstanie wyczekany budynek łączący bibliotekę ...

E-konferencja Skorupa budynku: dachy, fasady, drewno i prefabrykacja w architekturze.

Regulacyjne i technologiczne zmiany w zakresie metod wznoszenia budynków doprowadziły w ostatnich la ...

KOMENTARZE

Komentarze

Brak komentarzy

Zaloguj się, aby dodać komentarz

Kultura w kasynie

Kasyno Kultury, placówka kultu...

Hotel w starym stylu...

Pod koniec XIX wieku w centrum...

Ogród zoologiczny i...

W grudniu 2023 roku rozpoczęło...

Dla sąsiadów z Gdyni

„Sieć domów sąsiedzkich, tzw....

ZOBACZ WSZYSTKIE

c poszukuje architekta i asyst...
PL+sp. z o.o. Architektka/Architekt
PPA podczaszy pracownia archit... asystent/ka architekta, wizual...
TOPROJEKT Architekt
ITO Asystent Architekta - Sopot
Warsztat Architektury Pracowni... ZOBACZ WSZYSTKIE

Wykonam wizualizacje wnętrza
Inwentaryzacje architektoniczo...
Szukam praktyk/ pracy
Szukam stażu sierpień- stycze...
Arquitecto
ZOBACZ WSZYSTKIE

KSIĘGARNIA

BESTSELLER TYGODNIA

Autor: praca zbiorowa

Teorie i manifesty architektury współczesnej

Wydana po raz pierwszy w 1997 roku antologia pt. "Theories and Manifestoes of Contemporary Architecture", jest spójnym i przemyślanym wyborem tekstów najważniejszych myślicieli oraz praktyków architektury współczesnej.

WARTO PRZECZYTAĆ

Teorie i manifesty polskich architektów

Przestrzenie serca. Psychogeografia życia codziennego

PRZEJDŹ DO KSIĘGARNI

Nie przegap okazji!!!

zapisz się do naszego newslettera

Akceptuję regulamin

25 maja 2018 roku zaczęło obowiązywać Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (określane jako „RODO”, „ORODO”, „GDPR” lub „Ogólne Rozporządzenie o Ochronie Danych”). W związku z tym chcielibyśmy poinformować Cię o przetwarzaniu Twoich danych oraz zasadach, na jakich będzie się to odbywało po dniu 25 maja 2018 roku. Poniżej znajdziesz podstawowe informacje na ten temat. O jakich danych mówimy? Chodzi o dane osobowe, które są zbierane w ramach korzystania przez Ciebie z naszych usług, w tym stron internetowych, serwisów i innych funkcjonalności udostępnianych przez Grupę Sztuka Architektury, w tym zapisywane w plikach cookies, w formularzach kontaktowych, które są instalowane na naszych stronach przez nas oraz naszych Zaufanych Partnerów, tj. firmę Royalad oraz firmę Gemius Polska. Każdemu przysługuje prawo: • Prawo dostępu do danych - prawo do zażądania kopii posiadanych przez nas informacji; • Prawo do sprostowania - prawo do poprawiania nieprawidłowych lub niekompletnych danych, które są w naszym posiadaniu; • Prawo do bycia zapomnianym - w pewnych okolicznościach można złożyć wniosek o usunięcie przechowywanych przez nas danych; • Prawo do ograniczenia przetwarzania - w przypadku spełnienia określonych warunków prawo do ograniczenia przetwarzania danych; • Prawo do przenoszenia - prawo do przekazania danych, będących w naszym posiadaniu do innej organizacji; • Prawo do sprzeciwu - prawo sprzeciwiania się niektórym rodzajom przetwarzania, takim jak na przykład marketing bezpośredni; • Prawo do wniesienia skargi do organu nadzorczego, tj. Prezesa Urzędu ds. ochrony danych osobowych. Dane w każdym przypadku podawane są dobrowolnie. W przypadku chęci wycofania zgody na przetwarzanie danych lub wniesienia sprzeciwu, dane, tj. wyłącznie imię i nazwisko, adres e - mail, numer telefonu będą nam także potrzebne, abyśmy mogli precyzyjnie ustalić czyje dane będziemy obowiązani usunąć. Nie będziemy jednak prosić o więcej danych niż podczas ich pobierania. W tym zakresie także dane podawane są dobrowolnie, jednakże ich niepodanie uniemożliwi nam spełnienie prośby, jeżeli nie będziemy w stanie poprawnie zweryfikować tożsamości.

Wyrażam zgodę na zamieszczenie moich danych w bazie KLAXON w celach marketingowych zgodnie z ustawą z dnia 29.08.1997 r. o ochronie danych osobowych, Dz. U. Nr 133, poz. 833. Zgadzam się na otrzymywanie informacji o charakterze handlowym zarówno ww Spółki jak i podmiotów współpracujących.

Wyrażam zgodę na zamieszczenie moich danych osobowych w bazie KLAXON i wykorzystywanie ich w celach marketingowych w Spółki zgodnie z ustawą z dn. 29.08.1997 r. o ochronie danych osobowych, Dz. U. Nr 133, poz. 833.

Kontakt

[email protected]

tel: 691 233 249, 723 443 440

ul. Górczewska 216 lok 401, 01-460 Warszawa

Opinie

Praktyka

Specjalne