Zaha Hadid: Projektuję ikony miast

Data dodania: 01.01.2000 Czas czytania: ~7 min

tLCBP9lH9sngMkKLBifQ0Mu2WCr5i3uXGWUvwrVZmqWzsNZackkxhJ7zJeJT_zaha.jpg

Irakijka z angielskim paszportem przyjechała do Warszawy promować swój projekt wieży Lilium Tower, wysokiej na ćwierć kilometra. Udzieliła wywiadu wąskiej grupie dziennikarzy Czy czuje się pani królową architektury? Zaha Hadid: Lubię to określenie, ale – szczerze mówiąc – codzienne życie architekta jest dosyć przykre. Nie wierzę... Nasza praca to zwyczajna harówka, w trakcie której nie mam czasu pomyśleć o sobie, jak o królowej architektury. Ale kocham ten zawód. Sprawia mi ogromną przyjemność i dostarcza satysfakcji. Uwielbiam rozmyślać nad tym, co moja wyobraźnia może wnieść do miasta, w którym projekt będzie realizowany. Wcale nie jest to proste, bo właściwie wszystko już zostało zrobione, a każdy oczekuje ode mnie czegoś świeżego i nowego. Nie jest to też życie wygodne, bo pracuję na całym świecie i w związku z tym muszę wiele podróżować. Setki godzin spędzam w samolotach. Staram się wtedy układać myśli w głowie, nie marnuję czasu. Architekci tworzą dziś dzieła oderwane od rzeczywistości, a kombinacje struktur i płaszczyzn nazywają później budynkami. Woli pani projektować architektoniczne ikony czy obiekty użyteczne dla ludzi? Jedno i drugie, ponieważ architektura symboliczna może być głupia, a budynek użyteczny po prostu brzydki. Szkoła, dom mieszkalny czy centrum handlowe muszą być wygodne dla ludzi, ale nie mogą też szpecić otoczenia. Podobnie jest z wieżowcami, dlatego staram się łączyć te dwie cechy. Musi to pani całkiem nieźle wychodzić. Jest pani pierwszą kobietą, która otrzymała najbardziej prestiżową w środowisku architektonicznym Nagrodę Pritzkera... ...i jak dotąd ostatnią, a minęło już pięć lat. Martwi mnie to, ponieważ na świecie jest mnóstwo zdolnych i wybitnych kobiet architektów. Często jednak stoją one w cieniu, a laury zbierają ich zawodowi partnerzy. Dzieje się tak z powodu płci? To jeden z czynników. Kiedy zaczynałam pracę, było z tym bardzo ciężko. Teraz powiedziałabym, że płeć ma w tym zawodzie znaczenie pół na pół. Ale to się zmienia na lepsze. Od 20 lat wykładam architekturę i spotykam coraz więcej młodych i szalenie aktywnych kobiet, które są u progu błyskotliwej kariery. Mam nadzieję, że szybko wystrzelą w górę, zdobędą sławę, a co za tym idzie – prestiżowe nagrody. Wspomniała pani o swoich studentach. Pod pani ręką stają się architektami czy bardziej inżynierami? Jestem architektem i kształcę architektów. To zawód polegający na kształtowaniu przestrzeni i byciu artystą. Z kolei inżynier zajmuje się materią, czyli czymś zupełnie innym. Stoi na ziemi obiema nogami. Ale paradoks polega na tym, że jeden bez drugiego nic nie zdziała. Przy każdym projekcie zawsze kooperuje zespół architektów i inżynierów. Bez pomysłu architekta nie powstanie jednak żaden projekt. Jak się pani podoba Warszawa? Jestem tu zbyt krótko, żeby ją uczciwie ocenić. Byłam w Warszawie już wcześniej, ale to było wiele, wiele lat temu i niewiele z tego pamiętam. Ale zainteresował mnie budynek Pałacu Kultury i Nauki, do którego mnie zaproszono. Przypomina mi wieżowce w Chicago, budowane w latach 60. XX w. Wjechaliśmy na 30. piętro, żeby obejrzeć panoramę miasta. Ale nie będę dzielić się wrażeniami. Pani prace w wielu miastach zyskały status ikon. Tak stało się m.in. ze skocznią narciarską i stacją kolejową w Insbrucku. Teraz zaprojektowała pani serię wizjonerskich wieżowców w tym m.in. Lilium Tower, który ma stanąć obok hotelu Marriott, na rogu Al. Jerozolimskich i Chałubińskiego. Czy celem pani projektu było zapewnienie stolicy nowego symbolu miasta? A to byłby – według pana – skandal? Wolę projektować ikony niż obiekty kontrowersyjne. A słyszałam, że skandalem zakończył się konkurs na projekt Muzeum Sztuki Nowoczesnej (Hadid zgłosiła się do jego pierwszego etapu, ale nie nadesłała swojej koncepcji – przyp. red.). Siadając do pracy, nie myślę sobie, że mój wieżowiec stanie się symbolem jakiejś stolicy. Ale często tak się po prostu dzieje. Chcemy, by nasze projekty zmieniały obraz całego miasta, a nie tylko jego części, oraz by były nowoczesne, narzucały nowy kierunek. Skąd pomysł na taki właśnie kształt wieży? Chcieliśmy czegoś lekkiego, co w bardzo delikatny sposób oprze się na gruncie. Właściwie Lilium Tower wyrasta z ziemi i przez to jest bardziej dostępny dla ludzi. Na szerszą podstawę nie było zresztą miejsca. Czy podczas projektowania ważne było dla pani dopasowanie wieżowca do otoczenia i miasta? Naszym najbliższym sąsiadem jest inny wieżowiec, więc to trochę ułatwiło sprawę. Ale nie zawracaliśmy sobie tym głowy za bardzo. Architektura idzie do przodu. To, jak budowało się 30 lat temu, nie pasuje już do nowoczesności. Dlatego obok Marriotta nie powstanie kolejny kanciasty budynek. Ale w materiałach dla prasy inwestor chwali się, że Lilium Tower idealnie wpasowuje się w otoczenie. Co sprawia, że tak jest? OK, poddaję się. Nie pasuje w ogóle. Nie chcieliśmy, żeby pasował. Jestem Irakijką mieszkającą w Londynie, mogę więc nie do końca rozumieć, co oznacza dopasowanie do otoczenia. Czy nowa wieża będzie dobrze prezentować się w centrum Warszawy? Nie wiem. A czy pan lepiej się prezentuje obok tego pana czy drugiego? Chciałam dać miastu interesujący projekt, a mieszkańcom nową panoramę centrum. Chcieliśmy uniknąć projektowania budynku odciętego od chodnika. Dlatego Lilium nie ma postumentu, wielkiego bloku ze ścianami, który odcina przechodniów od budynku. Zatopienie niższych kondygnacji pod ziemią, ale łatwo dostępnych i częściowo przeszklonych, da mieszkańcom Warszawy przestrzeń publiczną wysokiej jakości. Każdy nowy projekt wieżowca w Warszawie wzbudza kontrowersje. Wszyscy pytają zaraz o duszę budynku, jego powiązania z miastem. Czy Lilium Tower powstał specjalnie dla nas, czy mógłby powstać w każdym innym mieście? Zna pan w ogóle moje prace? Czy choć raz widział pan coś dwa razy? Czy myśli pan, że mamy szufladę z szablonami i gdy trzeba, wyjmujemy je i rozwozimy po całym świecie? Odpowiem panu. Nie mamy. Ta cała obsesja z dopasowywaniem budynków do kontekstu irytuje mnie. Przecież kontekst miast cały czas się zmienia. Gdyby chcieć wszystko doskonale dopasować do otoczenia, nie powstałby ani jeden oryginalny budynek. Wszystkie byłyby podobne. Takie postępowanie w prostej drodze prowadzi do stagnacji miasta. Wenecja jest piękna, ale jest także jak zakonserwowane miasto. Oczywiście nowe budynki trzeba asymilować, ale nie upodabniać do reszty. Idealną sytuacją byłoby wyburzenie wszystkich dotychczasowych wieżowców, żeby nowego nie trzeba było dopasowywać. Tak się oczywiście nie stało, a my nie zdecydowaliśmy się na kanciasty wieżowiec, bo obok stoją podobne. Nowe technologie dają dziś architektom niesamowite pole do popisu. Obecnie można wybudować właściwie wszystko, czego się zapragnie. Czy stołeczny Lilium Tower o wyjątkowym kształcie jest taką właśnie zachcianką architekta? Wielu z nas tworzy kombinacje struktur oraz płaszczyzn i nazywa to potem budynkiem. Nasz wieżowiec taki nie jest. W jego kształcie nie ma niczego dziwacznego. W prosty sposób wychodzi z ziemi i pnie się w górę. Nowe technologie pomagają nam w wypełnianiu wieżowca nowoczesną infrastrukturą, budowaniu go z ekologicznych materiałów, ale nie do zaskakiwania dziwactwem. Chociaż oryginalny na pewno jest. Nie przeczę. Czy architekt z takim ogromnym doświadczeniem może się czegoś nauczyć w Warszawie, wyjechać stąd zainspirowanym do pracy? Każda sytuacja, w której uczestniczę, ma na mnie wpływ. Rozmowa, język – który słyszę, wszystko, co widzę. Ale to nie dzieje się ot, tak po prostu. Nie jestem dzieckiem, które wyjrzy za okno i zachwyci się czymś, co zobaczyło. A potem narysuje wyjątkowy wieżowiec. Ale z wizyty w stolicy Polski wyjadę z wrażeniami, które może odbiją się na moim następnym projekcie. Żródło: Rzeczpospolita

Podepnij swój artykuł

Podoba Ci się nasza działalność ? Postaw kawę dla Grupy Sztuka Architektury!

tagi

Warto przeczytać

Zobacz wszystkie

Flow – drugi etap projektu w centrum Łodzi

„Dwa miesiące po oficjalnej inauguracji Flow ruszamy z budową drugiego - znacznie większego i zróżni ...

Budowa Kulturoteki coraz bliżej

W warszawskiej dzielnicy Wesoła być może już niedługo powstanie wyczekany budynek łączący bibliotekę ...

E-konferencja Skorupa budynku: dachy, fasady, drewno i prefabrykacja w architekturze.

Regulacyjne i technologiczne zmiany w zakresie metod wznoszenia budynków doprowadziły w ostatnich la ...

KOMENTARZE

Komentarze

Brak komentarzy

Zaloguj się, aby dodać komentarz

Poradnik projektowan...

"Poradnik dobrych praktyk w pr...

Kolor, przestrzeń, n...

Emocjonalne odczuwanie kolorów...

Józef Rykwert odkryw...

Narodowy Instytut Architektury...

Uzdrawiająca moc zie...

Istnieje coraz więcej badań po...

ZOBACZ WSZYSTKIE

c poszukuje architekta i asyst...
PL+sp. z o.o. Architektka/Architekt
PPA podczaszy pracownia archit... asystent/ka architekta, wizual...
TOPROJEKT Architekt
ITO Asystent Architekta - Sopot
Warsztat Architektury Pracowni... ZOBACZ WSZYSTKIE

Wykonam wizualizacje wnętrza
Inwentaryzacje architektoniczo...
Szukam praktyk/ pracy
Szukam stażu sierpień- stycze...
Arquitecto
ZOBACZ WSZYSTKIE

KSIĘGARNIA

BESTSELLER TYGODNIA

Autor: praca zbiorowa

Teorie i manifesty architektury współczesnej

Wydana po raz pierwszy w 1997 roku antologia pt. "Theories and Manifestoes of Contemporary Architecture", jest spójnym i przemyślanym wyborem tekstów najważniejszych myślicieli oraz praktyków architektury współczesnej.

WARTO PRZECZYTAĆ

Teorie i manifesty polskich architektów

Przestrzenie serca. Psychogeografia życia codziennego

PRZEJDŹ DO KSIĘGARNI

Nie przegap okazji!!!

zapisz się do naszego newslettera

Akceptuję regulamin

25 maja 2018 roku zaczęło obowiązywać Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (określane jako „RODO”, „ORODO”, „GDPR” lub „Ogólne Rozporządzenie o Ochronie Danych”). W związku z tym chcielibyśmy poinformować Cię o przetwarzaniu Twoich danych oraz zasadach, na jakich będzie się to odbywało po dniu 25 maja 2018 roku. Poniżej znajdziesz podstawowe informacje na ten temat. O jakich danych mówimy? Chodzi o dane osobowe, które są zbierane w ramach korzystania przez Ciebie z naszych usług, w tym stron internetowych, serwisów i innych funkcjonalności udostępnianych przez Grupę Sztuka Architektury, w tym zapisywane w plikach cookies, w formularzach kontaktowych, które są instalowane na naszych stronach przez nas oraz naszych Zaufanych Partnerów, tj. firmę Royalad oraz firmę Gemius Polska. Każdemu przysługuje prawo: • Prawo dostępu do danych - prawo do zażądania kopii posiadanych przez nas informacji; • Prawo do sprostowania - prawo do poprawiania nieprawidłowych lub niekompletnych danych, które są w naszym posiadaniu; • Prawo do bycia zapomnianym - w pewnych okolicznościach można złożyć wniosek o usunięcie przechowywanych przez nas danych; • Prawo do ograniczenia przetwarzania - w przypadku spełnienia określonych warunków prawo do ograniczenia przetwarzania danych; • Prawo do przenoszenia - prawo do przekazania danych, będących w naszym posiadaniu do innej organizacji; • Prawo do sprzeciwu - prawo sprzeciwiania się niektórym rodzajom przetwarzania, takim jak na przykład marketing bezpośredni; • Prawo do wniesienia skargi do organu nadzorczego, tj. Prezesa Urzędu ds. ochrony danych osobowych. Dane w każdym przypadku podawane są dobrowolnie. W przypadku chęci wycofania zgody na przetwarzanie danych lub wniesienia sprzeciwu, dane, tj. wyłącznie imię i nazwisko, adres e - mail, numer telefonu będą nam także potrzebne, abyśmy mogli precyzyjnie ustalić czyje dane będziemy obowiązani usunąć. Nie będziemy jednak prosić o więcej danych niż podczas ich pobierania. W tym zakresie także dane podawane są dobrowolnie, jednakże ich niepodanie uniemożliwi nam spełnienie prośby, jeżeli nie będziemy w stanie poprawnie zweryfikować tożsamości.

Wyrażam zgodę na zamieszczenie moich danych w bazie KLAXON w celach marketingowych zgodnie z ustawą z dnia 29.08.1997 r. o ochronie danych osobowych, Dz. U. Nr 133, poz. 833. Zgadzam się na otrzymywanie informacji o charakterze handlowym zarówno ww Spółki jak i podmiotów współpracujących.

Wyrażam zgodę na zamieszczenie moich danych osobowych w bazie KLAXON i wykorzystywanie ich w celach marketingowych w Spółki zgodnie z ustawą z dn. 29.08.1997 r. o ochronie danych osobowych, Dz. U. Nr 133, poz. 833.

Kontakt

[email protected]

tel: 691 233 249, 723 443 440

ul. Górczewska 216 lok 401, 01-460 Warszawa

Opinie

Praktyka

Specjalne