Najważniejsze jest budowanie

Data dodania: 01.01.2000 Czas czytania: ~8 min

Portret Piotra Szaroszyka

AmLFgAkt32JmI5kzakUuPd99G5q6BFd3sMRQiAFyWGX6eYkOQPkotH6A8YzB_szarpszykcuga3.jpg

Piotr Szaroszyk - dopieszczony minimalista Gdy tylko zaświeci słońce wokół domu jednorodzinnego, na warszawskich Bielanach zaczynają biegać studenci ze szkicownikami i aparatami fotograficznym. Włażą na ogrodzenie - rysują, robią zdjęcia albo po prostu się gapią. - To nasz najlepszy projekt - twierdzi Piotr Szaroszyk (rocznik 62), polski architekt młodego pokolenia, laureat konkursu na Najpiękniejszy Dom Świata, Najlepszy Dom Warszawy i wielu innych. Kariera usłana nagrodami Rzadko się zdarza , żeby kariera polskiego architekta przebiegała tak jak Szaroszykowa. Ulubieniec nauczycieli i starszych kolegów - nawet gdy studiował, traktowali go jako pełnoprawnego partnera. A studiował na początku lat 80. - w latach inwestycyjnej mizerii - i, jak większość młodych, nadzieje zawodowe łączył głównie z udziałem w międzynarodowych konkursach architektonicznych. Korzystny przelicznik dolara pozwalał architektom żyć z nagród, wtedy było to nawet modne - olewać nudną praktykę i ścigać się w konkursach.Szaroszykowi już pierwsza próba przyniosła sukces - wyróżnienie Kenzo Tange, słynnego architekta japońskiego, za metodologię projektowania domów jednorodzinnych w konkursie ogłoszonym dla studentów z okazji kongresu Światowej Unii Architektów (UIA) w Kairze w 1984 roku. Po tym wyróżnieniu pracę w swoim biurze projektowym zaproponował mu Zbigniew Zawistowski (przedwcześnie zmarły, wieloletni prezes SARP-u, jedna z najciekawszych postaci polskiej architektury lat 80.). Współpracując z nim , Szaroszyk wziął udział w kilku prestiżowych, krajowych inwestycjach i zdobył kolejne nagrody (tym razem krajowe), m.in. w urbanistycznym konkursie na projekt zagospodarowania warszawskiego osiedla Za Żelazną Bramą (teraz ta praca jest częścią planu zagospodarowania przestrzennego tego terenu) i centrum osiedla Manifestu Lipcowego w Częstochowie.

LjiKlmj20eO5PMJz3nRgSZMH6fOTnBsQBFucHpAVYtc9PH9c6j4WuIWugu7O_szaroszykdomswiat1.jpg

Najpiękniejszy dom świata Największy sukces - wygrana w konkursie na " Najpiękniejszy Dom Świata " zorganizowany w 1989r. We Włoszech przez Banco di Napoli - Przyszedł chwilę później. Szaroszyk i Janusz Kaczorek (kolega z pracy, współautor projektu), podeszli do tematu systematycznie, na zimno i świadomie nawiązując do lokalnej włoskiej architektury. Wymyślili dom (foto) odwołujący się do starożytnych wzorów rzymskiej willi i modernizmu, a smaczków stylu lombardzko-emiliańskiego (charakterystycznych dla regionu, gdzie dom miał powstać ) szukali w katalogach wystaw narodowej architektury włoskiej. Ich projekt ( jako jeden z czterech na ponad 600! Zgłoszonych) przeszedł do drugiego etapu konkursu - opracowania szczegółowego. Zwycięstwo w finale zawdzięczają - jak twierdzi Szaroszyk - korzystnemu kursowi dolara i ... naiwności. - Po pierwsze, nasi koledzy z wielkich renomowanych biur zajęci byli " normalną " pracą, a nam socjalistyczny przelicznik dolara pozwolił poświęcić na ten projekt cale dwa miesiące. Wiedzieliśmy już, że jesteśmy w finale i że tak czy owak dostaniemy co najmniej 10tys. Papierów (za tyle największe polskie biura pracowały wtedy przez rok). Mogliśmy więc nie pracować, tylko przygotowywać projekt- wspomina Szaroszyk.Dzięki temu dom, ku zachwytowi jury, był niesłychanie precyzyjnie wpisany w działkę. Po drugie, za PRL-u sposób kalkulowania kosztów budowy był zupełnie inny niż na Zachodzie, dlatego dom Szaroszyka i Kaczorka miał powierzchnię użytkową o 30 proc. większą, niż inne zgłoszone do konkursu, co bardzo spodobało się komisji. Sukces pociągnął za sobą prestiżową wystawę w paryskim Centrum Pompidou, 50 tysięcy dolarów nagrody oraz trwającą do dziś popularność we Włoszech. Naiwność spowodowała jednak , że nie wykorzystali w pełni swego zwycięstwa nad ponad 600 zespołami projektowymi z całego świata, bo po prostu nie umieli "się sprzedać". Nie nawiązali współpracy z żadnym z renomowanych międzynarodowych biur projektowych - gdyby wtedy mieli dzisiejsze doświadczenie organizacyjne, marketingowe i rynkowe, to zwycięstwo byloby dla nich odskocznia do dalszej międzynarodowej kariery.

j3UBYY7Jwzq49LeSZ5iYO0QERPPv1eu7dA4Opa7MpvOGmBn3JC0CssDUa1EJ_szaroszykcuga1.jpg

Willa na Bielanach W kraju, po prezentacjach ich osiągnięć w prasie specjalistycznej, szybko dostali zlecenie na duży dom jednorodzinny. Willa na Bielanach, którą razem zaprojektowali i zbudowali, zdobyła w konkursie "Życie w architekturze" nagrodę "za najlepszy dom jednorodzinny Warszawy wybudowany w latach 1990-96". - Ten dom powstawał w ścisłej współpracy z inwestorem, który wiedział czego chce, a jednocześnie w pełni nam zaufał, a taka sytuacja nie zdarza się często - mówi Szaroszyk. Jest to zrobiona z przymróżeniem oka impresja na temat dominującego w północnej Warszawie (szczególnie w okolicy, gdzie dom stoi) międzywojennego modernizmu. Kubiczna bryła o płaskim dachu, zbudowana z pomalowanej na biało cegły o wyeksponowanych poziomych podziałach elewacji, nie jest jednolitym pudelkiem. Rozczłonkowuje się wyraźnie na front i odogrodowe prywatne "zaplecze". Północna elewacja kojarzy się nieco z " najpiękniejszym domem świata", ma nieregularnie rozrzucone poziome i pionowe okna oraz oszalowany drewnem wykusz kryjący klatkę schodową. Biel ścian rozbija seledyn szalunku, biegnące wzdłuż wykusza, pomalowane na ten sam kolor , rynny oraz jasnoseledynowe okratowania. Dystans wobec międzywojennej awangardy podkreślają też okrągłe kolumny zamykające bryłę z obu stron. Rzucają się w oczy znane powszechnie cechy modernizmu - szlachetna prostota, purytańska wręcz oszczędność środków i przytłaczający ciężar skąpo przeszklonej ściany (od ogrodu zredukowano jej masę przez podwyższenie terenu). Zimna abstrakcyjność budynku nieco odstrasza, ale rekompensują to ciepłe wnętrza i doskonale zaplanowany ogród będący ich naturalnym przedłużeniem. Domownicy twierdzą jednak, że zwłaszcza od strony ogrodu przydałoby się więcej okien doświetlających pokoje.

qdOgwYJCtG4CjzjjMO2RFA2CGaI85JTjKROqJkrmak4ApbnLKRHtxTt0khdF_szaroszykcmantarz3.jpg

Kurhan Romans Szaroszyka z " mieszkaniówką" trwa do dziś. Razem z aktualnym partnerem Janem Rycerskim prowadzi kilka budów na Pradze i Mokotowie. Nie zawsze jednak współpraca z inwestorami układa się tak sielankowo jak na Bielanach. Parę razy zdarzyło się, że zleceniodawca "przewalił" im cały projekt do góry nogami, tak że byli bliscy zerwania umowy. Poza projektami domów Szaroszyk ma na koncie kilka budynków o innych funkcjach. Współpracował z Tadeuszem Spychałą przy projekcie warszawskiego Sheratona (czuje się autorem zwłaszcza fasady hotelu); a fakt, że jest współtwórcą projektu, otwiera przed nim liczne drzwi przy niełatwych staraniach o zlecenia komercyjne. Dziś oczkiem w głowie Szaroszyka jest projekt Cmentarza Południowego w Warszawie. Gdy o nim mówi, w jego głosie słychać prawdziwą pasję. Przedsięwzięcie obejmuje plan zagospodarowania przestrzennego 55-hektarowej działki oraz projekty kaplicy i budynku administracyjnego o łącznej powierzchni ponad 2500 m kw. Obiekt jest już prawie gotowy - ma się kojarzyć z kurhanem, paleolitycznym grobowcem, (większość pomieszczeń technicznych umieszczono w sztucznie usypanym wzgórzu pokrytym trawą) z wydrążonymi wewnątrz korytarzami oraz pieczarami-kaplicami. Surowość podkreśla szara, monolityczna, betonowa konstrukcja. Duże wrażenie robią kaplice o purytańskim wystroju, rozświetlone snopami światła wpadającymi przez olbrzymie świetliki. Po przejściu drzwi prowadzących na teren cmentarza zwraca uwagę rytmiczny podział kryjących wnęki na urny betonowych ścian zmniejszających się stopniowo.Specyfika banku nie pozwala na łatwe skojarzenia z innymi projektami Szaroszyka - są tam tak charakterystyczne dla niego "rozsypane" poziome i pionowe małe okna (jak w elewacji kaplicy pielgrzymkowej Notre Dame du Haut Le Corbusiera) i kolumnada przypominająca fasadę hotelu Sheraton. Cały projekt to połączenie różnych stylistyk (trochę modernizmu, trochę architektury ekologicznej), a wszystko dla wydobycia uroczystego charakteru miejsca i próby symbolicznego połączenia ziemi i nieba. Płaszcz formy i materii Ta umiejętność spójnego łączenia różnych tradycji bierze się z deklarowanej przez Szaroszyka techniki projektowania (sam określa ją jako racjonalistyczną, a mi wydaje się, że ma ona wiele wspólnego z funkcjonalizmem).Szaroszyk nie szuka własnego stałego stylu, tylko do każdego "zadanego " tematu podchodzi w sposób jednostkowy. To funkcja i kontekst urbanistyczny decydują o formie, jaką budowla przybierze. - Najtrudniejsze jest przejście od analizy urbanistycznej i funkcjonalnej do języka rysunku i planu, do tego miejsca, w którym tak naprawdę powstaje architektura - mówi Szaroszyk. - "Najgorszy" moment to przełożenie abstrakcyjnej wizji na geometrię, estetykę, funkcję i rozwiązania materiałowe - ubranie symbolicznego pomysłu w płaszcz formy i materii.Choć Szaroszyk czerpie formy z modernizmu , nie spełnia wcale jego postulatu odarcia architektury z symboliki. Przeciwnie - projekt cmentarza to jeden wielki symbol przełożony na miniamalistyczną estetykę i tworzywo. Wyniosły, modernistyczny arystokratyzm spotyka się tu z manifestowaną ostentacyjnie skłonnością do prostoty. Budowanie Praktyki uczył go Zbigniew Zawistowski - człowiek stojący twardo na ziemi. W ostatnich latach "wystartował" w kilku krajowych i zagranicznych konkursach na budynki komercyjne(np. siedzibę Telekomunikacji czy PZU). - to było ważne doświadczenie - poznałem kulisy rywalizacji i uświadomiłem sobie, że zwycięstwo w konkursie nie zawsze oznacza realizację projektu - mówi Szaroszyk. Szczególnie boleśnie przekonał się o tym po wygraniu (razem z austriackim architektem Seppem Frankiem) międzynarodowego współzawodnictwa na tereny Wystawy Światowej Expo '95 w Wiedniu. Projekt zwyciężył, ale z realizacji nic nie wyszło, wystawa odbyła się w innym mieście, a na bazie "ich" projektu kto inny zbudował centrum wystawowe.To wiedeńskie doświadczenie skutecznie zniechęciło go do dalszego uprawiania wyłącznie konkursowego współzawodnictwa. - Architektura to budowanie, a nie wyścig rysunków. Konkursy są dobre jako studencka wprawka. Później najważniejsze jest budowanie - mówi.Z drugiej strony trudno mu zaakceptować fakt, że zlecenia zbierają głównie projektanci o "administracyjnej przeszłości", którzy potrafią coś "załatwić" lub opłacają urzędników o odpowiednich koneksjach, umożliwiających przebicie się przez biurokratyczny gąszcz zezwoleń.Według niego architektura jest sztuką budowania, która lepiej realizuje się w małych, twórczych zespołach o wyraźnym profilu niż w wielkich anonimowych biurach projektowych. Wzorem jest dla niego Hans Hollein (austriacka sława), który pracuje bez wielkiego zespołu, a główny nacisk kładzie na autorską bezpośredniość obcowania z projektami.

Podepnij swój artykuł

Podoba Ci się nasza działalność ? Postaw kawę dla Grupy Sztuka Architektury!

tagi

Warto przeczytać

Zobacz wszystkie

Urodziny Szybu Krystyna

Budowa wieży wyciągowej szybu Kaiser Wilhelm II na terenie kopalni węgla kamiennego Hohenzollern zak ...

Kultura w kasynie

Kasyno Kultury, placówka kulturalna działająca w Kwidzynie od końca 2023 roku mieści się w budynku o ...

E-konferencja Skorupa budynku: dachy, fasady, drewno i prefabrykacja w architekturze.

Regulacyjne i technologiczne zmiany w zakresie metod wznoszenia budynków doprowadziły w ostatnich la ...

KOMENTARZE

Komentarze

Brak komentarzy

Zaloguj się, aby dodać komentarz

„Uczynić świat...

Fragment wywiadu Marzeny Mróz...

Architektura nowocze...

Architektura nowoczesna to cyk...

Manuel de Landa - Fi...

Chciałbym przeciwstawić tutaj...

Michael Grab i sztuk...

ZOBACZ WSZYSTKIE

Architekt
ITO Asystent Architekta - Sopot
Warsztat Architektury Pracowni... Junior Architekt - kierownik p...
JUNIOR Analityk/Kontroler fina... Asystent Architekta
PRAZA architekci ASYSTENT ARCHITEKTA
Architekt Piotr Jański ZOBACZ WSZYSTKIE

Inwentaryzacje architektoniczo...
Szukam praktyk/ pracy
Szukam stażu sierpień- stycze...
Arquitecto
Szukam zleceń - rysunki wykona...
ZOBACZ WSZYSTKIE

KSIĘGARNIA

BESTSELLER TYGODNIA

Autor: praca zbiorowa

Teorie i manifesty architektury współczesnej

Wydana po raz pierwszy w 1997 roku antologia pt. "Theories and Manifestoes of Contemporary Architecture", jest spójnym i przemyślanym wyborem tekstów najważniejszych myślicieli oraz praktyków architektury współczesnej.

WARTO PRZECZYTAĆ

Teorie i manifesty polskich architektów

Przestrzenie serca. Psychogeografia życia codziennego

PRZEJDŹ DO KSIĘGARNI

Nie przegap okazji!!!

zapisz się do naszego newslettera

Akceptuję regulamin

25 maja 2018 roku zaczęło obowiązywać Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (określane jako „RODO”, „ORODO”, „GDPR” lub „Ogólne Rozporządzenie o Ochronie Danych”). W związku z tym chcielibyśmy poinformować Cię o przetwarzaniu Twoich danych oraz zasadach, na jakich będzie się to odbywało po dniu 25 maja 2018 roku. Poniżej znajdziesz podstawowe informacje na ten temat. O jakich danych mówimy? Chodzi o dane osobowe, które są zbierane w ramach korzystania przez Ciebie z naszych usług, w tym stron internetowych, serwisów i innych funkcjonalności udostępnianych przez Grupę Sztuka Architektury, w tym zapisywane w plikach cookies, w formularzach kontaktowych, które są instalowane na naszych stronach przez nas oraz naszych Zaufanych Partnerów, tj. firmę Royalad oraz firmę Gemius Polska. Każdemu przysługuje prawo: • Prawo dostępu do danych - prawo do zażądania kopii posiadanych przez nas informacji; • Prawo do sprostowania - prawo do poprawiania nieprawidłowych lub niekompletnych danych, które są w naszym posiadaniu; • Prawo do bycia zapomnianym - w pewnych okolicznościach można złożyć wniosek o usunięcie przechowywanych przez nas danych; • Prawo do ograniczenia przetwarzania - w przypadku spełnienia określonych warunków prawo do ograniczenia przetwarzania danych; • Prawo do przenoszenia - prawo do przekazania danych, będących w naszym posiadaniu do innej organizacji; • Prawo do sprzeciwu - prawo sprzeciwiania się niektórym rodzajom przetwarzania, takim jak na przykład marketing bezpośredni; • Prawo do wniesienia skargi do organu nadzorczego, tj. Prezesa Urzędu ds. ochrony danych osobowych. Dane w każdym przypadku podawane są dobrowolnie. W przypadku chęci wycofania zgody na przetwarzanie danych lub wniesienia sprzeciwu, dane, tj. wyłącznie imię i nazwisko, adres e - mail, numer telefonu będą nam także potrzebne, abyśmy mogli precyzyjnie ustalić czyje dane będziemy obowiązani usunąć. Nie będziemy jednak prosić o więcej danych niż podczas ich pobierania. W tym zakresie także dane podawane są dobrowolnie, jednakże ich niepodanie uniemożliwi nam spełnienie prośby, jeżeli nie będziemy w stanie poprawnie zweryfikować tożsamości.

Wyrażam zgodę na zamieszczenie moich danych w bazie KLAXON w celach marketingowych zgodnie z ustawą z dnia 29.08.1997 r. o ochronie danych osobowych, Dz. U. Nr 133, poz. 833. Zgadzam się na otrzymywanie informacji o charakterze handlowym zarówno ww Spółki jak i podmiotów współpracujących.

Wyrażam zgodę na zamieszczenie moich danych osobowych w bazie KLAXON i wykorzystywanie ich w celach marketingowych w Spółki zgodnie z ustawą z dn. 29.08.1997 r. o ochronie danych osobowych, Dz. U. Nr 133, poz. 833.

Kontakt

[email protected]

tel: 691 233 249, 723 443 440

ul. Górczewska 216 lok 401, 01-460 Warszawa

Opinie

Praktyka

Specjalne