Chcesz być na bieżąco? Zapisz się do naszego newslettera


Inspektor odpowiada

 

Czas czytania: ~6 min


Odpowiedź inspektora

 

Absurdalne absurdy Polemika. Główny Inspektor Nadzoru Budowlanego nie zgadza się z artykułem Gazety Wyborczej Tymczasem "absurd" - zgodnie z definicją zamieszczoną w "Słowniku współczesnego języka polskiego" (pod redakcją B. Dunaja) to "wyrażenie wewnętrznie sprzeczne, pozbawione logiki". Z publikowanego tekstu nie wynika bynajmniej wcale, że prawo budowlane zawiera takie wyrażenia, czyli absurdy właśnie. Pod tym chwytliwym tytułem i przy pomocy takiejż wyliczanki ("absurd 1... 2... 3... 4... 5..."), wprowadza się w błąd czytelników, przedstawiając informacje niepełne, a nawet błędne! Dlatego pozwalam sobie wyjaśnić kolejno omawiane problemy. Mam nadzieję, że będzie to pomocne inwestorom i zbieżne z intencją autorów artykułu, a przede wszystkim ułatwi budowanie zgodnie z obowiązującymi przepisami. 1. Strona, czyli kto Na potrzeby ustawy Prawo budowlane zdefiniowano interes prawny osób trzecich w postępowaniu o pozwolenie na budowę. W tym celu do ustawy wprowadzona została definicja obszaru oddziaływania obiektu (art. 3 pkt 20). Obszar ten określa się na podstawie przepisów odrębnych, wprowadzających związane z danym obiektem ograniczenia w zagospodarowaniu tego terenu (przepisy przeciwpożarowe, z zakresu ochrony środowiska, warunki techniczne dotyczące różnych obiektów etc.). Jeżeli z regulacji tych wynikają ograniczenia w zagospodarowaniu (w tym w zabudowie) sąsiedniej nieruchomości, to wówczas nieruchomość ta znajduje się w obszarze oddziaływania planowanego obiektu, a właścicielowi (użytkownikowi wieczystemu, zarządcy) tej nieruchomości przysługuje przymiot strony w postępowaniu o pozwolenie na budowę. Obszar oddziaływania obiektu, a tym samym przymiot strony w postępowaniu, określa właściwy organ administracji architektoniczno-budowlanej. WNIOSEK: Informacje, że przepisy nie wyznaczają obszaru oddziaływania obiektu (poza prawem ochrony środowiska) oraz że stroną w takim postępowaniu zawsze byłby tylko inwestor, są nieścisłe. 2. Oświadczenie o prawie do gruntu Jednym z ułatwień proceduralnych, związanych z uzyskiwaniem pozwolenia na budowę, jest wprowadzenie oświadczenia inwestora o prawie do dysponowania nieruchomością. Dzięki tej zmianie inwestor nie musi już dołączać do wniosku o pozwolenie wypisów z księgi wieczystej oraz aktów notarialnych określających prawo do dysponowania nieruchomością na cele budowlane. Złożenie nieprawdziwego oświadczenia podlega odpowiedzialności karnej zgodnie z art. 233 kk. Przepis ma na celu przyspieszenie postępowania w zakresie uzyskiwania decyzji administracyjnych (art. 32 ust. 4 pkt 2). Warto dodać, że mimo wprost wyrażonej w kolejnych ustawach konstytucyjnych obowiązujących w Polsce zasady ochrony prawa własności dopiero w 1974 roku uznano za stosowne wprowadzenie do prawa budowlanego przepisu, który w szczególny sposób będzie chronił własność nieruchomości w procesie budowlanym. Objęcie ochroną administracyjno-prawną dobra chronionego prawem cywilnym nie gwarantowało i nie może zagwarantować pełnej ochrony własności, gdyż narusza to istotę materii regulowanej przepisami prawa administracyjnego. W związku z czym stwarzano złudzenie bezpieczeństwa właścicielowi nieruchomości, bez względu na to, czy dołożył on należytej staranności w zabezpieczeniu swojej rzeczy. WNIOSEK: Kwestionowany przez autorów przepis nie pozostaje w sprzeczności z Konstytucją RP, gdyż nie ingeruje w prawo własności i nie powoduje naruszenia ani tym bardziej ograniczenia tego prawa. Konstytucja RP gwarantuje ochronę prawa własności, ale w sposób systemowy i w aktach prawnych, które tę ochronę należycie mogą zapewnić. Wobec tego nieuzasadnione jest stwierdzenie, że ten przepis prawa budowlanego narusza zagwarantowane konstytucyjnie prawo własności. 3. Nieskuteczne kary Bezpodstawna jest też opinia autorów, że art. 35 ust. 6 prawa budowlanego jest martwy. Przepis ten kreuje jednoznaczną zasadę obowiązku orzekania w sprawie pozwolenia na budowę w nieprzekraczalnym terminie dwóch miesięcy (sankcja finansowa). W terminie tym należy przeprowadzić całe postępowanie administracyjne, łącznie z ewentualnym usunięciem naruszeń w stosunku do wniosku o pozwolenie na budowę lub projektu budowlanego. Należy podkreślić, że przewidziana w art. 35 ust. 3 możliwość nałożenia, w drodze postanowienia, obowiązku usunięcia w określonym terminie wskazanych nieprawidłowości (w zakresie określonym w art. 35 ust. 1) nie powoduje wstrzymania biegu terminu. Ma natomiast na celu wyeliminowanie konkretnych, wskazanych przez organ i dających się usunąć, bez konieczności prowadzenia postępowań przed innymi organami bądź też zmiany projektu budowlanego, nieprawidłowości. Termin do wykonania obowiązku może i powinien w tym przypadku być krótszy. Warto też zwrócić uwagę czytelników na to, że celem tego przepisu nie jest tylko karanie organów, ale przede wszystkim zapewnienie wydania decyzji o pozwoleniu na budowę w terminie nieprzekraczającym dwóch miesięcy. WNIOSEK: Z punktu widzenia ustawodawcy i obywateli chodzi nie o nakładanie kary na urzędy, lecz jedynie o terminowe, szybkie wydawanie decyzji. Do pełnej oceny działania tego przepisu w praktyce i ferowania wyroków potrzebna jest analiza przeprowadzanych kontroli organów wydających decyzje. A na to potrzeba trochę czasu. Natomiast jeśli nie ma przykładów karania urzędów, oznacza to, że przepis osiągnął swój cel. 4. Kary nie wiadomo za co Dotychczas uznaniu urzędników pozostawiona była ocena, czy dane odstępstwo można uznać za istotne. Niemniej jednak inwestor w przypadku wątpliwości co do charakteru planowanego odstąpienia od zatwierdzonego projektu budowlanego lub innych warunków pozwolenia na budowę może wystąpić do właściwego organu, dołączając opinię projektanta, o udzielenie informacji, czy odstąpienie, którego chce dokonać, wymaga uzyskania decyzji o zmianie pozwolenia na budowę. Ze względu na nieścisłe określenie kar za istotne odstępstwa w obecnie obowiązujących przepisach konieczne stało się znowelizowanie przepisów w tym zakresie. Warto także nadmienić, że w służbach nadzoru budowlanego pracują osoby posiadające odpowiednie uprawnienia i doświadczenie zawodowe pozwalające ocenić odstępstwa i związane z nimi konsekwencje dla obiektu i użytkownika. WNIOSEK: Obecnie w ustawie o zmianie ustawy Prawo budowlane z dnia 16.04.2004 r. uchwalonej przez Sejm przepisy już jasno określają, za co w wyniku przeprowadzonej obowiązkowej kontroli inwestor może być ukarany. 5. Nierówne samowole Autorzy słusznie zniechęcają do samowoli budowlanej. Warto jednak wyjaśnić, że celem wprowadzenia zmian dotyczących możliwości zalegalizowania samowoli jest umożliwienie odstąpienia od obowiązku orzekania nakazu bezwarunkowej rozbiórki samowolnie wybudowanego obiektu lub jego części, który swym istnieniem nie narusza innych przepisów. Należy jednak podkreślić, że zmienione przepisy prawa budowlanego nie przewidują automatycznej legalizacji samowoli budowlanej. Niespełnienie przez inwestora któregokolwiek z ustawowych warunków legalizacji powoduje orzeczenie nakazu rozbiórki samowoli. Organ nadzoru budowlanego będzie mógł zalegalizować samowolnie wzniesiony obiekt lub jego część tylko wtedy, gdy inwestor przedstawi dokumenty pozwalające ocenić, że istnieje możliwość legalizacji (zaświadczenie organu gminy o zgodności obiektu z ustawą o zagospodarowaniu przestrzennym, a w szczególności z ustaleniami obowiązującego miejscowego planu zagospodarowania oraz projekt budowlany ze wszystkimi niezbędnymi uzgodnieniami), a także wniesie opłatę legalizacyjną. Wysokość opłaty i sposób jej naliczania zostały uregulowane w ustawie. Ustawodawca celowo nie uzależnił wysokości opłaty legalizacyjnej od tego, czy samowolnie został wybudowany obiekt, czy tylko część obiektu. WNIOSEK: Opłata legalizacyjna ma oddziaływać przede wszystkim prewencyjnie, tzn. zniechęcać inwestorów do działań niezgodnych z obowiązującym porządkiem prawnym. Jej wysokość musi być zatem ustalona na odpowiednio wysokim poziomie, aby cel ten osiągnąć. Danuta Kossobudzka* * autorka jest rzecznikiem prasowym Głównego Inspektora Nadzoru Budowlanego

Podepnij swój artykuł

Podoba Ci się nasza działalność ? Postaw kawę dla Grupy Sztuka Architektury!
Postaw mi kawę na buycoffee.to

tagi

Piramida odnowiona
Piramida odnowiona

25 marca 2024 roku w sanatorium Narcyz zameldowali się pierwsi kuracjusze. Obiekt, razem z kilkunast ...

Konferencja Kolor w architekturze
Konferencja Kolor w architekturze

W ostatnich latach kolor stał się bardziej popularny. Po inspirowanej modernizmem modzie na biel i m ...

Zagłosuj w Plebiscycie Polska Architektura XXL 2023. Wybierz najlepszą realizację architektoniczną minionego roku.
Zagłosuj w Plebiscycie Polska Architektura XXL 2023. Wybierz najlepszą realizację architektoniczną minionego roku.

Weź udział w Plebiscycie Polska Architektura XXL 2023 i oddaj swój głos na najlepszą realizację arch ...

KOMENTARZE
Komentarze
Brak komentarzy
Zaloguj się, aby dodać komentarz

Biuro
ZOBACZ TAKŻE

PRACA:
Zatrudnię
  • Zatrudnię

Nie przegap okazji!!!

zapisz się do naszego newslettera