Racjonalność i stosowność

Towarzystwo Budownictwa Społecznego (TBS) zostało ustawą powołane do życia w 1995 roku celem przede wszystkim „budowy mieszkań na wynajem o umiarkowanych czynszach dla osób o średnich dochodach”. Choć organizacja ma swoje oddziały w wielu polskich miastach, nie we wszystkich działa z równą siłą. W całej Polsce znane są budynki, wznoszone przez TBS w Szczecinie – jest ich nie tylko sporo, większość to również po prostu przykłady dobrej architektury, w innych miastach jest już znacznie gorzej. Nie bez znaczenia zapewne jest fakt, że od taniego, socjalnego budownictwa mieszkaniowego nie oczekuje się wysokiej jakości projektów. TBS-y dysponują małymi budżetami, bloki często budowane są w mało prestiżowych lokalizacjach i muszą spełniać rozmaite wymogi do metrażu czy rozkładu lokali. Tymczasem powstały w Polsce bloki TBS, których projektanci nie muszą się wstydzić, bo są przykładami doskonałej niedrogiej architektury miejskiej. Jednym z nich jest oddany do użytku w 2012 roku budynek mieszkaniowo-usługowy w Gliwicach.

Projekt architektoniczny budynku wielorodzinnego powstał w pracowni niezwykle znanych i cenionych na Śląsku architektów i pedagogów, Andrzeja Dudy i Henryka Zubela. Obiekt powstał w centrum Gliwic, pierwsi lokatorzy wprowadzili się do niego we wrześniu 2012 roku. Założony na planie zbliżonym do litery „U” budynek ma sześć kondygnacji i 56 mieszkań, obsługiwanych przez trzy klatki schodowe. Ponadto w bloku znalazło się 9 lokali użytkowych oraz podziemny parking. Metraż mieszkań w budynku waha się od 44 do 86 m2. Ze względu na niewielki budżet blok powstał bez użycia nowatorskich rozwiązań: na żelbetowych fundamentach oparto tradycyjnie murowane kondygnacje.

Andrzej Duda i Henryk Zubel tak formułują swój pogląd na architekturę: „Racjonalizm, pragmatyzm, czytelność, prostota, prawda, umiar to cechy charakteryzujące zarówno metody naszej pracy projektowej i dydaktycznej, a także nasze dzieła w postaci projektów i realizacji. Wierzymy, że architektura powinna kreować swoje własne cele realizując jednocześnie w pełni potrzeby inwestorów i zwykłych odbiorców otaczającej nas kulturowej przestrzeni” – wcieleniem tych koncepcji w życie można uznać blok TBS w Gliwicach.

Mimo oszczędności budynek jest starannie zaprojektowany. Został wpisany w tkankę miejską – utworzył pierzeje ulic, nawiązując do ich historycznej formy, ale nie naśladując form z przeszłości – elewacje są zróżnicowane, ale nowoczesne, z detalem ze stali lub elementami kolorystycznymi. Dom dopasowano do istniejącej zabudowy, uatrakcyjniając ją: jedna z elewacji jest lekko zaokrąglona, w innej wybito wysokie na trzy pietra wejście na podwórze; jedna z elewacji ma parter w całości oddany lokalom usługowym. Dom posiada podwórze, na którym powstał plac zabaw.

Elewacje od strony dziedzińca mają gładkie, proste formy – tu nie było potrzeby kreowania efektów. Na podwórze wychodzi natomiast spora liczba balkonów, dzięki czemu ściany nie są monotonne ani płaskie. Elewacje od strony ulic skomponowano na zasadzie kontrastów: dwie z nich pokryte cegłą mają balkony białe, trzecia, środkowa, jest na biało otynkowana, a „wyrastają” z niej lżejsze balkony, ażurowe o stalowym szkielecie. Dzięki zróżnicowaniu wykończenia elewacji budynek nie jest ciężką, monotonną, przysadzistą bryłą, ustawioną na rogu ulic. Tradycyjne materiały posłużyły tu do wykreowania dynamicznej i nowoczesnej bryły.

Gdy w 2012 roku blok otrzymał wyróżnienie w konkursie SARP „Architektura Roku Województwa Śląskiego” jury tak umotywowało swój wybór: „Wyróżniony budynek pokazuje, że jest możliwa realizacja dobrej architektury w trudnych warunkach ekonomicznych. Obiekt nie tylko chroni, ale kreuje elementy przestrzenne miasta: ulicę, plac, kwartał. Realizuje to za pomocą ekonomicznie uzasadnionych materiałów dając nadzieję, że miasta mogą powstawać nie tylko w czasach prosperity. Doceniono budynek przede wszystkim za to, że autorzy po raz kolejny wskazują śląskim architektom właściwy- racjonalny kierunek projektowania”.

Budynek mieszkalno-usługowy TBS
Lokalizacja: Gliwice, ulice Mikołowska i Jana Pawła II
Inwestor: MZBM-TBS II Gliwice
Projektanci: Inarko: Andrzej Duda, Henryk Zubel; współpraca: Adam Zgraja, Jan Duda (zmiany w projekcie), Marian Burzak (konstrukcja), Grażyna Sak (wod-kan i CO), Remigiusz Rolnik (projekty drogowe), Mireusz Janoszka (projekty elektryczne), Marcin Rzepiński, Stanisław Procer (kosztorysy), Dariusz Nowak (sprawdzający)
Wykonawca: firma Dombud z Katowic
Projekt: 2009
Realizacja: 2012
Powierzchnia zabudowy: 5000m²
Powierzchnia użytkowa: 3000 m²
Kubatura: 15000 m³
Ilustracje: inarko.pl, 2tbszbm.gliwice.pl

Nie przegap okazji!!!

zapisz się do naszego newslettera