Galeria POLSKA ARCHITEKTURA XXL 2023 opolskie

Ozimska Park Opole to innowacyjna w skali regionu inwestycja w miejscowości Opole (Polska), zakładająca przebudowę istniejącej galerii handlowej pierwszej generacji i przekształcenie jej w nowoczesną, tętniącą życiem przestrzeń parku handlowego.

      Inwestor - Redkom Park Opole - z pełnym zaufaniem powierzył to zadanie pracowni projektowej Modo Architektura Sp. z o.o.

      Inwestycja promuje nowoczesne, ekologiczne podejście do budownictwa, mianowicie wykorzystanie istniejących pustostanów starych obiektów handlowych wykorzystywanych w przeszłości między innymi przez Tesco i przekształcenie ich w nowe, przyjazne użytkownikom przestrzenie handlowo-usługowe.

      Głównym celem inwestycji jest stworzenie ogólnodostępnej, przyjaznej przestrzeni, z której mogą korzystać wszyscy, niezależnie od wieku czy poziomu sprawności fizycznej. Pozbywamy się barier architektonicznych i kreujemy bezpieczne miejsce, mające służyć mieszkańcom miasta nie tylko jako obiekt handlowy, ale też jako miejsce społecznościowe będące centrum spotkań i integracji mieszkańców, a także miejscem wydarzeń kulturalnych. 

      Bardzo ważnym aspektem w ramach realizacji tej inwestycji jest promowanie przyjaznych środowisku rozwiązań i zmniejszenie śladu węglowego. Maksymalnie wykorzystujemy istniejącą infrastrukturę oraz materiały, aby zmniejszyć koszt środowiskowy realizacji inwestycji i ilość powstałych przy przebudowie odpadów.

Powyższe założenia jednocześnie stanowią odpowiedź na aktualną sytuację na świecie w tym wyzwania płynące ze zmian klimatycznych, ekonomicznych, technologicznych i podążających za nimi zmian prawnych i społecznych.

Transformacja wielkiej, bezosobowej przestrzeni istniejącej galerii w park handlowy o charakterze zabudowy śródmiejskiej z usługami i handlem stanowiła nie lada wyzwanie projektowe. Istniejący budynek przejawia cechy przestrzeni niedostępnej, jest niemal całkowicie odcięty od zewnętrznego świata. Jedynymi elementami umożliwiającymi wgląd do wnętrz są dwa główne wejścia dla klientów, zlokalizowane po obu stronach elewacji frontowej. Pozostała część elewacji jest całkowicie zabudowana, a doświetlenie wnętrza odbywa się wyłącznie za pomocą świetlików dachowych. W krajobrazie miasta sprawiał wrażenie obiektu obcego, nienaturalnego i niedopasowanego do okolicznej tkanki domów jedno- i wielorodzinnych.

      Przestrzenią stanowiącą dodatkową atrakcję dla klientów galerii miało być wewnętrzne patio, obsadzone drzewami. Wzdłuż jego dłuższego boku zlokalizowano przeszklenia, dzięki którym zieleń z atrium przenika się z pasażem pieszym w budynku. Ze względu jednak na pozostawienie dostępności patio tylko z jednej strony, a co za tym idzie – brak kontynuacji komunikacji i silne zaniedbanie roślinności i doprowadzenie do posuszu drzew i krzewów, naturalnie stało się ono przestrzenią porzuconą i odpychającą.

      Projekt budynku, pochodzący z roku 2007, przedawnił się i jego założenia funkcjonalne nie przetrwały próby czasu. Forma obiektu nie jest już ani atrakcyjna, ani rentowna. Galeria Ozimska szybko się zestarzała i nadeszła pora, aby dać jej nowe życie.

Najważniejszym celem koncepcji przebudowy jest dostosowanie skali inwestycji do skali użytkownika. Projektantom zależało też na otwarciu budynku od strony północno-zachodniej, gdzie znajduje się ulica Ozimska oraz od strony północno-wschodniej, gdzie przebiega ulica Sandomierska. Te dwa kierunki są szczególnie atrakcyjne, ponieważ właśnie one łączą budynek z przestrzeniami uczęszczanymi przez mieszkańców Opola.

      Zdecydowano się na podział budynku na mniejsze segmenty poprzez rozcięcie bryły nawiązujące do przebiegu istniejących w galerii wewnętrznych pasaży komunikacyjnych. Powstały więc cztery osobne kubatury – jedna większa, przeznaczona na lokale wielkopowierzchniowe oraz trzy mniejsze, mieszczące drobne lokale usługowe i handlowe. W ten sposób uzyskano charakter zabudowy śródmiejskiej, a pasaże piesze i wewnętrzny dziedziniec, jako przestrzeń półpubliczna, stanowią enklawę rozrywki, miejsce odpoczynku, integracji mieszkańców i uatrakcyjniają cały zespół usługowo-handlowy.

Wyzwanie projektowe stanowiło również istniejące przedpole Galerii Ozimskiej – w pełni betonowa płyta parkingu współdzielona z sąsiadującym budynkiem handlowym. Powierzchnia ta, podatna na przegrzewanie się w czasie słonecznych dni, w bardzo niewielkim stopniu umożliwia infiltrację wód opadowych i roztopowych. Mając na celu zwiększenie komfortu klientów, a także ochronę przed skutkami nawalnych deszczy, występującymi coraz częściej w wyniku zmian klimatycznych, postawiono nacisk na zwiększenie absorpcji, m.in poprzez wymianę nawierzchni parkingu.

      Po otwarciu budynku od ulic Ozimskiej i Sandomierskiej projektanci postawili na przyciągnięcie potencjalnych klientów poprzez otwarcie wnętrz budynku i odbudowanie jego relacji z otoczeniem. Użytkownikom zapewniono możliwość wglądu do wnętrz lokali, zachęcając jednocześnie do skorzystania z oferty parku handlowego. W koncepcji projektowej przewidziano wysokie na 360 cm fasady szklane, płyty warstwowe i nieprzezierne panele szklane, które w połączeniu tworzą rysunek elewacji przywołujący kameralny charakter śródmiejskich uliczek handlowych.

      Każdy z projektowanych lokali wyposażono reprezentacyjną witrynę frontową. Takie rozwiązanie niesie za sobą wiele korzyści również dla samego wnętrza. Klientom lokali ułatwiono orientację w przestrzeni, zdecydowanej poprawie uległy również warunki ewakuacji w razie zagrożenia. Doświetlenie światłem słonecznym – dotąd nieobecne w budynku - pozytywnie wpływa na warunki pracy osób zatrudnionych w lokalach, jednocześnie pozwalając zaoszczędzić na kosztach energii związanych ze sztucznym oświetleniem. Dzięki indywidualnym witrynom frontowym lokale usługowe mają szansę stworzyć ogródki i wystawy sezonowe, a zieleń otaczająca budynek, odbijając się w szklanej tafli, zdaje się przenikać do jego wnętrz.