Wizja branży budowlanej 2025

Jak będzie wyglądała polska branża budowlana w 2025? Gdzie tkwi potencjał do wzrostu efektywności? Jak firmy budowlane podchodzą do wdrażania innowacji? Na te pytania odpowiada raport „Budownictwo. Innowacje. Wizja liderów branży 2025”, zrealizowany na zlecenie Autodesk przez ASM - Centrum Badań i Analiz Rynku.Materiał przygotowano na podstawie pogłębionych wywiadów jakościowych z przedstawicielami kadry zarządzającej największych podmiotów działających w polskiej branży budowlanej.

Respondenci są zgodni: najbliższe lata to raczej optymalizacja i stopniowe wdrażanie nowych rozwiązań niż rewolucja. Liderzy branży oceniają, że większość z nich jest już dostępna, teraz czas na ich szersze zastosowanie.

Branża mierzy się z wieloma wyzwaniami, w tym wynikającymi z sytuacji na rynku pracy, rosnącymi cenami energii i materiałów budowlanych. Z drugiej strony, to czas wyjścia naprzeciw nowym oczekiwaniom  – w zakresie ekologii, nowych potrzeb mieszkaniowych, zmiany preferencji inwestorów. Trendy społeczne, w tym większa mobilność, zmiana podejścia do własności, czy charakteru pracy, a także rosnąca świadomość w zakresie energooszczędności czy starzenie się społeczeństwa będą miały ogromny wpływ na to, co i jak będzie budowane.

Potencjał wzrostu efektywności branży jest ogromny, w szczególności przez zmianę podejścia do współpracy pomiędzy poszczególnymi podmiotami i stopniowe wdrażanie nowości.

„Raport wyraźnie podkreśla rolę współpracy i nowych technologii, zwłaszcza wspierających planowanie, komunikację i optymalizację procesów. Niezwykle ważne miejsce zajmuje BIM i perspektywa objęcia tym sposobem pracy wszystkich uczestników procesu projektowo-budowlanego. Są to elementy spójne ze strategią Autodesk dla rynku architektoniczno-budowlanego.” – podkreśla Przemysław Nogaj, menedżer ds. rozwiązań AEC, Autodesk.

Budownictwo przyszłości – ekologia, automatyzacja i nowe materiały

Zdaniem respondentów, budownictwo przyszłości zdeterminuje kilka ważnych czynników.

Przede wszystkim będą to kwestie związane z ekologią - podnoszenie efektywności energetycznej, poszukiwanie nowych materiałów budowlanych, stosowanie alternatywnych źródeł energii. Z drugiej strony optymalizacja - redukowanie odpadów budowlanych, minimalizowanie zużycia energii, związanego z produkcją i transportem materiałów budowlanych.

Digitalizacja i automatyzacja procesów – będą bezwzględnie coraz szerzej wkraczały do budownictwa. W kontekście cyfryzacji podkreślano jednocześnie, że - poza narzędziami - niezbędne jest wypracowanie rozwiązań pozwalających na obrót dokumentacją – nie tylko w obszarze jednej firmy, ale pomiędzy wszystkimi uczestnikami poszczególnych etapów realizacji inwestycji. 

Przyszłość budownictwa to rozwój nowoczesnych technik materiałowych. Z jednej strony wiąże się to z silniejszą współpracą z producentami, z drugiej - z intensyfikacją działań badawczo-rozwojowych, podejmowanych przez inwestorów i wykonawców.

Ważne jest też nowe podejście do relacji na rynku: współpraca to kolejne słowo-klucz określające przyszłość branży. Oczekuje się ścisłej kooperacji wszystkich uczestników procesu budowlanego, ale również jednostek o tym samym zakresie działalności.

Będziemy też mieli do czynienia z profesjonalizacją kadry. Idzie za tym konieczność potężnych zmian w zakresie systemu kształcenia zarówno zawodowego, jak i wyższego. System edukacji musi być ściśle powiązany z potrzebami rynku, a te dotyczą metodyki BIM w kontekście zarządzania procesem inwestycyjnym, czy umiejętnego wykorzystania nowoczesnych technologii na placu budowy oraz na etapie przygotowania inwestycji.

Innowacje dla wydajności budownictwa – gdzie leży potencjał

Eksperci zgodnie potwierdzili, że w zakresie wydajności istnieją spore rezerwy. Polskie budownictwo ma dużo do nadrobienia w porównaniu choćby do tego, co dzieje się w przemyśle. Praca nad zwiększeniem wydajności wymaga przyjrzenia się procesowi budowlanemu w sposób kompleksowy, od planowania, przez realizację, po zarządzanie obiektem. Obszary, w których należy szukać szans na wyższą efektywność, to ograniczenie wykorzystania dokumentów papierowych, lepsza analiza danych, szersze zastosowanie BIM (Building Information Modeling), nowe materiały, a także ściślejsza współpraca pomiędzy poszczególnymi podmiotami działającymi na rynku, zwłaszcza w fazie planowania inwestycji.

Przyszłość branży silnie zdeterminuje postęp technologiczny, szczególnie w zakresie rozwiązań IT. Obserwujemy błyskawiczny rozwój technologii informatycznych. Niewiadomą pozostaje jednak, które z nich znajdą szerokie zastosowanie w branży? Liderzy jednomyślnie twierdzą, że te ułatwiające komunikację oraz wspierające planowanie i optymalizację procesów na pewno odegrają decydującą rolę.

W zakresie fazy projektowania branża wprowadza modelowanie informacji o obiekcie (BIM). Koncepcja ta będzie się prężnie rozwijała w kolejnych latach w kierunku zwiększania szczegółowości i parametryzacji. Pełne wykorzystanie BIM da olbrzymie pole do optymalizacji – od wyceny, przez harmonogram, identyfikację kolizji, logistykę dostaw, całą realizację aż po eksploatację obiektu. Przyszłość to także określenie standardów w zakresie wymiany informacji, ale i odpowiedzialności za te dane. Ważne, żeby dokumentacja (w tym model 3d) stworzona na etapie projektowania funkcjonowała również w fazie realizacji, a następnie była punktem wyjścia do stworzenia cyfrowej bazy danych o obiekcie i ułatwiała zarządzanie nim.

Odpowiedzią na obecne wyzwania rynku pracy będzie częściowa automatyzacja procesów budowlanych – już teraz na polskich budowach zaczyna się stosować maszyny, które częściowo zastępują pracę ludzką. Ten kierunek z pewnością zostanie utrzymany, choć - jak zaznaczono - nigdy nie nastąpi całkowita eliminacja ludzkiej pracy w procesie realizacji. Niemniej sprzęt budowlany, wzbogacony o różnego rodzaju oprogramowanie, stanie się łatwiejszy w obsłudze, precyzyjniejszy – co w konsekwencji przełoży się na jakość i szybsze tempo realizacji poszczególnych robót.

W zakresie wzrostu efektywności oczekuje się też nowych rozwiązań materiałowych i technologicznych ograniczających pracę ludzką oraz wpływających na skrócenie okresu wykonawstwa. W tym kontekście pojawia się również prefabrykacja. Liderzy, którzy upatrują szans szerokiego wykorzystania prefabrykacji, zwracali uwagę na wysoką optymalizację kosztową i czasową, produkcję just in time delivery, możliwość efektywniejszego zarządzania realizacją. W obliczu niewystarczającej liczby pracowników budowlanych na rynku rozwiązanie to wydaje się niemal idealne. Brakuje jednak otwartości na ten typ budownictwa.

Innowacje – jakie i gdzie

Podejście polskiego budownictwa do innowacji jest zróżnicowane, mocno uzależnione od pozycji rynkowej. Branża budowlana z dużą otwartością patrzy na innowacje, w mniejszym stopniu je wykorzystuje. Najbardziej otwartą postawę wobec nowoczesnych rozwiązań prezentują najwięksi – choć, zgodnie z opiniami, nawet te firmy obecnie podchodzą do innowacji selektywnie. Panuje przekonanie, że jeżeli liderzy zaczną działać innowacyjnie, szeroko wykorzystywać nowe technologie, poprawiać swoją efektywność, w ślad za nimi pójdą kolejni. Polskie budownictwo jest na etapie testowania. Branża dojrzewa do zmiany podejścia, niemniej intensywny proces adopcji technologii to dla budownictwa duże wyzwanie.

Informacje o raporcie

Raport pn. Budownictwo. Innowacje. Wizja liderów branży. 2025. został przygotowany przez ASM Centrum Badań i Analiz Rynku na zlecenie Autodesk. W jego ramach przeprowadzono 19 indywidualnych, pogłębionych wywiadów jakościowych z liderami polskiej branży architektonicznej i budowlanej. Do udziału w projekcie zaproszono przedstawicieli kadry zarządzającej największych biur projektowych, renomowanych pracowni architektonicznych, największych deweloperów i generalnych wykonawców działających na polskim rynku.

Nie przegap okazji!!!

zapisz się do naszego newslettera