Relacja ze spotkania z Dietmarem Eberle w ramach cyklu Mistrzowie Architektury

Dietmar Eberle – Mistrz Architektury, który swoją koncepcję projektową przedstawił na ostatnim wykładzie 6 lutego 2020, dąży do kreacji architektury na podstawie dokładnych analiz otaczającego ją środowiska. Formy, którymi posługuje się biuro Baumschlager Eberle Architekten są bezkompromisowo minimalistyczne, stworzone z myślą o maksymalnej ekonomii projektu, co za tym idzie – mają spełnić swą funkcję zarówno teraz, jak i w przyszłości. W myśl tej wizji powstał jeden z najbardziej znanych budynków pracowni, która swe oddziały posiada aktualnie w ośmiu różnych krajach – 2226.

Jak projektować? Według pracowni Dietmara Eberle architektura to przede wszystkim pogłębianie tematu, szukanie swego rodzaju symbiozy otoczenia zewnętrznego z budynkiem, gdyż ten jest nieodłączną częścią życia ludzkiego i środowiska. W swych projektach szuka symetrii, prostoty, ładu, wynikających z kunsztu inspiracji. Architektura to nie tylko sztuka, ale i cała metodyka projektowa -  zbiór zasad, które wciąż rozbudowywane będą doświadczeniami.

Wykład wygłoszony przez Dietmara Eberle skupiał się przede wszystkim na myśli projektowej. Zatytułowany „Od chęci do działania” przedstawił postrzeganie architektury dziś i w przeszłości, dążąc we wnioskach do tezy jak wielki wpływ na środowisko i naszą przyszłość ma sposób, w jaki kreujemy współczesną architekturę.

Mistrz zaznaczył nasze zgubne działania ekologiczne, podając zatrważające zestawienia statystyk odnośnie strat energii oraz wciąż rosnącego śladu węglowego. Przedstawiając historię świadomości społeczeństwa zaznaczył, że wiedza odnośnie ocieplenia klimatu, czy nadmiernej eksploatacji surowców nadal jest niewystarczająca, by móc całkowicie zapobiec aktualnym problemom ekologicznym, które nieustannie rosną. Okazuje się bowiem, iż pierwsza notyfikacja zagrożenia klimatycznego miała miejsce dopiero pięćdziesiąt lat temu, a od tego czasu zużycie energii drastycznie wzrosło. Mimo natychmiastowych działań, np. wprowadzenia ogólnych norm względem izolacji budynków, mających na celu minimalizację strat energii, niemożliwą jest na tym etapie eliminacja zagrożenia.

Kolejnym zagadnieniem wartym uwagi była wentylacji. Rodzi się więc dyskusja, między rozsądkiem, a konsumpcjonizmem społeczeństwa, które dąży do rozwiązań jak najprostszych dla nich. Zmianę postrzegania trudno wprowadzić mimo rosnących obostrzeń względem standardów, te bowiem dopiero od lat ’90 zakładają potrzebę ograniczenia strat energetycznych, wypierając tak popularne do tej pory rozważania nowych źródeł ich pozyskiwania.

Jak więc zapoczątkować realne zmiany? Dietmar Eberle zwrócił uwagę na trzy znaczące czynniki: urbanistykę, szarą energię oraz użytkowanie budynków. W działaniu architektów powinna pojawiać się konsekwencja i spójność ze środowiskiem. Forma powinna podążać bezpośrednio za stanem istniejącym, minimalizując zużycie zasobów. Mówca zaznaczył, iż w projektowaniu istotnym elementem jest zdrowie i komfort. Nie tylko to doraźne i oczywiste, ale też to, wynikające bezpośrednio ze skutków budowania. Należy więc mieć na uwadze również redukcję zużycia energii, emisji CO2, a także ograniczenie kosztów produkcji oraz zużycia zasobów. Warto więc używać naturalnych, lokalnych materiałów.

Została też zwrócona szczególna uwaga na metodykę budowania – w tym żywotność budynku, wynikającą nie tylko z jakości materiałów, wykorzystywanych do kreacji przestrzeni, ale również z procesu społecznego postrzegania budowli. Wzrost zużycia szarej energii wynika w dużej mierze ze zmiany trendów i niechęci ludzkiej do odbudowy budynków istniejących. Celem projektu jest więc swego rodzaju ponadczasowość i uniwersalność, która pozwoli na wieloletnią eksploatację i chęć dbania o istniejącą architekturę, tym samym nie zużywając nadmiernej ilości zasobów w celu burzenia starych projektów i tworzenia nowych w ich miejsce.

Jako przykład takiej architektury lektor przywołał swój najbardziej rozpoznawalny w świecie projekt – 2226. Nagrodzony w 2016 roku Nagrodą Główną w międzynarodowym konkursie Wienerberger Brick Award budynek zaskakuje realizacją, nie ma bowiem wentylacji, klimatyzacji, ani ogrzewania, mimo to temperatura przez cały rok utrzymuje się w nim między 22°C, a 26°C. Jak tego dokonano? Jest to przede wszystkim podążanie formą za warunkami środowiska. Położony w Lustenau’s Millennium Park obiekt został ułożony w pozycji, która daje mu możliwość maksymalnego wykorzystania promieni słonecznych oraz wiatru, tworząc przestrzeń czystą, otwartą, prostą, a przede wszystkim jasną
i przyjemną dla użytkowników.

Ponad to ciepło budynku generują zasoby znajdujące się w jego wnętrzu – ludzie, lampy, sprzęty, nawet wspomniana z uśmiechem na twarzy doświadczonego architekta maszyna do kawy.  Okazuje się bowiem, iż przeciętny użytkownik przestrzeni 2226 sam generuje około 80 watów ciepła.

Należy tu zaznaczyć również minimalizm zużycia prądu w ciągu dnia –
w siedzibie Baumschlager Eberle Architekten stawia się nacisk na naturalne źródła użytkowania, a liczne przeszklenia budynku pozwalają na oszczędność światła sztucznego w ciągu dnia.

Eberle nakreślił słuchaczom również rozwiązania konstrukcyjne – proste
i harmonijne, z materiałów lokalnych o wysokim standardzie, co ma przyczynić się do długowieczności budynku. Sam szacował czas jego żywotności na około 200 lat.

Dietmar Eberle w swym wykładzie przedstawił wizję przyszłości, którą realizujemy teraz. Wizję ograniczenia strat energetycznych, mądrej architektury, działań, które mogą okazać się ekologicznym sukcesem. Niesie więc ze sobą przesłanie dla projektantów – należy wierzyć w siebie. W swoją wiedzę i przekonania, a te mogą doprowadzić do powstrzymania katastrofy klimatycznej.

Autorka tekstu: Paulina Odlanicka-Poczobutt

Byliśmy Patronem Medialnym wydarzenia

Nie przegap okazji!!!

zapisz się do naszego newslettera