W Łaszczowie powstanie Dom Komedii Aleksandra Fredry

W Łaszczowie powstanie nowoczesny Dom Komedii Aleksandra Fredry. Pracownia projektowa Jankowski i Opyrchał stworzyła projekt rewitalizacji zespołu pałacowo-parkowego w Łaszczowie. Na Dom Komedii mają się złożyć muzeum, archiwum i teatr Aleksandra Fredry.

Rewitalizacja zespołu pałacowo-parkowego w Łaszczowie

Projekt rewitalizacji zespołu pałacowo-parkowego w Łaszczowie to ambitne i długofalowe przedsięwzięcie, które trwa już ponad dziesięć lat. Jest to kompleksowa praca mająca na celu odzyskanie dawnej świetności zarówno pałacu, jak i otaczającego go parku. Całość działań odbywa się pod nadzorem konserwatorskim. Kluczowym elementem tego procesu jest konserwacja i zabezpieczanie ruin Łaszczowskiego pałacu, aby zapobiec dalszemu niszczeniu. W styczniu 2022 roku, Fundacja Rodu Szeptyckich, mająca osobisty związek z historią miejsca jako potomkowie Aleksandra Fredry, nawiązała współpracę z pracownią projektową Jankowski i Opyrchał. Współpraca ta ma na celu nie tylko odbudowę fizycznych struktur, ale także nadanie miejscu nowego życia i funkcji, sprawiając, że będzie to miejsce atrakcyjne dla odwiedzających i pełne kulturalnych wartości. „Powierzenie nam tego zadania bardzo nas ucieszyło – mówi Aleksander Jankowski. Lubię konserwatorskie zagadnienia. Ponieważ głównie realizujemy projekty współczesnych rezydencji i apartamentów, każda praca z zabytkiem jest wyjątkowym i ciekawym procesem. Obiekty historyczne są mi bardzo bliskie. Choć myślę „do przodu”, o tym co jeszcze interesującego możemy zrobić w przyszłości, jestem też mocno osadzony w tradycji. Rodzina żartobliwie nazywa mnie osobą progresywno-konserwatywną. Stąd moja wielka radość uczestniczenia w kreowaniu Domu Komedii Aleksandra Fredry” – stwierdza architekt.

Historia pałacu rodu Szeptyckich

Historia pałacu rodu Szeptyckich w Łaszczowie jest bogata i burzliwa, sięgająca aż połowy XVI wieku. Początki zespołu pałacowo-parkowego związane są z kasztelanem czerskim Aleksandrem Łaszczem, który założył miasto i wzniósł zamek w celach obronnych. W XVIII wieku zespół wzbogacił się o kościół i kolegium jezuitów, wraz z którym założono piękny ogród, świadectwo którego stanowią pozostałości alei lipowej. Zmieniające się losy i przekształcenia nadawały nowe funkcje istniejącym strukturom. Szczególne znaczenie dla pałacu niosą lata 30. XIX wieku, kiedy to związki rodziny Szeptyckich z Łaszczowem zaczęły się zacieśniać. W początkach XX wieku Izabella Szeptycka z Sobańskich i jej mąż Aleksander, wnuk Aleksandra Fredry, osiedlili się w Łaszczowie, przekształcając dawne kolegium w pałac. Ten okres rozkwitu przerwały jednak zawirowania I wojny światowej, podczas której w 1915 roku wojska rosyjskie spaliły jeszcze niedokończoną siedzibę rodzinną. II wojna światowa oraz okres PRL przyniosły kolejne zniszczenia.  Dopiero wpisanie założeń pałacowo-parkowych do rejestru zabytków w 1972 roku powstrzymało dalszą dewastację. Nowy rozdział w historii pałacu rozpoczął się w 2012 roku, kiedy to Fundacja Rodu Szeptyckich odzyskała park i ruiny. Od tego czasu rodzina Szeptyckich prowadzi intensywne prace mające na celu odbudowę rodzinnej siedziby. Pod opieką projektową dr Seweryna Malawskiego, pierwszym etapem rewaloryzacji stało się przywrócenie dawnej świetności założeniu parkowemu, co stanowi tylko część szeroko zakrojonych działań rewitalizacyjnych.

Nowa koncepcja obiektu

Projekt pałacu, opracowany przez Agatę Opyrchał i Aleksandra Jankowskiego, jest ambitną wizją architektoniczną, która ma połączyć historię z nowoczesnością, tworząc dynamiczne, przestrzenne przedstawienie teatralne. Koncepcja ma na celu stworzyć siedzibę Teatru Komedii Aleksandra Fredry jako żywą scenografię, która harmonijnie współistnieje z zabytkowymi strukturami pałacowymi i kościelnymi. „Projektowy zamysł jest później wielokrotnie modyfikowany i ewoluuje pod wpływem badań prowadzonych nad nieruchomością oraz po dogłębnym poznaniu kontekstu, ale główna idea zaszczepiona na samym początku często pozostaje. Tym razem też tak było. Od razu pomyślałem, by zbudować coś na bazie tego, co mamy, a nie rekonstruować, w jakiś sposób fałszując historię" – stwierdza architekt. Centralnym elementem projektu jest odbudowa wschodniego skrzydła pałacu z zachowaniem oryginalnych proporcji i układu, bazująca na szczegółowej dokumentacji fotograficznej. Nowa bryła powstać ma jednak z drewna klejonego CLT, które z biegiem czasu nabrać ma naturalnej patyny. Zamysłem architektów było dobranie materiału, który odzwierciedla historyczne techniki budowlane regionu, ale też wprowadza lekki, humorystyczny ton, będący odniesieniem do komedii Fredry. Nowoczesny charakter obiektu przejawia się także w całkowicie zmienionej funkcji i układzie wnętrz, przy jednoczesnym poszanowaniu historycznego układu okien i elewacji. Przestrzeń teatru ma być otwarta, dostosowana do nowych potrzeb i oczekiwań, tworząc przestrzeń kulturalną.

Nowoczesne wnętrza

Do wnętrza pałacu zostaną wstawione drewniane kubiki z przeszkleniami, które wyraźnie oddzielą historyczną tkankę od nowej. „Wykorzystamy ten sam budulec, z którego wykonane będzie wschodnie skrzydło pałacu – mówi architekt, podkreślając, że jest to rodzaj gry, dialogu materiałów. Wstawione ultranowoczesne moduły, w których powstaną pomieszczenia dla artystów, będą miały własne zadaszenia. Jednocześnie nowa część infrastruktury zostanie odseparowana od trwale zawilgoconych, zasolonych i częściowo zdegradowanych historycznych ścian. Dach nad centralną częścią pałacu zostanie odtworzony tylko fragmentarycznie i w formie płaskiego przesklepienia ze szkła. Stalową konstrukcję wzmacniającą „rysującą w przestrzeni obrys dawnego dachu” pokryje stalowa siatka, po której będą mogły piąć się rośliny, dzięki czemu powstanie coś na kształt przestrzennej pergoli. Pałac przez lata, gdy niszczał, naturalnie zrósł się z zielenią, która jest częścią jego tożsamości” – mówi Aleksander Jankowski. „Chcemy ten fakt uwzględnić, nawiązując jednocześnie do polskiej tradycji obsadzania dworów, pałaców, ale też miejskich kamienic pnączami i dekoracyjną zielenią - zaznacza architekt.

Zobacz stan obecny obiektu

Dom Komedii Aleksandra Fredry - metryczka projektu budynku

Projekt: Pracownia projektowa Jankowski i Opyrchał

Lokalizacja: Łaszczów

Źródło: jio.pl

Nie przegap okazji!!!

zapisz się do naszego newslettera