Chcesz być na bieżąco? Zapisz się do naszego newslettera


Sól i koronka

 

Czas czytania: ~3 min


vikLMiB9z4fjsXUlu5aaVelaPLUyMJv7Sxz0KcN083twLyjIzAyy0HTWbG8R_quixotic-architecture-kula-skrivanat.jpg

Tożsamość chorwackiego miasta Pag wyrosła na dwóch elementach: soli i koronce. I to właśnie do nich odwołali się architekci z biura Quixotic Architecture: Wojciech Dziubek i Wojciech Gwizdak projektując renowację jednego z najważniejszych zabytków w mieście – wieży Skrivanat.

D5wToEBpHZWz8J81URnemxG5ISW176uTZzPldV2lQQNh88Bh0jlH5sJts4K5_quixotic-architecture-kula-skrivanat-2.jpg

Plan urbanistyczny miasta Pag powstał w pierwszej połowie XV wieku, a jego autorem i późniejszym koordynatorem prac był mieszkający w Wenecji chorwacki architekt Juraj Dalmatinac znany jako Giorgio da Sebenco. Plan tworzony był pod silnym wpływem zasad urbanistycznych stosowanych w Rzymie i Wenecji – bazuje na ortogonalnej siatce ulic i placów otaczających centralny plac – Trg Petra Kresimira IV – przy którym znajduje się kościół Wniebowzięcia Marii Dziewicy oraz pałace książęcy i biskupi.

0xv4mis3gyLFmRcvrvawMK3lEG7Ky1yuVq4tq567YcfzHNLCm03roK29pWc4_quixotic-architecture-kula-skrivanat-3.jpg

Budowa najstarszej części Pagu trwała w latach 1443-1474, a Kula (czyli wieża) Skrivanat jest jedną z dziewięciu wież wchodzących w skład piętnastowiecznych murów obronnych – jej celem było zabezpieczenie północno-zachodniej części miasta. Dziś wieża jest pustym reliktem średniowiecznych fortyfikacji.

ok7T3uQt4ZENBKGKy6KypQRgSpkjVYxFANPIKhwkW9seKfMioIGn6D5dEv7Z_quixotic-architecture-kula-skrivanat-4.jpg

Swoje bogactwo, na którego straży stać miały piętnastowieczne mury obronne, miasto Pag zawdzięczało soli – jej produkcja na wyspie ma niemal tysiącletnią tradycję. W czasach rzymskich surowiec ten lub jego brak brak miały ogromny wpływ na zdrowie całej populacji, dlatego był towarem niezwykle cennym (stąd łacińskie określenie 'salarium argentum' czyli słone pieniądze).

PIE5nxxn712QGCeNLxlQCBVU08e7USWL9D8HLRykCnbdCpMSfu28IaRSuRJG_quixotic-architecture-kula-skrivanat-5.jpg

Miasto Pag słynęło także z produkcji koronek. To właśnie tam powstał jeden z najsłynniejszych w historii wzorów koronek – wpisana na listę dziedzictwa kulturowego UNESCO tzw. Paąka čipka, czyli wykonana po raz pierwszy w 1579 r. przez siostry z zakonu św. Benedykta geometryczna, symetryczna kompozycja inspirowana rozetą z kościoła kolegialnego i symetrycznym planem miasta.

Oj7lOTINgACbyX8P6tFXPU2l3PcMaVq8yuMLJRfwv736ih8Y1BK23zGUs7j5_quixotic-architecture-kula-skrivanat-6.jpg

Kamienia wieża Skrivanat mierzy około 14 metrów, a jej wnętrze jest pustą przestrzenią na planie kwadratu o boku 4,5 metra. Bezpośrednią inspiracją dla projektu renowacji budowli były dwa czynniki kluczowe dla dziejów i tożsamości miasta – produkcja koronek oraz soli.

lWR9fc0uckCjTksuWlzK0X42pj3oAleoZ1ED0oPqxgaXqaFS1LKCAFXxNm6u_quixotic-architecture-kula-skrivanat-7.jpg

Architekci zaproponowali wstawienie do wnętrza wieży kamiennych schodów – niezależnej struktury obiegającej wnętrze do wysokości 12 metrów i otaczającej pustą, cylindryczną przestrzeń o średnicy 2,5 metra. Wchodząc po schodach, zwiedzający mogliby podziwiać widoki na Adriatyk i miasto przez okna pierwotnie przebite w grubych murach.

1wxaXo6L42nKLBbpXeTyU5fCqIHJogAzjq4cI1nqTvKSTjHRPPo19Ju8PGwU_quixotic-architecture-kula-skrivanat-8.jpg

Schody i balustradę owija biała, koronkowa powłoka inspirowana szesnastowiecznym dziełem sztuki – delikatna niemal jak pajęcza sieć i kontrastująca z surowymi, średniowiecznymi murami militarnego zabytku. Podczas gdy koronkowa struktura schowana będzie w wieży, elementem widocznym z daleka będzie nowy dach budowli w formie nawiązującej do kryształu soli.

qE59HUaaVsiFwK7feZwgyjs3CouKkAu82lwWSIP8kNwCeeddqDuDbFwy5UEh_quixotic-architecture-kula-skrivanat-9.jpg
PWgegjyCTSGPoXxXXr3ISeXI1DnwTeuqhEWfFiP7uvgqDJt64sarOZ79WmC0_quixotic-architecture-kula-skrivanat-10.jpg

Dach będzie miał kształt idealnej piramidy, a jego połacie wykonane będą z półprzezroczystego tworzywa przypominającego alabaster. Dzięki temu w ciągu dnia do mrocznego wnętrza wieży wpadać będą promienie słoneczne, a piramidalny dach będzie działał jak rozpraszający je pryzmat. Kiedy promienie będą padały pod odpowiednim kątem, wnętrze wieży będzie się wypełniać imponującym spektaklem światła i kolorów tęczy. Sposób ukształtowania transparentnej materii dachu umożliwi powtórzenie tego efektu także przy użyciu sztucznego światła. Oglądana z daleka wieża będzie zaś wyglądać jakby wieńczył ją wielki, lśniący w słońcu kryształ soli.

Lokalizacja: Pag, Chorwacja
Architekci: Quixotic Architecture
Zespół projektowy: Wojciech Dziubek, Wojciech Gwizdak

Wizualizacje: Quixotic Architecture


Podepnij swój artykuł

Podoba Ci się nasza działalność ? Postaw kawę dla Grupy Sztuka Architektury!
Postaw mi kawę na buycoffee.to

tagi

Urodziny Szybu Krystyna
Urodziny Szybu Krystyna

Budowa wieży wyciągowej szybu Kaiser Wilhelm II na terenie kopalni węgla kamiennego Hohenzollern zak ...

Kultura w kasynie
Kultura w kasynie

Kasyno Kultury, placówka kulturalna działająca w Kwidzynie od końca 2023 roku mieści się w budynku o ...

E-konferencja Skorupa budynku: dachy, fasady, drewno i prefabrykacja w architekturze.
E-konferencja Skorupa budynku: dachy, fasady, drewno i prefabrykacja w architekturze.

Regulacyjne i technologiczne zmiany w zakresie metod wznoszenia budynków doprowadziły w ostatnich la ...

KOMENTARZE
Komentarze
Brak komentarzy
Zaloguj się, aby dodać komentarz

Kraj
ZOBACZ TAKŻE

PRACA:
Zatrudnię
  • Zatrudnię

Nie przegap okazji!!!

zapisz się do naszego newslettera