Architektki nowoczesnej Polski
Data dodania: 07.03.2014 Czas czytania: ~ 3 min
Państwa głos został zapisany. Głosować można raz na 24 godzinny na jeden obiekt z wybranej kategorii.
Chcesz być na bieżąco? Zapisz się do naszego newslettera
Data dodania: 07.03.2014 Czas czytania: ~ 3 min
Architektki nowoczesnej Polski
Fot. Jadwiga Grabowska-Hawrylak, Kościół Odkupiciela Świata; zdjęcie: Anna Cymer
Od blisko pół wieku (dokładnie od 1966 roku) przyznawana jest Honorowa Nagroda SARP. Laur, wręczany w uznaniu całokształtu twórczości i życiowych dokonań jest jedną z najważniejszych, jeśli nie najważniejszą nagrodą, jaką w Polsce może otrzymać architekt. Od początku istnienia nagrody odebrało ją już ponad pół setki architektów (niekiedy nagroda przyznawana jest duetom lub nawet większym zespołom, jak np. pracowni JEMS), a w tym tylko cztery kobiety. Na dodatek dwie z nich wyróżniono wspólnie z mężami, z którymi pracowały w duecie. Choć zawód architekta jest nadal mocno zmaskulinizowany, to dziwne, że w czasie pół wieku tylko cztery panie zasłużyły na wyróżnienie ich dorobku. Ale tym bardziej warto pamiętać ich nazwiska.
Fot. Jadwiga Grabowska-Hawrylak, osiedle przy Placu Grunwaldzkim; zdjęcie: Anna Cymer
Pierwszą laureatką Honorowej Nagrody SARP była Jadwiga Grabowska-Hawrylak. Laur przyznano jej w 1974 roku. Pracująca we Wrocławiu projektantka znana jest przede wszystkim jako autorka osiedla przy Placu Grunwaldzkim (1967-1975), zwanego potocznie „Manhattanem” lub „sedesowcami”. Poza tym oryginalnym zespołem mieszkaniowym architektka zaprojektowała we Wrocławiu też m.in. blok z mieszkaniami dwupoziomowymi, tzw. mezonetowiec przy ul. Kołłątaja, Dom Naukowca przy Placu Grunwaldzkim czy kościół pw. Odkupiciela Świata przy ul. Bałtyckiej.
Fot. Halina Skibniewska, osiedle Szwolezerów, zdjęcie: Anna Cymer
Fot. Halina Skibniewska, osiedle Szwolezerów, zdjęcie: Anna Cymer
Cztery lata później Honborową Nagrodę SARP odebrała Halina Skibniewska, architektka, wykładowczyni i polityczka (posłanka i wicemarszałkini Sejmu w latach 1971–1985). Do historii architektury przeszło zaprojektowane przez nią w Warszawie osiedle Sady Żoliborskie, kameralne, zatopione w zieleni, starannie przemyślane, by zapewnić mieszkańcom maksimum komfortu mimo niewielkiego metrażu lokali. Zblizone kształtem do sześcianu bloki poza otwarciem na zieleń miały w atrakcyjny wizualnie sposób opracowane elewacje. Według podobnej idei Skibniewska zaprojektowała też inne warszawskie osiedle – Szwoleżerów, którego przestrzeń pomiędzy blokami urozmaicono rzeźbami oraz liczną małą architekturą.
Fot. Hanna Adamczewska-Wejchert, Osiedle B w Tychach; zdjęcie: Anna Cymer
Fot. Hanna Adamczewska-Wejchert, Plac Baczyńskiego w Tychach; zdjęcie: Anna Cymer
W 1982 roku Honorową Nagrodę SARP przyznano Hannie Adamczewskiej-Wejchert i Kazimierzowi Wejchertowi, twórcom jednej z najważniejszych urbanistycznych realizacji w dziejach polskiej architektury, czyli miasta Tychy. Małżeństwo architektów i urbanistów nad projektami tego śląskiego miasta pracowało blisko pół wieku – od narodzin jego idei w 1951 roku aż do lat 90. Oboje zaprojektowali urbanistykę miasta (ich propozycja zdobyła pierwszą nagrodę w konkursie), przy opracowywaniu poszczególnych budynków pracowali sporadycznie – ich autorstwa jest zabudowa osiedla B wraz z Placem Baczyńskiego.
Fot. Małgorzata Handzelewicz-Wacławek, Dom Chłopa; zdjęcie: Anna Cymer
Fot. Małgorzata Handzelewicz-Wacławek, Osiedle Targówek; zdjęcie: Wikipedia
Pięć lat później najważniejszy laur dla polskiego architekta odebrała Małgorzata Handzelewicz-Wacławek (nagrodę przyznano także pośmiertnie jej mężowi, Zbigniewowi Wacławkowi). Absolwentka Wydziału Architektury Politechniki Warszawskiej przez wiele lat pracowała z Bohdanem Pniewskim – zarówno prz projektach architektonicznych, jak i na uczelni. Wspólnie z Pniewskim zaprojektowała jedną z najważniejszych realizacji w swoim dorobku, czyli warszawski Dom Chłopa (dziś Hotel Gromada); współpracowała przy projektach budynków Sejmu, przy odbudowie i rozbudowie gmachu Teatru Wielkiego czy Banku Narodowego. Z mężem architekta zaprojektowała m.in. kilka osiedli mieszkaniowych, m.in. warszawski Targówek, kościół pw. Niepokalanego Serca Maryi w Otwocku – Śródborowie czy siedzibę Sądu Powiatowego w Olkuszu.
Od prawie trzydziestu lat SARP nie uhonorował żadnej architektki swoją nagrodą. Czy rzeczywiście nie ma wśród praktykujących projektantek następczyń wymienionych wyżej pań?
Podoba Ci się nasza działalność ? Postaw kawę dla Grupy Sztuka Architektury!
Krakowskie Centrum Muzyki powstaje w Cichym Kąciku, w pobliżu Błoń. Nowoczesna sala koncertowa będzi ...
W malowniczej okolicy, niedaleko Barcelony, w St. Vicenç dels Horts, znajduje się niezwykła realizac ...
Powstawanie centów aktywności międzypokoleniowej – to idea dość nowa, ale na naszych oczach zyskując ...
Krakowskie Centrum Muzyki pows...
Pośród malowniczych małopolski...
Pod Łodzią, w centrum historyc...
W styczniu 2025 roku Muzeum Ws...
ZOBACZ WSZYSTKIEStrona korzysta z plików cookies w celu zapewnienia realizacji usług. Korzystając ze strony wyrażasz zgodę na używanie cookies, zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki. Możesz określić warunki przechowywania lub dostępu do plików cookies w Twojej przeglądarce...
Komentarze
Zaloguj się, aby dodać komentarz