Podsumowanie roku 2014: kultura w architekturze

Podsumowanie roku w architekturze

Siedziba Narodowej Orkiestry Symfonicznej Polskiego Radia w Katowicach

Podsumowanie roku 2014 w polskiej architekturze nie może się odbyć bez wspomnienia licznych obiektów kultury, oddanych właśnie do użytku. Ten rok wyjątkowo obfitował w otwarcia ważnych i interesujących placówek muzealnych, teatralnych czy związanych z muzyką. Nie będzie chyba przesadą powiedzenie, że jeszcze nigdy dotąd w jednym roku nie powstało tyle obiektów kulturalnych. Co bardzo ważne – znakomita większość z nich została zamknięta w ciekawych, atrakcyjnych bryłach – budynki te reprezentują naprawdę wysoki poziom architektoniczny. Przypomnijmy sobie kilka z nich.

Siedziba Narodowej Orkiestry Symfonicznej Polskiego Radia w Katowicach wyczekiwana była od wielu dekad. Najlepsza polska orkiestra przez długi czas gnieździła się w wynajmowanych przestrzeniach, nie mając nie tylko profesjonalnej sali koncertowej, ale nawet porządnej sali prób. Dopiero w 2008 roku rozstrzygnięto konkurs na gmach, spełniający współczesne wymogi koncertowe. W 2014 oficjalnie otwarto nową siedzibę NOSPR, która zanim jeszcze zbudowana, stała się sławna dzięki wyjątkowo starannie zaprojektowanej akustyce. Tomasz Konior, projektant siedziby NOSPR, nadał jej stonowaną, ale i dość monumentalną formę. Prostopadłościenna bryła o ceglanych ścianach i czerwonych niszach okiennych – to ukłon w stronę tradycyjnej zabudowy śląskich familoków, w tym słynnego Nikiszowca.

Filharmonia w Szczecinie

Filharmonia w Szczecinie – to także mach, który stał się sławny zanim zakończyła się jego budowa. Wszystko za sprawą formy architektonicznej – odważnej, niespotykanej jak dotąd w Polsce. Hiszpańska pracownia, która zaprojektowała gmach (w wyniku wygranego konkursu) wśród historycznej zabudowy Szczecina, potężnych poniemieckich gmachów użyteczności publicznej i obok zabytkowych kamienic postawiła „gorę lodową” - śnieżnobiały, półprzejrzysty gmach bez okien, za to z szeregiem dwuspadowych dachów. Budynek może niektórym raczej przypominać rzeźbę, niż w pełni funkcjonalny obiekt miejski. Ta forma, w połączeniu w kulturalną funkcją doskonale się jednak zgrały i gmach Filharmonii fantastycznie wzbogacił miasto.

Ośrodek Dokumentacji Sztuki Tadeusza Kantora „Cricoteka”

Ośrodek Dokumentacji Sztuki Tadeusza Kantora „Cricoteka” - czyli innymi słowy Muzeum Tadeusza Kantora  stanęło na krakowskim Podgórzu i jest nie tylko ważną, wyczekiwaną placówką kultury, ale i elementem rewitalizacji dzielnicy. Powstało w wyniku nadbudowy dawnego budynku lokalnej elektrowni – dokładnie, nad dachem zabytkowego budynku architekci (Stanisław Deńko, Piotr Nawara, Agnieszka Szultk) rozpięli „most”, obity perforowaną stalą corten. Położenie tuż nad rzeką, wśród historycznej zabudowy dodaje tylko tej ciekawej budowli siły wyrazu.

Centrum Kongresowe

Centrum Kongresowe, projekt Krzysztofa Ingardena i Jacka Ewy, także powstało w Krakowie. I ten gmach stanął tuż na d Wisłą. Tu jednak lokalizacja była jeszcze ważniejsza: posadowiona naprzeciwko Wawelu i Starego Miasta potężna budowla została zaprojektowana tak, by „kierować się” ku historycznemu centrum. Szklana fasada, łagodnie pochylająca się w stronę rzeki otwiera przed użytkownikami szeroki widok na drugi brzeg Wisły, stając się dodatkową atrakcją. Główną funkcjonalną wartością budynku jest zaś fakt, że sale Centrum Kongresowego zostały przystosowane zarówno do organizacji tu konferencji, zjazdów, kongresów, ale także koncertów symfonicznych.

Teatr Szekspirowski w Gdańsku

Teatr Szekspirowski w Gdańsku działał od lat – organizowano tu słynne na cały świat przeglądy sztuk brytyjskiego dramaturga, z pompą obchodzono Urodzin Szekspira. Jednak dopiero w 2014 roku placówka doczekała się własnej siedziby. Włoski architekt, Renato Rizzi na skraju gdańskiego Głównego Miasta postawił „czarne pudło” - wykonaną z czarnej cegły zwartą bryłę, kryjącą pełne światła, wykończone jasnym drewnem przestrzenie teatralne. Najważniejszym elementem tej architektury jest otwierany dach – można tu organizować spektakle pod gołym niebem, tak jak to miało miejsce za czasów autora „Hamleta”.

Na całym świecie Gdańsk kojarzy się z Solidarnością – nic więc dziwnego, że właśnie tu, obok legendarnej bramy do Stoczni Gdańskiej stanęło Europejskie Centrum Solidarności, muzeum i ośrodek edukacyjny, mający za zadanie archiwizację i promocję wiedzy na temat „Solidarności”. Nowoczesna placówka została zamknięta w obitej stalą corten nieregularnej bryle, która ma przypominać kadłub statku. Architekci z pracowni Fort, zwycięzcy konkursu architektonicznego oraz autorzy projektu, konsekwentnie zarówno na zewnątrz, jak i w środku gmachu zastosowali kojarzące się z budową okrętów rozwiązania.

Muzeum Śląskie w Katowicach

Muzeum Śląskie w Katowicach, choć wciąż nie posiada ekspozycji stałej, już przyciąga zwiedzających. Wszystko za sprawą niezwykłej formy architektonicznej: sale wystawowe oraz liczne muzealne przestrzenie ukryto pod ziemią. Wszystko po to, by na powierzchni lepiej widoczne były relikty dawnej kopalni „Katowice”. To na jej terenie wybudowano muzeum, z daleka teren ten sygnalizuje szyb kopalniany. Teraz przestrzeń ta wzbogaciła się o wykonane w mlecznego szkła pawilony, które doświetlają podziemne przestrzenie muzeum, a zarazem stanowią element charakterystyczny tego założenia – po zmroku przypominają delikatne lampiony.

Nie przegap okazji!!!

zapisz się do naszego newslettera