Corten – zardzewiałe budynki

Budynki wykonane przy użyciu specjalnej stali - corten

Gdańsku Europejskie Centrum Solidarności

Corten – nazwa, której używa się dziś powszechnie na określenie pewnej grupy materiałów budowanych pochodzi od nawy towarowej COR_TEN, zarejestrowanej przez amerykańska firmę United States Steel (dziś to Arcelor-Mittal). Jak podają encyklopedie, corten – to grupa stopów stalowych, na powierzchni których po wystawieniu na działanie powietrza i deszczu samoczynnie pojawia się powłoka ochronna przypominająca rdzę. Stal corten jest materiałem o podwyższonej odporności na warunki atmosferyczne, posiada też właściwości antykorozyjne.

Gdańsku Europejskie Centrum Solidarności

Gdy kilka lat temu płyty corten zaczęły coraz częściej pojawiać się w projektach architektonicznych czy wnętrzarskich, wielu odbiorców nie było przekonanych co do walorów tego materiału; inni uznali, że to produkt, którego zastosowanie ma sens jedynie w obiektach przemysłowych. Dziś nikt już o tym nie pamięta, bo wielu architektów, używając płyt corten pokazało, jak wiele mogą mieć one zastosowań.

Corten we wnętrzu - kamienica na Manhattanie

Gdańsku Europejskie Centrum Solidarności

Skojarzenie z architekturą przemysłową, jakie wywołuje corten zupełnie świadomie wykorzystali architekci z pracowni Fort, projektując powstałe w Gdańsku Europejskie Centrum Solidarności. Ten pełniący muzealne i edukacyjne role obiekt powstał na terenie Stoczni Gdańskiej i historia oraz charakter tego miejsca mają kluczowe znaczenie dla opowiadanej i pielęgnowanej przez ECS historii. Dzięki chropowatej stali corten, rdzawym płytom o zróżnicowanej kolorystyce, wyrazistym i surowym architektom udało się stworzyć bryłę, w której sylwetce łatwo doszukać się inspiracji kształtem kadłuba statku i której potężne, rdzawe elewacje współtworzą nastrój, klimat tego miejsca.

Muzeum w Palmirach

Muzeum w Palmirach

Nastrój – to także kluczowe słowo w przypadku wybudowanego w 2011 roku pawilonu wystawowego na terenie Muzeum – Miejsca Pamięci w podwarszawskich Palmirach . To dzieło pracowni WXCA – i tu architekci sięgnęli po rdzawą stal corten. Połączywszy ją z betonem opracowali bryłę pawilonu o skromnym wyglądzie, lecz silnym charakterze. Dziury, wybite w płytach stali corten nasuwają skojarzenia z dokonaną w tym lesie zbrodnią, surowe, rdzawe kawałki metalu oraz zimny beton nie dają widzowi zapomnieć, jak dramatyczne wydarzenia dokumentuje ten pawilon.

Corten w architekturze krajobrazu

Centrum Edukacyjno-Kulturalnego im. Ks. Grzegorza Gerwazego Gorczyckiego i Ogrodu Różańcowego przy kościele św. Jacka w Bytomiu

Nieco inne pobudki kierowały projektantami ze śląskiej pracowni Medusa Group podczas projektowania Centrum Edukacyjno-Kulturalnego im. Ks. Grzegorza Gerwazego Gorczyckiego i Ogrodu Różańcowego przy kościele św. Jacka w Bytomiu. Tu, w sąsiedztwie zabytkowej świątyni powstał nowy kompleks, składający się z założenia ogrodowego oraz kilku niewielkich budynków. Architekci musieli nie tylko zachować kameralny charakter tego miejsca, dostosować się do wymogów konserwatora oraz do specyficznego kontekstu, połączyli też nowe kubatury z ogrodowym otoczeniem. Pomogła im w tym stal corten, którą obłożono nowe pawilony, przeszklone budynki, częściowo ulokowane poniżej poziomu gruntu. Corten dobrze tu pasuje: komponuje się z kamiennymi elewacjami kościoła i z małą architekturą, wypełniającą ogród. „Klimatem” corten dobrze koresponduje też z poprzemysłowym charakterem śląskiego miasta.

Centrum Edukacyjno-Kulturalnego im. Ks. Grzegorza Gerwazego Gorczyckiego i Ogrodu Różańcowego przy kościele św. Jacka w Bytomiu

Nieco inne pobudki kierowały projektantami ze śląskiej pracowni Medusa Group podczas projektowania Centrum Edukacyjno-Kulturalnego im. Ks. Grzegorza Gerwazego Gorczyckiego i Ogrodu Różańcowego przy kościele św. Jacka w Bytomiu. Tu, w sąsiedztwie zabytkowej świątyni powstał nowy kompleks, składający się z założenia ogrodowego oraz kilku niewielkich budynków. Architekci musieli nie tylko zachować kameralny charakter tego miejsca, dostosować się do wymogów konserwatora oraz do specyficznego kontekstu, połączyli też nowe kubatury z ogrodowym otoczeniem. Pomogła im w tym stal corten, którą obłożono nowe pawilony, przeszklone budynki, częściowo ulokowane poniżej poziomu gruntu. Corten dobrze tu pasuje: komponuje się z kamiennymi elewacjami kościoła i z małą architekturą, wypełniającą ogród. „Klimatem” corten dobrze koresponduje też z poprzemysłowym charakterem śląskiego miasta.

Muzeum Tadeusza Kantora i siedziba Ośrodka Dokumentacji Sztuki Tadeusza Kantora Cricoteka w Krakowie

Muzeum Tadeusza Kantora i siedziba Ośrodka Dokumentacji Sztuki Tadeusza Kantora Cricoteka w Krakowie

Stal coretn – co udowodniło konsorcjum biur projektowych IQ2: nsMoonStudio (Piotr Nawara i Agnieszka Szultk) i Biuro Architektoniczne Wizja (Stanisław Deńko) – doskonale komponuje się z zabytkową, istniejąca już zabudową. Muzeum Tadeusza Kantora i siedziba Ośrodka Dokumentacji Sztuki Tadeusza Kantora Cricoteka w Krakowie, oddane do użytku w 2014 roku – to zabytkowy budynek, należący do dawnej elektrowni oraz rozpięty nad nim niczym most nowy obiekt, obłożony perforowaną stalą corten.

Przebudowa Rynku w Niepołomicach

Corten sprawdza się też w przypadku małej architektury – pokazali to Piotr Lewicki i Kazimierz Łatak, używając rdzawej stali w swoim projekcie przebudowy Rynku w Niepołomicach. W granicach niewielkiego budżetu, na potrzeby niewielkiej miejscowości powstał projekt, nadający nowy charakter głównej przestrzeni publicznej. Wiele z powstałych tu elementów małej architektury wykonano ze stali corten – okazało się, że nie musi ona kojarzyć się tylko z ponurymi, poważnymi lub poprzemysłowymi obiektami.

Nie przegap okazji!!!

zapisz się do naszego newslettera