Światowy Dzień Architektury – ikony XXI wieku

1 lipca obchodzony jest Światowy Dzień Architektury. Nie ma jednego sposobu świętowania tego dnia. Można złożyć życzenia zaprzyjaźnionym architektom, można też przypomnieć sobie kilka budynków, które przyczyniły się do zmian w najnowszej architekturze na świecie, które stały się wzorami do naśladowania i kamieniami milowymi dla budownictwa. Trudno konstruować listę ikon pierwszego dwudziestolecia XXI wieku, ale kilka z poniżej wymienionych obiektów chyba za takie można uznać.

Walt Disney Concert Hall

Choć Frank Gehry już w latach 90. budował swoje pierwsze ikoniczne bryły, nie może go jednak zabraknąć na liście tych, którzy wpłynęli na architekturę XXI wieku. To ten architekt zapoczątkował wiele zjawisk, które potem, przetwarzane i interpretowane, stały się fundamentem dla kolejnych realizacji architektonicznych. Swoistym pomostem pomiędzy latami 90. a nowym tysiącleciem można nazwać Walt Disney Concert Hall, niezwykle efektowną salę widowiskową, którą dla Los Angeles Frank Gehry zaprojektował i zbudował w latach 1999 – 2003.

Auditorio de Tenerife

Kolejnym architektem, który już na początku XXI wieku pokazał swoje inżynieryjne umiejętności w tworzeniu niezwykle widowiskowych brył był Santiago Calatrava. Błyskawicznie zyskał sławę dzięki charakterystycznym rzeźbiarskim, białym bryłom. Jedną z nich jest wzniesione w 2003 roku w Santa Cruz na Teneryfie centrum kultury Auditorio de Tenerife. Jak każdy architekt, którego prace wzbudzają powszechne zainteresowanie, i Calatrava bywa krytykowany za efekciarstwo lub za projektowanie brył o spektakularnych formach, ale mało funkcjonalnych. Jak jest naprawdę wiedzą najlepiej użytkownicy budynków zaprojektowanych przez tego hiszpańskiego architekta. 

Phaeno Science Center

Jednak najważniejszą postacią w światowej architektury pierwszych lat XXI wieku jest zdecydowanie Zaha Hadid. Choć jej przedwcześnie przerwana kariera (architektka zmarła w 2016 roku) nie była zbyt długa nie można nie docenić wpływu, jaki wywarła. Oddane do użytku w 2005 roku Phaeno Science Center w Wolfsburg jest jednym z obiektów dość wczesnego etapu kariery, jednak zbudowanym już po tym, jak Zaha Hadid, jako pierwsza kobieta w historii zdobyła Nagrodę Pritzkera. Betonowa rzeźba, bo takim mianem można określić niemieckie muzeum nauki, zwiastowała wyraźnie kierunek, w jakim rozwinęły się projektowane przez Hadid bryły. Phaeno Science Center jest ważną realizacją w dorobku brytyjskiej architektki, jednak na liście ikon pierwszych dwóch dekad XXI wieku mogłaby się znaleźć prawie każda zaprojektowana przez nią bryła.

Stadion Narodowy w Pekinie

Z okazji odbywających się w Pekinie w 2008 roku Letnich Igrzysk Olimpijskich w stolicy Chin powstało wiele nowych brył architektonicznych. Jednak zaprojektowany przez szwajcarski duet Herzog & de Meuron Stadion narodowy w Pekinie, wkrótce nazwany „Ptasim gniazdem” stał się światową ikoną. Mogący pomieścić 91 tysięcy widzów obiekt zmienił nieco nasze spojrzenie na bryły sportowych aren.

Elbphilharmonie

Ci sami architekci, Jacques Herzog i Pierre de Meuron, w 2007 roku stworzyli projekt architektoniczny innego bardzo dla rozwoju architektury ważnego obiektu – Elbphilharmonie w Hamburgu. Pokazali za jego pomocą, w jak bardzo oryginalny sposób można łączyć stare obiekty poprzemysłowe z nowymi i nowoczesnymi bryłami. Choć budowa hamburskiej filharmonii trwała dłużej niż zakładano (do 2017 roku) i kosztowała także więcej niż to było planowane (866 milionów euro) – jest dziś jednym z najbardziej rozpoznawalnych budynków w regionie.

Burj Khalifa

Nie jest łatwo wybrać najbardziej dla dwóch pierwszych dekad XXI wieku reprezentacyjny wieżowiec. Zbudowano ich ostatnio wiele, a części z nich nadano dość oryginalne formy, więc niełatwo zdecydować, którzy rzeczywiście stał się dla świata szczególnie ważny. Nie można jednak nie pamiętać o Burj Khalifa, drapaczu chmur odznaczającym się nie tyle szczególnie efektowną formą, co wysokością. To jak na razie najwyższa budowla na świecie, sięgająca 829 metrów. Oddany do użytku w 2010 roku gmach – to projekt architektoniczny pracowni Skidmore, Owings & Merrill.

Bosco Verticale

Z cała pewnością najważniejszym trendem we współczesnej architekturze jest szeroko rozumiana „ekologiczność”. Z jednej strony dotyczy ona stosowania rozwiązań energooszczędnych, naturalnego pochodzenia materiałów itd. Z drugiej strony są budynki, które swoją formą mają poprawiać jakość życia w mieście, oferować nie tylko wygody mieszkańcom, ale i dawać coś otoczeniu. Do tej drugiej grupy należy zbudowana w 2014 roku para wieżowców Bosco Verticale (Wertykalny las). 111- i 76-metrowe wieże mieszkalne projekt architektoniczny włoskiego architekta Stefano Boeriego zostały zaprojektowane w ścisłej integracji z zielenią, która porasta wszystkie wysokie elewacje budynków, dając cień i ochłodę mieszkańcom, ale i dostarczając zieleni miastu.

Źródło zdjęć: Wikimedia.org

Nie przegap okazji!!!

zapisz się do naszego newslettera