Zmarł mistrz postmodernizmu, Paolo Portoghesi

Paolo Portoghesi urodził się w 1931 roku. Urodził się, mieszkał i studiował w Rzymie: w 1957 roku obronił dyplom na Sapienza – Università di Roma. Na studiach i zaraz po nich koncentrował się na badaniau przeszłości: publikował monografie architektów, zajmował się historią architektury. W 1966 założył magazyn “Controspazio”, był szefem powstającej wtedy encyklopedii architektury i urbanistyki, pracował w wielu czasopismach, publikował eseje na temat architektury klasycznej, antycznej, barokowej, ale i współczesnej.

Krytyk, historyk, wykładowca

Po studiach Portoghesi został też na uczelni – prowadził wykłady i zajęcia z krytyki architektonicznej. Później jako wykładowca przeniósł się na Wydział Architektury Politechniki w Mediolanie – w latach 1968-1978 był jego dziekanem. Jednocześnie prowadził własną pracownię architektoniczną, założył ją w Rzymie w 1964 roku wspólnie z innym architektem, Vittorio Gigliottim.

Życie wśród bezcennych zabytków Rzymu, ale i zainteresowanie historią ukształtowały jego poglądy na architekturę. Portoghesi stał się zwolennikiem czerpania z wzorów z przeszłości, sięgania po formy klasyczne i reinterpretowania ich na potrzeby współczesnej architektury. Szczególnie wysoko cenił barok, był zafascynowany twórczością Francesco Borrominiego, któremu poświęcił wiele publikacji. Uważał, że znajomość klasycznej architektury jest ważna i potrzebna i należy z niej czerpać. W 1976 roku architekt opublikował esej pt. “Le inibizioni dell'architettura moderna” (Ograniczenia nowoczesnej architektury), który uważany jest za jeden z ważniejszych tekstów w rozwoju architektury postmodernistycznej. Co ważne, Portoghesi nie odrzucał w całości modernizmu (jak to czyniło wielu postmodernistów), ale widział go jako element racjonalnej, ale o opartej o silne fundamenty historyczne architektury rozumiejącej swoją przeszłość, a zarazem złożonej z kontrastów, wielu form i idei.

Nowa ulica

Oprócz licznych tekstów największa zasługą Portoghesiego dla rozwoju architektury postmodernistycznej była jego działalność przy Biennale Architektury w Wenecji. W latach 1979–1992 Portoghesi był szefem tej ważnej imprezy, a w 1980 roku zorganizował w czasie Biennale wystawę, która odbiła się szerokim echem i jest do dziś opisywana jako wazna dla kształtowania się postmodernizmu. Nosiła tytuł “Strada Novissima” i składała się z dwóch pierzei fasad, z których każdą zaprojektował inny architekt (w tym m.in. Frank Gehry, Rem Koolhaas, Charles Moore, Hans Hollein, Franco Purini). Chodził o pobudzenie dyskusji na temat wyglądu miejskiej ulicy, tradycji tworzenia fasada i pierzei, ich zdobienia i tego, jak oddziałują na kształt i odbiór miasta.

Paolo Portoghesi sam tworzył obiekty dziś uważane za „klasyki” postmodernizmu. W latach 70. i 80. projektował domy i obiekty kultury, w których sięgał do klasyczne formy i przekształcał je na język nowoczesności. W kolejnych dekadach zafascynował kultura i architekturą islamu – owocem tego Pałac Królewski Jordanii w Ammanie, lotnisko i plan generalny Chartumu oraz meczety w Rzymie (we współpracy z Vittorio Gigliotti i architektem Samim Mousawim) oraz Strasburgu.

Zmarł 30 maja 2023 roku w swoim domu w miejscowości Calcata niedaleko Rzymu.

Źródło zdjęć: Wikimedia.org

Nie przegap okazji!!!

zapisz się do naszego newslettera