Chcesz być na bieżąco? Zapisz się do naszego newslettera


Kielce bez Zumthora

 

Czas czytania: ~2 min


obU3EVQwvopY8K5rTZyixwQFokUwv0Otp3x2Fq12l6U2dA9HRDxPWb7i02e0_synagoga-kielce.jpg
Inwestycja, która mogła przynieść Kielcom rozgłos w świecie architektonicznym, nie dojdzie do skutku. Władze Kielc wycofały się bowiem ze współpracy z Peterem Zumthorem, który miał zaprojektować adaptację tamtejszej synagogi na nowe centrum kulturalno-religijne.

Kielecka bożnica ufundowana przez Esterę i Mojżesza Pfefferów zbudowana została w latach 1902-1909 na podstawie projektu architekta miejskiego, Stanisława Szpakowskiego. Zniszczoną w czasie drugiej wojny światowej świątynię odbudowano w latach 50., zmieniając jednak zupełnie jej wygląd. Utrzymany pierwotnie w stylu mauretańsko-neoromańskim budynek nabrał cech klasycyzmu ocierającego się o socrealizm – przykryty został płaskim dachem, zmieniono kształt okien, a elewacje zostały otynkowane. Jedynym elementem nawiązującym do oryginalnego charakteru obiektu jest wieńcząca go attyka. Po wojnie obiekt zmienił też swoje przeznaczenie – od 1955 r. mieściło się w nim Archiwum Miejskie, które niedawno przeniosło się do nowej siedziby.
W 2009 r. władze Kielc zapowiedziały, że dawna bożnica po raz kolejny zmieni funkcję, przekształcając się centrum kulturalne i religijne. Projektem przebudowy i adaptacji obiektu miał się zająć laureat nagrody Pritzkera, Peter Zumthor. Plany były więc bardzo ambitne. Niestety, okazały się zbyt trudne do zrealizowania. Wszystkiemu winny jest nieuregulowany stan prawny obiektu.

Gmina Żydowska od lat stara się o zwrot dawnej synagogi, ale władze miasta i województwa twierdzą, że roszczenia te są bezzasadne. Argumentują, że w momencie wybuchu wojny budynek należał do Towarzystwa Pomocy Ubogim Wyznania Mojżeszowego, które nie było wyznaniową osobą prawną i w związku z tym – zgodnie z ustawą regulującą stosunek państwa do gmin wyznaniowych żydowskich – nieruchomość nie podlega zwrotowi. Gmina Żydowska twierdzi jednak, że organizacja miała osobowość prawną, dlatego – choć gotowa jest zrezygnować ze zwrotu samego budynku – domaga się jego zamiennika lub odszkodowania.

Mimo że w 2011 r. sprawa dwukrotnie trafiła pod obrady Komisji Regulacyjnej do Spraw Gmin Wyznaniowych Żydowskich przy MSWiA, nie zapadły żadne decyzje. To zaś oznacza, że miasto nie może rozpocząć remontu obiektu. Nieuregulowana sytuacja prawna i przedłużające się spory, których daty zakończenia i finalnego efektu nie sposób przewidzieć, uniemożliwiły podpisanie umowy między władzami miasta a architektem, co miało nastąpić do końca czerwca tego roku. Konflikt trwa więc nadal, budynek stoi pusty, a Kielcom okazja, by zaznaczyć swoją obecność na mapie międzynarodowej architektury, przeszła koło nosa.

Fot: Paweł Cieśla, pl.wikipedia.org


Zobacz także:

Zumthor w Kielcach
Poeta Ciszy

Podepnij swój artykuł

Podoba Ci się nasza działalność ? Postaw kawę dla Grupy Sztuka Architektury!
Postaw mi kawę na buycoffee.to

tagi

Historyczna wieża ciśnień i Park Nauki Torus w Ciechanowie. Nowe realizacje.
Historyczna wieża ciśnień i Park Nauki Torus w Ciechanowie. Nowe realizacje.

Zbudowana w latach 70. według projektu warszawskiego architekta Jerzego Bogusławskiego wieża ciśnień ...

Najwyższy w Chorzowie
Najwyższy w Chorzowie

W czerwcu 2023 roku na chorzowskim Osiedlu Różanka rozpoczęła się budowa najwyższego budynku mieszka ...

Biura dla studentów
Biura dla studentów

Lipowy Office Park przy ul. Żwirki i Wigury w Warszawie został wybudowany w 2009 roku przez firmę Ho ...

KOMENTARZE
Komentarze
Brak komentarzy
Zaloguj się, aby dodać komentarz

Kraj
ZOBACZ TAKŻE

PRACA:
Zatrudnię
  • Zatrudnię

Nie przegap okazji!!!

zapisz się do naszego newslettera