Z architekturą do lasu

Od 16 do 18 września 2011 r. po raz kolejny obchodzony był światowy dzień sprzątania Ziemi. Tym razem jego hasłem przewodnim było: „Lasy to życie – chrońmy je”. Co może mieć z nim wspólnego architektura? I jak w lesie radzą sobie architekci?

Od kiedy człowiek zaczął anektować każdy skrawek wolnej powierzchni ziemi, lasy padają ofiarą nieodpowiedzialnej, rabunkowej często gospodarki. Masowa wycinka drzew pod nowe fabryki, drogi i osiedla musiała zachwiać równowagą ekologiczną w przyrodzie. W końcu jednak przyszedł czas na opamiętanie. Okazuje się, że żeby budować, nie zawsze trzeba niszczyć. Chęć zachowania istniejącego na działce drzewostanu – nie tylko w lasach, ale także w miastach – jest często punktem wyjścia dla projektów architektonicznych i źródłem ciekawych rozwiązań formalnych. Mało tego, jest po prostu modna jako jeden z aspektów ekologicznego projektowania.

Sposobów na zachowanie drzew rosnących na przeznaczonym pod budowę terenie jest co najmniej kilka. 'Slalom' między konarami, 'wycinanie' w konstrukcji budynku otworów, przez które drzewa mogą swobodnie rosnąć, umieszczanie niewielkich struktur bezpośrednio na drzewach czy w końcu unoszenie budynków ponad poziom gruntu, a nawet ponad korony drzew. Oczywiście, ingerencja w środowisko naturalne nadal ma miejsce, ale jeśli jest nieunikniona, można przynajmniej starać się ograniczyć jej destrukcyjny wpływ. A przy okazji pozwolić użytkownikom cieszyć się bliskością natury.

Ze specyficznym zadaniem wzniesienia budynku w lesie, w którym rosną chronione gatunki drzew, zmierzyli się architekci z łotewskiej pracowni Substance. Leśny park Dzintari to 13-hektarowa enklawa natury w centrum miasta Jurmala na Łotwie. Ze względu na intensywny rozwój miasta i budowę kolejnych obiektów użyteczności publicznej i osiedli mieszkalnych wokół tego terenu, władze miasta postanowiły włączyć go w system miejskiej infrastruktury, przekształcając w atrakcyjną przestrzeń publiczną – kompleks rekreacyjny z boiskiem, placami zabaw, ścieżkami spacerowymi i rowerowymi, skateparkiem i kawiarnią. Oczywiście w sposób bezpieczny dla cennej flory – dwustuletnich sosen i objętych ochroną gatunków czarnych jagód.

Chcąc zminimalizować negatywny wpływ swojej ingerencji na otoczenie, architekci potraktowali projektowaną przez siebie strukturę jako 'mechanizm' kontrolujący kontakt ludzi z naturalnym środowiskiem parku i zapobiegający jego niszczeniu – wszystkie obiekty zostały połączone drewnianymi ścieżkami-platformami dla pieszych wyniesionymi ponad poziom gruntu i prowadzącymi gości wyłącznie w miejsca dla nich przeznaczone.

Za najbardziej odpowiednią formę dla stanowiącego centrum kompleksu rekreacyjnego budynku o dość pokaźnych rozmiarach, projektanci uznali system modułowy – segmenty tworzą rozłożystą strukturę przypominającą gałęzie drzewa, wnikając między objęte ochroną elementy naturalnego ekosystemu. Ich elewacje pokryte zostały panelami z polerowanego aluminium, które działają jak lustra odbijające otoczenie, dzięki czemu pawilon 'rozmywa' się w naturalnym krajobrazie.

Także nad ziemią, ale nieco wyżej uniesiony został budynek szkoły w miejscowości Windermere w Wielkiej Brytanii. Ponieważ powstał w lesie – na terenie Parku Narodowego Lake District – głównym celem projektanta Roba Gaukrogera było stworzenie obiektu, który w jak najmniejszym stopniu będzie wpływał na otoczenie. Postawił więc na low tech oraz naturalne materiały uzupełnione o tworzywa pochodzące z recyklingu. Szkoła składa się z trzech połączonych pomostem segmentów mieszczących klasy. Posadowienie całego obiektu na słupach umożliwiło zminimalizowanie powierzchni jego styku z podłożem, a przez to ocalenie porastającej je niskiej roślinności. Konstrukcję budynku stanowi drewniana rama, bloki mieszczące klasy obłożono okładziną z drewna kasztanowca, a pomosty między nimi wykonane zostały z drewnianych wiórów i plastiku otrzymanego w wyniku przetworzenia plastikowych butelek po mleku.

Ciekawym i dość ekstremalnym przykładem leśnego budynku na słupach jest zaprojektowany przez brazylijską pracownię SPBR Arquitetos dom w Ubatuba – jednym z najważniejszych nadmorskich miast w departamencie São Paulo. Został on wzniesiony w pobliżu plaży Tenório, na działce położonej na stromym zboczu wzgórza porośniętym chronionymi gatunkami drzew. By zachować naturalny krajobraz, architekci zdecydowali się unieść budynek wysoko nad poziom gruntu i umieścić go na trzech, żelbetowych kolumnach. 'Efektem ubocznym' tego rozwiązania jest wspaniały widok, jaki z wnętrza domu-peryskopu roztacza się na morze i zielone góry. Główne wejście do budynku zostało zaprojektowane „do góry nogami” – prowadzi przez taras na dachu, na który z kolei można się dostać pomostem przerzuconym wśród koron drzew.

'Leśne' projekty są także wyjątkowo wdzięcznym tematem umożliwiającym architektom popuszczenie wodzy fantazji. Dążąc do ograniczenia negatywnego wpływu na otoczenie, mogą jednocześnie realizować dziecięce marzenia o budowie domku na drzewie. Takie właśnie 'domki' zrealizowane zostały w lasach na północy Szwecji, w pobliżu niewielkiej miejscowości Harads. Do tej pory powstało pięć z planowanych 25 obiektów – niezależnych hotelowych apartamentów, których realizacja zaplanowana jest na najbliższe pięć lat.

Jeden z 'pokoi' należących do tego nietypowego hotelu zaprojektowało sztokholmskie biuro Tham & Videgård Arkiteker. Nie jest łatwo go zauważyć, bo nie dość, że jest zawieszony na drzewie, to jego lustrzane elewacje, w których odbijają się drzewa i niebo, zapewniają mu doskonały kamuflaż. Niewielka kostka o boku długości 4 metrów i elewacjach z aluminium obudowana została wokół pnia drzewa i dostępna jest przez most linowy. Wnętrze, które zostało w całości wykonane jest ze sklejki, przeznaczone jest dla dwóch osób – mieści się w nim podwójne łóżko, łazienka i pokój dzienny, a na dachu znajduje się taras. Umieszczone dookoła całego obiektu okna zapewniają widok na las w każdym kierunku.

Inny pomysł na leśny hotel mieli architekci z pracowni Inredingsgruppen. Inspirując się naturalnym kontekstem, zaprojektowali apartament w formie potężnego ptasiego gniazda. Podstawą ich koncepcji jest kontrast między zewnętrzem i wnętrzem. Na zewnątrz konstrukcja najeżona jest gałęziami i wygląda jak prawdziwe gniazdo, a ukryte w gęstej plecionce okna są niemal niewidoczne, środek tymczasem mieści standardowy pokój z nowoczesnym wyposażeniem. Prowadzące do niego schody mogą zostać ukryte, a wówczas wydaje się, że do hotelowego apartamentu można się dostać jedynie z powietrza – jak ptaki do gniazda.

Człowiek potrzebuje coraz więcej miejsca i żeby zaspokoić swoje potrzeby, anektuje tereny należne naturze. Zielone płuca ziemi kurczą się coraz bardziej. Ale architektura i natura nie muszą się wykluczać. Mając na sumieniu tysiące hektarów wyciętych lasów i związaną z tym śmierć wielu ekosystemów, najwyższy czas zacząć szanować każde drzewo.

Podepnij swój artykuł

Podoba Ci się nasza działalność ? Postaw kawę dla Grupy Sztuka Architektury!

tagi

c poszukuje architekta i asyst...
PL+sp. z o.o. Architektka/Architekt
PPA podczaszy pracownia archit... asystent/ka architekta, wizual...
TOPROJEKT Architekt
ITO Asystent Architekta - Sopot
Warsztat Architektury Pracowni... ZOBACZ WSZYSTKIE

Wykonam wizualizacje wnętrza
Inwentaryzacje architektoniczo...
Szukam praktyk/ pracy
Szukam stażu sierpień- stycze...
Arquitecto
ZOBACZ WSZYSTKIE

Nie przegap okazji!!!

zapisz się do naszego newslettera

Region Dolnośląskie Kujawsko-pomorskie Lubelskie Lubuskie Łódzkie Małopolskie Mazowieckie Opolskie Podkarpackie Podlaskie Pomorskie Śląskie Świętokrzyskie Warmińsko-mazurskie Wielkopolskie Zachodniopomorskie

Status zawodowy Inny Student Architekt Urzędnik Producent materiałów

Akceptuję regulamin

25 maja 2018 roku zaczęło obowiązywać Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (określane jako „RODO”, „ORODO”, „GDPR” lub „Ogólne Rozporządzenie o Ochronie Danych”). W związku z tym chcielibyśmy poinformować Cię o przetwarzaniu Twoich danych oraz zasadach, na jakich będzie się to odbywało po dniu 25 maja 2018 roku. Poniżej znajdziesz podstawowe informacje na ten temat. O jakich danych mówimy? Chodzi o dane osobowe, które są zbierane w ramach korzystania przez Ciebie z naszych usług, w tym stron internetowych, serwisów i innych funkcjonalności udostępnianych przez Grupę Sztuka Architektury, w tym zapisywane w plikach cookies, w formularzach kontaktowych, które są instalowane na naszych stronach przez nas oraz naszych Zaufanych Partnerów, tj. firmę Royalad oraz firmę Gemius Polska. Każdemu przysługuje prawo: • Prawo dostępu do danych - prawo do zażądania kopii posiadanych przez nas informacji; • Prawo do sprostowania - prawo do poprawiania nieprawidłowych lub niekompletnych danych, które są w naszym posiadaniu; • Prawo do bycia zapomnianym - w pewnych okolicznościach można złożyć wniosek o usunięcie przechowywanych przez nas danych; • Prawo do ograniczenia przetwarzania - w przypadku spełnienia określonych warunków prawo do ograniczenia przetwarzania danych; • Prawo do przenoszenia - prawo do przekazania danych, będących w naszym posiadaniu do innej organizacji; • Prawo do sprzeciwu - prawo sprzeciwiania się niektórym rodzajom przetwarzania, takim jak na przykład marketing bezpośredni; • Prawo do wniesienia skargi do organu nadzorczego, tj. Prezesa Urzędu ds. ochrony danych osobowych. Dane w każdym przypadku podawane są dobrowolnie. W przypadku chęci wycofania zgody na przetwarzanie danych lub wniesienia sprzeciwu, dane, tj. wyłącznie imię i nazwisko, adres e - mail, numer telefonu będą nam także potrzebne, abyśmy mogli precyzyjnie ustalić czyje dane będziemy obowiązani usunąć. Nie będziemy jednak prosić o więcej danych niż podczas ich pobierania. W tym zakresie także dane podawane są dobrowolnie, jednakże ich niepodanie uniemożliwi nam spełnienie prośby, jeżeli nie będziemy w stanie poprawnie zweryfikować tożsamości.

Wyrażam zgodę na zamieszczenie moich danych w bazie KLAXON w celach marketingowych zgodnie z ustawą z dnia 29.08.1997 r. o ochronie danych osobowych, Dz. U. Nr 133, poz. 833. Zgadzam się na otrzymywanie informacji o charakterze handlowym zarówno ww Spółki jak i podmiotów współpracujących.

Wyrażam zgodę na zamieszczenie moich danych osobowych w bazie KLAXON i wykorzystywanie ich w celach marketingowych w Spółki zgodnie z ustawą z dn. 29.08.1997 r. o ochronie danych osobowych, Dz. U. Nr 133, poz. 833.

ZAPISZ MNIE