Zmarł Jerzy Gurawski

Jerzy Gurawski urodził się 4 września 1935 we Lwowie; w wyniku wojennych zawieruch trafił z rodziną najpierw do Bielska-Białej (gdzie m.in. skończył liceum), a później do Krakowa, gdzie pod koniec lat 50. rozpoczął studia na Wydziale Architektury Politechniki Krakowskiej. To w Krakowie poznał Jerzego Grotowskiego, awangardowego twórcę teatralne, z którym współpraca była pierwszym bardzo ważnym etapem twórczości Gurawskiego.

Projekty przestrzeni teatru

Z Jerzym Grotowskim młody architekt współpracował do połowy lat 60., tworząc przestrzenie dla wielu zapisanych dziś w dziejach polskiego teatru spektakli. Warto podkreślić, że projekty Gurawskiego nie były klasyczną scenografią, a kreacją przestrzeni całego teatru, w którym nie było tradycyjnego podziału na scenę i widownię, a przestrzeń, w jakiej pojawiali się aktorzy była także ogromnie ważna dla budowania nastroju przedstawienia, była także komunikatem dla widzów. To właśnie w teatrze przyszły laureata Honorowej Nagrody SARP z 2007 roku realizował swoje pierwsze wizje przestrzenne.

Kolejne losy zaniosły Jerzego Gurawskiego do Opola, gdzie zaczął pracę jako architekt w biurze projektowym. Niedługo później poznał Mariana Fikusa, z którym na kolejne dekady stworzyli duet twórczy. Projektowali osiedla, szkoły, budynki publiczne, domy wypoczynkowe oraz duże założenia urbanistyczne, biorąc udział w licznych konkursach na projekty modernizacji centrów wielu polskich miast.

W 1974 roku zespół pod kierunkiem Jerzego Gurawskiego i Mariana Fikusa zdobył pierwszą nagrodę na projekt kampusu Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu, który miał powstać na peryferiach miastach, na Morasku. Aby móc pracować nad tym ogromnym przedsięwzięciem architekci przenieśli się do Poznania. Choć sam kampus wtedy nie powstał (jego budowę zaczęto wiele lat później, w oparciu o inną koncepcję), Jerzy Gurawski został w stolicy Wielkopolski. Dla Uniwersytetu Adama Mickiewicza zaprojektował kilka budynków – siedziba Wydziału Fizyki powstała wg pierwotnego projektu z lat 70., kolejne (np. Wydziały Matematyki i Geografii) – to już nowe pomysły, rysowane głównie po roku 2000. Pod koniec lat 70. i w latach 80. trwał w polskiej architekturze boom na projektowanie kościołów; Jerzy Gurawski sam i duecie z Marianem Fikusem także kilka zaprojektował. To m.in. świątynie w Lesznie i Głogowie. Poza tym z tamtych lat pochodzą wizje licznych osiedli, budynków użyteczności publicznych, obiektów kultury.

Między modernizmem a postmodernizmem

Po 1989 roku Jerzy Gurawski założył własną pracownię, ARPA Gurawski, w której pracował do końca życia. Jednym z najwcześniejszych i zarazem najważniejszych w dorobku architekta projektów z tego czasu jest wizja rozbudowy poznańskiej Akademii Muzycznej, zrealizowana w drugiej połowie lat 90. i dziś uznawana za jeden z ciekawszych projektów spod znaku postmodernizmu. W 2000 roku powstaje apartamentowiec Wstęga Warty, położony tuż nad brzegiem rzeki i mający charakterystyczny, wijący się kształt. To pierwszy tego typu luksusowy budynek mieszkalny w Poznaniu, doskonale wpisany w kontekst miejsca, wyrazisty, ale nie dominujący.

Spod ręki Jerzego Gurawskiego wyszył w ciągu ostatnich 20 lat także m.in. projekty rozbudowy Filharmonii Zielonogórskiej, budynku dydaktycznego Akademii Wychowania Fizycznego w Poznaniu, hali sportowej dla Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza na Morasku. W ostatnich latach pracownia Jerzego Gurawskiego zdobyła pierwsze nagrody w konkursach m.in. na kładkę nad Wartą czy parking na terenie Strefy Kultury w Katowicach. W ostatniej edycji konkursu na najciekawsze realizacje architektoniczne województwa wielkopolskiego dostrzeżona została także koncepcja modernizacji Malarni Teatru Polskiego w Poznaniu.

Jerzy Gurawski zmarł 12 marca 2022 roku.

Zdjęcia: Wikimedia.org i fot. Anna Cymer

Nie przegap okazji!!!

zapisz się do naszego newslettera