Szkoła z cegły i drewna przy ulicy Świderskej w Warszawie

Trwa 11. edycja Nagrody Architektonicznej Prezydenta m.st. Warszawy. Wśród nominowanych obiektów znalazła się Szkoła Podstawowa nr 406 na Białołęce, projekt pracowni Bujnowski Architekci. Projekt szkoły na Świderskiej został zaplanowany z myślą o stworzeniu środowiska sprzyjającego zarówno nauce, jak i codziennemu funkcjonowaniu uczniów oraz nauczycieli.

W trwającej właśnie 11. edycji Nagrody Architektonicznej Prezydenta m.st. Warszawy, wśród obiektów nominowanych w kategorii „architektura użyteczności publicznej” nominowana została  Szkoła Podstawowa nr 406 na Białołęce. To inwestycja publiczna, władz Dzielnicy Białołęka. Projekt budynku powstał w pracowni  Bujnowski Architekci, a zieleń na terenie inwestycji zaprojektowało biuro topoScape.

Budynek szkolny zaprojektowany przez tę samą pracownię w Wilanowie w 2021 roku otrzymał Grand Prix w konkursie o Nagrodę Architektoniczną Prezydenta Warszawy. Zespół architekta Piotra Bujnowskiego ma na koncie już kilka obiektów szkolnych i wszystkie cieszą się uznaniem, tak użytkowników, jak specjalistów od jakości architektury.

Szkoła podstawowa na Białołęce może pomieścić 900 uczniów, ma także oddziały przedszkolne oraz halę sportową. Bryła budynku została pomyślana tak, żeby rozdzielić strefy funkcjonalne i grupy klasowe, czyniąc te przestrzenie bardziej kameralnymi, a więc także przyjaznymi młodym użytkownikom. Sercem szkoły jest wewnętrzny hol, otoczony otwartymi schodami, z miejscami do odpoczynku i doświetleniem przez przeszklony dach. Dookoła niego rozlokowano pomieszczenia wspólne dla wszystkich użytkujących szkołę roczników – bibliotekę, jadalnię, świetlicę, szatnie. W otoczeniu budynku powstało wiele miejsc do zabawy i rekreacji na świeżym powietrzu: plac zabaw, ławki i stoliki wypoczynkowe, boiska (w tym jedno na dachu budynku). Aż 70 procent terenu – to powierzchnia biologicznie czynna, wiele uwagi poświecono zieleni w sąsiedztwie szkoły. Np. na zielonej polanie w sąsiedztwie lasu łęgowego przewidziano utworzenie „zielonej klasy”, która umożliwia przeprowadzenie lekcji na świeżym powietrzu.

Bryła z szarej cegły – szacunek dla lokalnego dziedzictwa

Sam budynek otrzymał formę nawiązującą do tradycji warszawskich budynków publicznych – prostą, klarowną, ale jednocześnie nacechowaną szlachetnością materiałów i troską o detal. Architekci zdecydowali się na zastosowanie szarej cegły, materiału głęboko zakorzenionego w historii architektury Warszawy, obecnego zarówno w zabudowie międzywojennej, jak i w modernistycznych realizacjach z lat 60. i 70. Cegła ta nie tylko przywołuje lokalne tradycje, ale również doskonale wpisuje się w paletę naturalnych barw otoczenia, tworząc harmonijną relację z zielenią.

Ceglane elewacje zostały uzupełnione elementami drewnianymi – przede wszystkim w strefach wejściowych i tarasach – które ocieplają odbiór budynku i podkreślają jego edukacyjny charakter. Zastosowanie tych dwóch materiałów: trwałego, odpornego na warunki atmosferyczne muru oraz naturalnego, przyjaznego użytkownikowi drewna, tworzy wizualny balans między solidnością a otwartością.

Kubatura została precyzyjnie wpisana w zastany krajobraz, z poszanowaniem istniejących, rozłożystych drzew. Budynek nie dominuje nad otoczeniem – przeciwnie, podąża za naturalnym spadkiem terenu, dzieląc funkcje na półpoziomach i otwierając się na zieleń. Ta strategia projektowa sprawia, że szkoła sprawia wrażenie, jakby od zawsze była częścią tego miejsca, nienarzucająco wtopiona w kontekst lokalny.

Funkcjonalność wspierająca edukację i dobrostan

Projekt szkoły na Świderskiej został zaplanowany z myślą o stworzeniu środowiska sprzyjającego zarówno nauce, jak i codziennemu funkcjonowaniu uczniów oraz nauczycieli. Kluczowym założeniem było zapewnienie elastycznych przestrzeni, które można dostosować do różnorodnych metod nauczania i stylów uczenia się. Jasne, przestronne wnętrza z dużymi przeszkleniami maksymalizują dostęp do światła dziennego, co pozytywnie wpływa na koncentrację i samopoczucie uczniów.

Szczególnie istotnym rozwiązaniem funkcjonalnym było wyraźne rozdzielenie stref użytkowanych przez młodsze i starsze dzieci. Zespół edukacji wczesnoszkolnej zaplanowano jako bardziej kameralny i zintegrowany, z bezpośrednim dostępem do zielonych ogródków, mniejszą salą gimnastyczną i strefami odpoczynku. Starsze klasy korzystają z osobnych przestrzeni dydaktycznych, większej sali gimnastycznej oraz stref wspólnych zaprojektowanych z myślą o rozwijaniu samodzielności i współpracy.

Dla nauczycieli przewidziano ergonomiczne pokoje pracy, a także strefy do odpoczynku i wspólnego planowania zajęć. Przestrzenie te sprzyjają wymianie doświadczeń, budowaniu wspólnoty i wspieraniu współczesnych modeli nauczania opartych na kooperacji i interdyscyplinarności.

Przemyślane rozwiązania techniczne w szkole na Białołęce

Nowoczesna szkoła to nie tylko przestrzeń dydaktyczna, ale również złożony organizm techniczny, którego funkcjonalność decyduje o komforcie użytkowników. W przypadku szkoły na Świderskiej szczególną uwagę poświęcono integracji nowoczesnych instalacji i materiałów z naturalnym kontekstem działki. Oprócz wspomnianego boiska na dachu, projekt przewiduje energooszczędne systemy wentylacji mechanicznej oraz zoptymalizowane przeszklenia, zapewniające dostęp światła dziennego przy jednoczesnej ochronie przed przegrzewaniem pomieszczeń. Ukształtowanie budynku na półpoziomach wymagało precyzyjnego zaplanowania układów komunikacyjnych i instalacyjnych. Całość obiektu oparto na nowoczesnej konstrukcji żelbetowej z lokalnymi przegrodami murowanymi, co pozwoliło na dużą elastyczność w kształtowaniu wnętrz. W strefach intensywnie użytkowanych zastosowano trwałe i łatwe w utrzymaniu materiały, jak posadzki żywiczne czy okładziny z płyt włókno-cementowych. Całości dopełniają systemy bezpieczeństwa i kontroli dostępu, które umożliwiają selektywną dostępność części budynku – np. sali gimnastycznej po godzinach lekcyjnych – bez konieczności angażowania całej infrastruktury szkoły.

Szkoła Podstawowa nr 406 w Warszawie - metryczka projektu

Lokalizacja: Warszawa, ul. Świderska 93

Inwestor: Miasto Stołeczne Warszawa Dzielnica Białołęka

Projektanci: Bujnowski Architekci

Zespół autorski: Piotr Bujnowski, Katarzyna Magdzik, Krzysztof Makowski, Martyna Rowicka-Michałowska, Piotr Gajdak, Weronika Wrzosek, Dominika Dydyszko, Karina Jędrak-Kościesza

Architektura krajobrazu: topoScape

Zespół autorski: Magdalena Wnęk, Justyna Dziedziejko
Wykonawca: konsorcjum firm: Wodpol z Żywca (lider), PBO Śląsk z Sosnowca, Conexio z Katowic

Zdjęcia: Juliusz Sokołowski, R. Motyl

Źródło: https://um.warszawa.pl, https://www.nagroda-architektoniczna.pl

Nie przegap okazji!!!

zapisz się do naszego newslettera