Muzeum na wodzie: architektura jako krajobraz

Na obrzeżach chińskiego miasta Rizhao, w samym sercu nowego parku kulturowego, powstało Zaishui Art Museum – obiekt, który na nowo definiuje relację między architekturą a naturą. To nie tylko muzeum. To eksperyment przestrzenny, gdzie budynek, woda, wiatr i światło tworzą wspólny, synergiczny ekosystem.

Między rzeką a wzgórzami

Zaishui Art Museum zlokalizowane jest przy wejściu do nowo powstałego parku kulturowego, na obrzeżach niewielkiego miasta w prowincji Shandong. Budynek przecina sztuczne jezioro, wpisane między rzekę a okoliczne wzgórza. To nietypowe połóżenie – pomiędzy wodą a pagórkami – stało się punktem wyjścia dla koncepcji przestrzennej, której celem było nie tylko zbudowanie obiektu, ale stworzenie doświadczenia krajobrazowego.

Budynek długości 885 metrów – z dodatkowymi 174 metrami po stronie technnicznej – rozciąga się ponad wodą niczym wstęga. Jego lekka, niemal efemeryczna konstrukcja jest reakcją na lokalne warunki naturalne, a jednocześnie stanowi wyraz głęboko zakorzenionej potrzeby integracji architektury z otoczeniem.

Łagodnie ponad lustrem wody

Organiczna forma muzeum przypomina falującą linię, która łagodnie unosi się nad wodą. Dwukierunkowo zakrzywiony dach – podparty przez smukłe stalowe słupy wychodzące bezpośrednio z jeziora – tworzy płynną linię okapu, którego wysokość waha się pomiędzy 1,05 i 4,85 metra.

Konstrukcja opiera się na stalowym szkielecie – kolumny o przekroju 140×250 mm obłożono 50 mm warstwą betonu architektonicznego. Dzięki temu osiągnięto wizualną lekkość i zminimalizowano konieczność konserwacji. Z każdej strony obiekt zdaje się zanikać w krajobrazie – szczególnie dzięki przezroczystym, bezramowym ścianom kurtynowym. Każde przęsło składa się z trzech jednakowych tafli szkła, których wysokość dochodzi do 4,8 metra. Szkło nie tylko otwiera wnętrze na otoczenie, ale też umożliwia przenikanie wody do środka przez szczeliny przy podłodze.

Doświadczenie wody

Zaishui Art Museum pełni funkcję centrum kultury – łączy przestrzeń wystawienniczą, restaurację, centrum informacji turystycznej oraz pawilon poświęcony czekoladzie. Jednak tym, co wyróżnia obiekt, nie jest tylko program użytkowy, ale sposób, w jaki użytkownicy doświadczają przestrzeni.

Ponad połowę powierzchni wewnętrznej stanowi woda. Pośród niej rozlokowane są piaszczyste wysepki połączone wijącymi się ścieżkami. Dzieci siadają nad płytką wodą, słońce odbija się w tafli jeziora, a wiatr wprowadza na dach światłocień. Gdy szyby są otwarte, wiatr i woda stają się naturalnym mechanizmem wentylacyjnym i klimatycznym. W zimie, mimo zamarznięcia powierzchni wody, woda pod szkłem wciąż płynie, podtrzymując dialog między wnętrzem a otoczeniem.

Zamiast hermetycznego klimatyzowania całego budynku, system HVAC działa tylko w strefach aktywności ludzi – punktowo, oszczędnie, zgodnie z zasadą tworzenia mikroklimatów. To nie tylko architektura przyjazna użytkownikowi, ale też środowisku.

Unikanie naprężeń betonu

Z powodu swojej długości, niemal 1 kilometr, i organicznej geometrii, projekt wymagał zaawansowanych rozwiązań technicznych. Każdy słup i każda belka stalowa różnią się od siebie – wszystkie zostały zaprojektowane parametrycznie. Betonowa powłoka o grubości zaledwie 50 mm pełni funkcję nie tylko estetyczną, ale też ochronną – eliminując konieczność antykorozyjnego zabezpieczania stali w trakcie eksploatacji.

Sufity wewnętrzne wykonano z wielkopowierzchniowych płyt betonowych (do 20×18 m), poddanych specjalnej procedurze przeciwdziałania spękaniom. Formy stropowe były wstępnie wygięte w dół, a po 28 dniach wysychania betonu, całość została naciągnięta do docelowego kształtu. Dzięki temu uniknięto spękań na powierzchni cienkiego betonu.

Aby ograniczyć wpływ naprężeń termicznych, całą strukturę podzielono na cztery strefy temperaturowe za pomocą dylatacji, a co 18 metrów zastosowano podłużne otwory w połączeniach śrubowych. Innowacyjnym osiągnięciem było opracowanie modelu „układu bez naprężeń cieplnych” – umożliwiającego swobodne rozszerzanie się konstrukcji bez generowania naprężeń.

Badania wykazały również, że minimalne naprężenia cieplne osiąga się, gdy punkt podparcia znajduje się w punkcie 42% długości elementu – niezależnie od rodzaju materiału. Ten model wykorzystano w kolejnych projektach wielkoskalowych.

Muzeum na wodzie: architektura jako krajobraz – metryczka projektu architektonicznego

Projekt: junya ishigami + associates/ Japonia

Realizacja: 2023

Foto: junya ishigami + associates

Nie przegap okazji!!!

zapisz się do naszego newslettera