Chcesz być na bieżąco? Zapisz się do naszego newslettera


Standardy według Izby

 

Czas czytania: ~45 min


STANDARDY WYKONYWANIA ZAWODU I ZAKRES USŁUG ARCHITEKTA Załącznik do Uchwały nr O–01–2006 Krajowej Rady Izby Architektów z dnia 13.01.2006r. WSTĘP Celem Standardów jest określenie, na użytek klienta i architekta, a także na użytek publiczny, wymagań, stawianych sposobowi świadczenia i zakresowi usług architekta, mających zapewnić realizację celów klienta, zgodnie z zasadami uprawiania architektury, potrzebami społecznymi, sztuką budowlaną oraz prawem i etyką zawodową. Standardy określają także działania klienta, mające umożliwić architektowi świadczenie usług. DEFINICJE Architekt wykonawca usługi architektonicznej odpowiedzialny za jej świadczenie (architekt wykonujący swój zawód niezależnie, firma architektoniczna, firma multidyscyplinarna zatrudniająca architektów). Klient zleceniodawca usługi architektonicznej (nie będący innym architektem lub wykonawcą robót budowlanych) – inwestor. Wykonawca wykonawca całości lub części prac budowlanych albo podwykonawca. Oferent składający ofertę na wykonanie części lub całości prac budowlanych. Prace projektowe wszelkie prace projektowe, niezależnie przez kogo wykonywane. Projekt zamknięta część całości opracowania projektowego; branżowy – wykonywany w zakresie związanym z dana branżą; koncepcyjny, budowlany, przetargowy, kontraktowy, wykonawczy - wykonywany dla danej fazy całości opracowania projektowego. Wykonawczy projekt technologiczny wąskie, specjalistyczne opracowanie, uwzględniające specyficzne wymagania stosowanej technologii, sporządzane dla celów wykonawstwa. Wytyczne projektowe (także wytyczne do projektu) sporządzane przez architekta, do opracowania projektu, wymagającego specjalistycznej wiedzy, przez wyspecjalizowanego projektanta, wykonawcę, podwykonawcę lub dostawcę technologii albo urządzeń – często sporządzane dla opracowania wykonawczych projektów technologicznych. Dokumentacja projektowa wszystkie rodzaje projektów i wytyczne projektowe. Dokumentacja dokumentacja projektowa oraz wszelkie inne dokumenty, umowy, notatki, ustalenia. Świadczenia standardowe zakres świadczeń związanych z określonym rodzajem usługi, które architekt świadczy standardowo, jeśli umowa nie przewiduje innego określenia tego zakresu. Świadczenia dodatkowe zakres świadczeń, których architekt nie świadczy standardowo w ramach określonego rodzaju usługi. STANDARDY Zasady Etyki Zawodowej formułują ogólne wymagania dotyczące zachowań architektów. Standardy, formułują uszczegółowienia tych wymagań, adresując je w także do usług i świadczeń związanych z projektowaniem i nadzorem nad realizacją. Standardy nie są formalną wykładnią Zasad Etyki – mogą być jedynie pomocne w ich interpretowaniu lub w ocenie jakości postępowania i pracy architekta, lecz nigdy rozstrzygające. CZĘŚĆ A. STANDARDY UPRAWIANIA ARCHITEKTURY Istotą zawodu architekta jest twórczość, realizowana poprzez wznoszenie budowli albo ich przebudowę i modernizację wraz z zagospodarowaniem ich otoczenia. Twórczość architekta realizuje się w wyniku zaspokajania potrzeb człowieka w dziedzinie budowania – zarówno jednostki tj. klienta architekta jak i społeczeństwa – wznoszenie budowli oddziałuje bowiem na sferę publiczną, której potrzeby wyrażają się zarówno w poszanowaniu przestrzeni, będącej dobrem wspólnym we wszystkich kulturach, jak i we wszelkich innych wartościach kulturowych, przyrodniczych, społecznych czy ekonomicznych istotnych dla społeczności, w których sferze życia przychodzi architektowi wykonywać swój zawód. Zawód architekta polega na współtworzeniu kultury i jej ochronie. Indywidualny charakter każdego zadania projektowego, polega nie tylko na konieczności uwzględnienia społecznych i indywidualnych potrzeb związanych z jego realizacją. Kluczowe znaczenie ma tu talent i osobowość jego autora, decydujące o jakości idei projektu i architektury. Tak rozumiana jakość usługi architektonicznej nie może być gwarantowana w wyniku określenia i przestrzegania jakichkolwiek standardów; jest ona w zbyt dużym stopniu zależna od artystycznych umiejętności, przekonań i zawodowej filozofii jego twórcy. Jednakże obowiązkiem i dążeniem każdego architekta winno być tworzenie projektów wysokiej jakości. Talent jest warunkiem koniecznym do tworzenia architektury wysokiej jakości – nie jest jednak warunkiem wystarczającym. Potrzebne są też szacunek dla otoczenia i kultury, wiedza, umiejętności i doświadczenie. A.1 Poszanowanie wartości zastanych Standard A.1.1 Architekt stara się możliwie najpełniej poznać i zrozumieć szeroko pojmowane potrzeby sfery publicznej. Jego obowiązkiem jest ich uwzględnianie w jego pracy oraz dostrzeganie jej skutków dla tej sfery. Standard A.1.2 Podejmując się świadczenia usług, poznaje miejsce ich realizacji, jego otoczenie, krajobraz i wymagania jego ochrony, zabudowę i jej cechy historyczne i kulturowe, przyszłe potrzeby i plany rozwoju, warunki ekonomiczne i standardy życia zamieszkującej je społeczności. A.2 Uwzględnienie potrzeb i wymagań klienta Standard A.2.1 Architekt stara się możliwie najpełniej poznać, zrozumieć i ocenić szeroko pojmowane potrzeby klienta, związane z realizacją powierzonego mu zadania i dążyć do ich zaspokojenia. Standard A.2.2 Architektowi nie przedkłada interesu klienta nad interes publiczny. Jeżeli realizacja potrzeb klienta wiąże się z naruszeniem wartości kulturowych, społecznych lub innych mających znaczenie dla sfery publicznej, architekt chroni te wartości na równi z poszanowaniem interesu klienta. Jeżeli jednak są one w konflikcie, którego architekt nie może lub nie umie usunąć albo rozwiązać, winien odstąpić od realizacji zamówienia. Standard A.2.3 Architekt, nie może realizować swych twórczych aspiracji kosztem satysfakcji klienta. Standard A.2.4 Architekt nie powinien rezygnować ze swych twórczych aspiracji i zawodowych poglądów, za cenę usatysfakcjonowania klienta. Jeśli wykonanie zlecenia wiązałoby się z zaprzeczeniem tym poglądom zawodowym, architekt nie powinien go podejmować. A.3 Integralność dzieła architektonicznego Standard A.3.1 Architekt winien traktować każde zadanie projektowe jako szczególne i indywidualne, rozumiejąc, że twórcze połączenie wymagań sfery publicznej z indywidualnymi wymaganiami klienta, stanowi o zadośćuczynieniu, spoczywającemu na nim, obowiązku tworzenia. Standard A.3.2 Każde zastosowanie rozwiązań powtarzalnych lub projektów typowych musi być tak, co do możliwości zastosowania jak i co do zakresu weryfikowane pod kątem indywidualnych potrzeb klienta i sfery publicznej. Żądanie stosowania takich rozwiązań ze strony klienta nie umniejsza odpowiedzialności architekta za skutki ich zastosowania w sferze publicznej. Standard A.3.3 Architekt, powinien traktować każde podejmowane przezeń opracowanie projektowe jako integralną całość, nad której powstawaniem ma mieć zapewnioną kontrolę. W szczególności nie powinien podejmować opracowań wstępnych faz projektu nie mając gwarancji ich kontynuacji, lub wydzielania z zakresu opracowania istotnych dla jego jakości fragmentów, na których sposób wykonania mógłby nie mieć wpływu. A.4 Twórczość i jej ochrona Standard A.4.1 Architekt, dysponując swymi prawami autorskimi, szanuje i uwzględnia interes publiczny – ewentualne straty w sferze publicznej, które mogłyby być wynikiem odstąpienia przez niego praw zależnych, do wykonywania jego utworu (kontynuacji lub przeróbki projektu albo zrealizowanego obiektu). Standard A.4.2 Architekt, dysponując swymi prawami autorskimi, szanuje i uwzględnia interes klienta – w szczególności realizacja uzasadnionych potrzeb klienta, nie może być blokowana przez rozciągnięcie praw autorskich architekta poza granice ochrony istotnych wartości jego dzieła. A.5 Wiedza, światopogląd i umiejętności architekta Standard A.5.1 Architekt, w celu świadomego uprawiania swego zawodu, winien mieć wyrobione poglądy we wszystkich kwestiach związanych z jego zawodową działalnością. Posiadanie i poszanowanie tych poglądów jest zawodowym obowiązkiem architekta. Ma on też prawo domagać się ich poszanowania od swego klienta. CZĘŚĆ B. STANDARDY ZWIĄZANE Z PRZYJĘCIEM ZLECENIA B.1 Przedstawienie architekta, jego dorobku, jego firmy Standard B.1.1 Architekt dostarcza swemu klientowi niezbędnych informacji dotyczących jego dorobku i organizacji, w ramach której będzie realizował zlecenie. Architekt przedstawia także klientowi swe zawodowe poglądy, których odbiciem będzie realizowane przez niego dzieło. Standard B.1.2 Architekt winien uzyskać od swego klienta informacje nie tylko dotyczące przedmiotu usługi, ale także samego klienta, jego poglądów, a w szczególności jego działalności inwestycyjnej i związanego z tym dorobku, statusu prawnego jego firmy oraz innych informacji, które mogą być istotne dla realizacji usługi i standardów współpracy. B.2 Wstępne informacje dotyczące zlecenia Standard B.2.1 Architekt wymaga od klienta informacji pozwalających na wstępną ocenę przedmiotu zamówienia, potrzeb i oczekiwań klienta oraz możliwości realizacji planowanego zamierzenia. Architekt nie podejmuje zlecenia, którego podstawowe parametry nie są mu znane, lub co do warunków realizacji którego nie uzyskał wystarczających danych. Standard B.2.2 Architekt, w trakcie rozmów poprzedzających udzielenie zlecenia, dostarcza swemu klientowi niezbędnych informacji dotyczących przedmiotu zlecenia, możliwości i warunków spełnienia oczekiwań klienta, uwarunkowań wykonania usługi oraz obszarów potencjalnych konfliktów, których usunięcie jest warunkiem podjęcia zlecenia. B.3 Konflikt interesów a przyjęcie zlecenia Standard B.3.1 Architekt, mając na względzie dobro klienta i interes własny, unika podejmowania usług w sytuacji konfliktu interesów. Standard B.3.2 W sytuacji konfliktu interesów, architekt nie może przedkładać interesu swego klienta nad interesy osób trzecich. Architekt, poprzez swą działalność na rzecz klienta, nie może też naruszać interesów tych osób, ani podejmować świadczenia usług, które do takiego naruszenia muszą doprowadzić. Standard B.3.3 Architekt, w sytuacji konfliktu interesów, kieruje się przede wszystkim interesem klienta, przedkładając go nad interes własny. Korzyści płynące z przyjęcia zlecenia nie mogą decydować o ignorowaniu lub lekceważeniu zagrożeń dla interesu klienta, jakie mogą płynąc z konfliktu interesów. B.3.1 Konflikt interesów pomiędzy klientami architekta Standard B.3.1.1 Za konflikt interesów pomiędzy klientami architekta uznaje się w szczególności sytuację, w której parametry techniczne lub uwarunkowania prawne ich inwestycji wpływają na decyzje projektowe podejmowane przez architekta. Nie jest konfliktem interesów projektowanie inwestycji o tym samym charakterze dla konkurujących ze sobą klientów, chyba że podejmowanie decyzji projektowych związane jest z posiadaniem przez architekta specyficznej wiedzy (np. dotyczących marketingu) właściwej jednej inwestycji a wykorzystywanej w drugiej. Standard B.3.1.2 W przypadku konfliktu interesów między dwoma klientami, architekt przyznaje pierwszeństwo interesom tego, z którym ma zawartą umowę o świadczenie usług architektonicznych ipowinien zrezygnować z zawarcia umowy z drugim z nich. B.3.2 Konflikt interesów pomiędzy architektami Standard B.3.2.1 Architekt może podjąć prace rozpoczęte przez innego architekta, jeśli były one wykonane z niezgodnie ze sztuką zawodową, nierzetelnie, lub nieterminowo a skutkiem takiego ich wykonania mogą być straty klienta.S Standard B.3.2.2 Architekt otrzymujący zlecenie, którego przedmiotem jest rozbudowa albo przebudowa obiektu zaprojektowanego przez innego architekta, dąży do uzgodnienia z nim jej formy i charakteru. Standard B.3.2.3 Architekt – autor obiektu, do którego zwraca się inny architekt lub jego klient z prośbą o wyrażenie zgody na przejście na jego rzecz autorskich praw majątkowych do jego dzieła architekta, w związku z przebudową lub rozbudową, udziela jej w zakresie wynikającym z istotnych i uzasadnionych potrzeb klienta. Standard B.3.2.4 Architekt winien uregulować w umowie kwestię przejścia autorskich praw majątkowych i ewentualnego wykonywania autorskich praw zależnych oraz określić pola ich eksploatacji, informując równocześnie klienta o skutkach tego uregulowania dla zabezpieczenia jego interesu w trakcie realizacji umowy i po jej zakończeniu. Ma to na celu uchronienie klienta przed ewentualnym konfliktem interesów w przyszłości. B.3.3 Dokumentowanie konfliktu interesów Standard B.3.3.1 Architekt pisemnie dokumentuje okoliczności związane z rozwiązaniem konfliktu interesów. CZĘŚĆ C. STANDARDY ZWIĄZANE Z ZAPISAMI UMOWY C.1 Zakres umowy o wykonanie usług architektonicznych Standard C.1.1 Architekt określa w umowie wszystkie podstawowe uregulowania mające wpływ na realizację usługi, a w szczególności: cel i zakres prac; podział i ograniczenia odpowiedzialności; uregulowania dotyczące podwykonawców architekta; budżet/koszty realizacji przedsięwzięcia; terminy realizacji umowy; honoraria lub metody ich wyliczenia; prawa autorskie architekta; ubezpieczenie architekta; wymagania poufności i przestrzegania tajemnicy zawodowej i handlowej postanowienia określające warunki rozwiązania umowy; C.2 Cel i zakres prac architekta Standard C.2.1 Architekt przed przystąpieniem do świadczenia usług określa możliwie pełną listę wymaganych wytycznych i informacji, które winny być dostarczone i zawiera ich listę w umowie. Klient i architekt winni określić sposób i harmonogram ich pozyskania wraz ze wskazaniem strony odpowiedzialnej za dostarczenie każdej z wytycznych i informacji z listy. Standard C.2.2 Architekt, po uzyskaniu niezbędnych informacji od klienta, powinien zaproponować zakres swoich usług, niezbędnych dla pełnej realizacji przedmiotu zamówienia, zgodnie z oczekiwaniami klienta i wymaganiami wykonywania zawodu. Standard C.2.3 Architekt nie może rozszerzać zakresu swych usług, poza niezbędny do realizacji przedmiotu zamówienia, jeśli wiąże to z dodatkową zapłatą, o której klient nie został uprzedzony. Standard C.2.4 Architekt nie może ograniczać zakresu usług, niezbędnego dla realizacji przedmiotu zamówienia. Standard C.2.5 Jeżeli klient żąda ograniczenia zakresu usług architekta, które może skutkować niepełnym wykonaniem przedmiotu zamówienia, architekt uprzedza go o skutkach tego ograniczenia. W przypadku, w którym żądanie ograniczenia zakresu usług może uniemożliwić architektowi kompleksową realizację zadania, zagrozić interesowi publicznemu lub spowodować inne poważne komplikacje w przyszłości, architekt winien odstąpić od zawarcia umowy. Standard C.2.6 Architekt winien zawrzeć w umowie, stosowną klauzulę dotyczącą wyłączeń tj. usług nie objętych umową oraz sposobu ich zlecenia. Standard C.2.7 Architekt winien zawrzeć w umowie, stosowną klauzulę dotyczącą wykluczeń tj. usług nie objętych umową, których wykonania podjąć się nie może. C.3 Podział odpowiedzialności klient – architekt Standard C.3.1 Architekt w ramach umowy o świadczenie usług architektonicznych jest przede wszystkim odpowiedzialny za: informowanie klienta o postępach prac oraz o wszelkich istotnych okolicznościach, jakie mogą mieć wpływ na wykonanie usługi lub realizację projektu; świadczenie usług zgodnie z wymaganiami klienta, sztuką budowlaną i przepisami prawa; świadczenie usług w sposób kompletny i rzetelny; świadczenie usług w terminach przewidzianych umową; zapewnienie nadzoru autorskiego nad realizacją. Standard C.3.2 Architekt wymaga od swego klienta, aby w ramach umowy o świadczenie usług architektonicznych, klient był przede wszystkim odpowiedzialny za: zdefiniowanie celu i przedmiotu inwestycji; terminowe dostarczenie kompletnych, umownie uzgodnionych danych wyjściowych niezbędnych do wykonania usługi; terminowe konsultowanie i uzgadnianie opracowań wykonywanych w ramach realizacji przez architekta przedmiotu umowy; terminowe regulowanie należności architekta. zatrudnienie wykonawcy i nadzoru inwestorskiego oraz powierzenie im (nie architektowi) obowiązków technicznej kontroli budowy, doboru metod i technologii realizacji, zapewnienia wymagań bezpieczeństwa, ustalenia i kontroli harmonogramu budowy tak, aby zapewnić realizację obiektu zgodnie z projektem i w terminie oraz doprowadzić do jego odbioru, a także niepowierzanie wykonawcy jakichkolwiek części prac projektowych bez wiedzy i akceptacji architekta. C.4 Uregulowania dotyczące podwykonawców architekta Standard C.4.1 Architektowi przysługuje swoboda wyboru podwykonawców lub prawo do nieakceptowania wykonawców wskazanych przez klienta (winien zapewnić je sobie w umowie). Standard C.4.2 Jeżeli specjaliści branżowi lub inni eksperci zaangażowani w prace związane z zakresem wykonania usługi architektonicznej, są zatrudnieni bezpośrednio przez klienta, architekt ma prawo (winien zapewnić je sobie w umowie) do ich akceptowania oraz określenia zakresu ich pracy, jej koordynowania i oceny tak, aby jego usługa mogła być wykonana zgodnie z wymaganiami. C.5 Budżet realizacji przedsięwzięcia (koszty budowy) Standard C.5.1 Architekt winien ocenić preliminowane przez klienta koszty budowy, a w szczególności ich poziom w relacji zakładanej wielkości przedsięwzięcia i oczekiwanego jej standardu. Określone w umowie koszty budowy muszą być realne i odpowiadać tym założeniom. Standard C.5.2 Określone w umowie koszty budowy winny być jasno odniesione do zakresu robót, które obejmują. Architekt winien wskazać w szczególności te zakresy robót, których kosztu nie określono lub których koszt został oszacowany na podstawie innych założeń niż koszt pozostałej części inwestycji i może ulec zmianie w wyniku uzyskania dodatkowych informacji, ustaleń projektowych, uzgodnień z klientem itp. C.6 Terminy realizacji umowy Standard C.6.1 Architekt zobowiązany jest do świadczenia usług w przewidzianych w umowie terminach. Standard C.6.2 Architekt, świadomy wymagań wynikających z odpowiedzialności za spełnienie oczekiwań i wymagań klienta a także z innych zobowiązań zawodowych, nie podejmuje się wykonania prac projektowych ani świadczenia innych usług w terminach, których dotrzymanie mogłoby wpłynąć negatywnie na zakres, jakość i rzetelność jego prac. Standard C.6.3 Jeżeli klient opóźnia się z wykonywaniem jego umownych obowiązków, architektowi przysługuje prawo wydłużenia realizacji terminów umownych, co najmniej o okres opóźnienia. Standard C.6.4 Jeżeli terminy realizacji umowy zależne są od procedur albo czynności urzędowych lub innych na które architekt nie ma wpływu, a procedury lub czynności te są realizowane z opóźnieniem, architektowi przysługuje prawo wydłużenia realizacji terminów umownych, co najmniej o okres opóźnienia. C.7 Honorarium i wynagrodzenie architekta Standard C.7.1 Honorarium architekta stanowi wartość procentową odniesioną do wartości robót budowlanych związanych z realizacją inwestycji. Standard C.7.2 Honorarium architekta winno być adekwatne do skali i stopnia komplikacji projektowanej inwestycji oraz do zakresu usług podlegających wycenie. Usługi objęte umową ale nie uwzględnione w honorarium umownym, winny być w niej opisane a sposób ustalenia honorarium lub zapłaty za ich wykonanie – określony. Standard C.7.3 Honorarium architekta za prace projektowe pozostaje na tym samym poziomie, niezależnie od ostatecznego kosztu realizacji inwestycji, jeżeli nie wynika to ze zmian parametrów inwestycji, zmieniających zakres wykonania tych prac. C.8 Prawa autorskie architekta Standard C.8.1 Architekt, przy ustalaniu wartości honorarium za wykonywanie lub przejście praw autorskich, nie może wykorzystywać okoliczności, w jakich podejmuje decyzję o dysponowaniu nimi, w celu osiągnięcia dodatkowego, nieuzasadnionego zysku. Standard C.8.2 Architekt udziela licencji niewyłącznej do swego utworu (projektu), które polega na jego realizacji (zbudowaniu) w jednej wskazanej w umowie lokalizacji, w ramach wynagrodzenia (honorarium) przewidzianego umownie za jego wykonanie. Standard C.8.3 Architekt, ustalając wartość swego honorarium za zezwolenie na wykonywanie praw autorskich do więcej niż jednej lokalizacji albo za wyrażenie zgody na wykonywanie autorskich praw zależnych przez inne podmioty niż twórca, kieruje się właściwą relacją wartości tego honorarium do wartości do wartości wynagrodzenia za wykonanie usługi. Wartość tego honorarium nie powinna przekraczać wartości „godziwego utraconego zysku”. C.9 Ubezpieczenie architekta Standard C.9.1 Architekci, członkowie Izby Architektów, posiadają obowiązkowe ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej, wymagane przepisami. Standard C.9.2 Architekci, informują swoich klientów o wszystkich posiadanych polisach ubezpieczeniowych i wynikających z nich zakresie ochrony ubezpieczeniowej i wysokości sum gwarancyjnych. Polisy gwarantujące ubezpieczenie adekwatne do wykonywanych prac są dołączane do umów. C.10 Poufność i tajemnica zawodowa i handlowa Standard C.10.1 Architekt chroni dane osobowe klienta, nazwę inwestycji i jej adres, dane liczbowe dotyczące inwestycji i nie rozpowszechnia ich bez uzasadnionej potrzeby. Standard C.10.2 Architekt chroni dane biznesowe dotyczące projektowanego przez niego przedsięwzięcia, a także wszelkich innych przedsięwzięć, których dane ujawnili mu jego potencjalni klienci. Dane takie architekt może ujawniać tylko po uzyskaniu zgody klienta lub osób, które mu je ujawniły. Architekt dba także, aby dane te dostępne były jedynie tym osobom w jego organizacji, którym są one niezbędne, ze względu na świadczone usługi. Standard C.10.3 Architekt, jeśli wszedł w posiadanie informacji dotyczących życia osobistego swego klienta, nie ujawnia ich nigdy i nikomu. Standard C.10.4 Architekt nie ujawnia żadnych informacji stanowiących tajemnicę handlową – nie ujawnia także osobom postronnym, danych dotyczących wartości zawartych przez niego umów, chyba że ich ujawnienie wymagane jest przepisami prawa lub postanowieniem sądu. Standard C.10.5 Jeżeli umowa nie określa warunków i zakresu publikacji, architekt winien uzyskać zgodę klienta na publikację swego projektu lub zbudowanego obiektu. Standard C.10.6 Architekt, którego klient pragnie zapewnić sobie prawną ochronę danych i informacji, powinien zawrzeć stosowną klauzulę w umowie o świadczenie usług projektowych lub podpisać odrębną umowę dotyczącą poufności lub zachowania tajemnicy. Standard C.10.7 Architekt, winien poinformować swój personel oraz wszystkich swych współpracowników, podwykonawców, doradców i inne osoby, które mogą mieć dostęp do chronionych informacji i danych, o zasadach i standardach ich ochrony, zobowiązać je do ich przestrzegania, uprzedzić o konsekwencjach stąd wynikających oraz egzekwować przestrzeganie procedur służących zachowaniu poufności. C.11 Warunki rozwiązania umowy Każda ze Stron może odstąpić od umowy. Za stronę winną odstąpienia uznaje się tą, która odstępuje od umowy, pomimo że druga strona wypełnia swoje obowiązki umowne, lub tą, nie dotrzymuje obowiązków umownych, zmuszając w ten sposób drugą stronę do odstąpienia od umowy. Standardowo, za obowiązki umowne, których niedotrzymanie uprawnia do odstąpienia od umowy, uznaje się przede wszystkim te, których wypełnianie warunkuje realizację umowy. Obowiązki takie wymieniono np. w treści Standardów C.3.1 i C.3.2. Ich zakres może być jednak różny, zależny od specyfiki usługi objętej umową. C.12 Inne zapisy umowy Zgodnie ze standardem C.1.1, architekt określa w umowie wszystkie podstawowe uregulowania mające wpływ na realizację usługi. Szereg z nich wynika ze standardów świadczenia usług, zawartych w częściach D, E i F. CZĘŚĆ D. STANDARDY ZWIĄZANE Z ŚWIADCZENIEM USŁUG D.1 Instrukcje klienta; Informacja i współpraca klient – architekt Standard D.1.1 Architekt pracuje w oparciu o wytyczne i instrukcje klienta. Rozpoczęcie żadnej fazy pracy nie jest możliwe bez ich otrzymania. Standard D.1.2 Architekt dba o zapewnienie klientowi możliwie pełnej informacji – w trybie roboczym, informuje klienta o postępach i wynikach swej pracy oraz konsultuje je z nim a o wszelkich sprawach mających istotny wpływ na realizację przedmiotu umowy powiadamia go możliwie najprędzej i bez wezwania; klient winien komentować wyniki pracy architekta, akceptować kolejne fazy powstawania projektu lub zgłaszać do nich swe uwagi i zastrzeżenia co najmniej w terminach przewidzianych umową. Standard D.1.3 Architekt przekazuje niezależnym konsultantom klienta, posiadane przez niego, potrzebne dane i materiały dotyczące wykonywanej pracy. Standard D.1.4 Wymagane przez klienta informacje, w szczególności, jeśli związane są z dokonaniem analiz projektu lub jeśli mają istotny wpływ na realizację przedmiotu umowy (np. dotyczące jakości, kosztów lub terminów), winny być świadczone tak prędko, jak pozwala na to wiedza i staranność zawodowa. D.2 Materiały informacyjne do projektowania Standard D.2.1 Architekt nie przystępuje do świadczenia usług projektowych nie mając wystarczających informacji. Standard D.2.2 Przed przystąpieniem do prac projektowych architekt dokonuje wizji lokalnej, w ramach której zapoznaje się ze stanem istniejącym, który dokumentuje. Standard D.2.3 Wszelkie informacje, wyniki studiów i analiz oraz inne opracowania i dokumenty, stanowiące wytyczne do projektowania, są oceniane przez architekta pod kątem ich kompletności i użyteczności. W przypadku stwierdzenia braków lub niejasności, w szczególności takich, których wynikiem mogą być wady przedmiotu umowy, architekt wymaga ich uzupełnienia. D.3 Uwzględnienie informacji i wytycznych Standard D.3.1 W pracy nad projektem, na każdym etapie prac, architekt uwzględnia wszystkie otrzymane od klienta wytyczne i informacje. Architekt, w części rysunkowej bądź opisowej zwraca szczególną uwagę na omówienie tych wytycznych i wymagań klienta, których spełnienie jest jego zdaniem niemożliwe, lub jest uwarunkowane szczególnymi rozwiązaniami, których akceptacja ze strony klienta, ze względów użytkowych, funkcjonalnych, kosztowych, czasowych, organizacyjnych lub jakichkolwiek innych winna być wymagana. Standard D.3.2 W pracy nad każdą następną fazą projektu architekt uwzględnia wnioski i wytyczne płynące z faz poprzednich a także odrębnych, niezależnie wykonywanych opracowań, związanych z projektowaną inwestycją. D.4 Współpraca międzybranżowa Standard D.4.1 Architekt zapewnia współudział w projektowaniu specjalistów wszystkich podstawowych branż. Standard nie dotyczy specjalistów, których praca związana jest z określeniem wytycznych wykonania projektu, ani tych, których prace związane są z jego realizacją i odbiorem. Standard D.4.2 Architekt zapewnia i organizuje obieg informacji pomiędzy wszystkimi członkami zespołu branżowego. Standard D.4.3 W ramach zapewnienia klientowi niezbędnych informacji architekt zapewnia współudział specjalistów branżowych w spotkaniach i naradach z klientem, w takim zakresie, w jakim jest to niezbędne w danej fazie prac lub wymagane przez klienta. Standard D.4.4 Informacje specjalistów branżowych dla klienta oraz informacje i wytyczne klienta dotyczące ich pracy winny być przekazywane za pośrednictwem architekta, lub w uzgodnieniu z nim. Ma to na celu zapewnienie pełnej odpowiedzialności architekta za całość prac przez niego prowadzonych lub koordynowanych. D.5 Jakość dokumentacji Standard D.5.1 Opracowania architekta winny być sporządzone w sposób zrozumiały dla odbiorcy, do którego są adresowane, w zrozumieniu ich roli jako nośnika informacji, od której czytelności zależna jest realizacja zadania projektowego. Standard D.5.2 Dokumentacja każdej fazy projektu sporządzanego przez architekta winna być kompletna i zawierać oprócz opracowania architektonicznego wszelkie inne niezbędne opracowania branżowe, skoordynowane z częścią architektoniczną i pomiędzy sobą. Standard D.5.3 W ramach opracowania dokumentacji projektowej architekt winien uzyskać wymagane prawem uzgodnienia. Standard D.5.4 Dokumentacja każdej fazy projektu sporządzanego przez architekta winna być sporządzona w taki sposób, aby uszczegółowienie wynikające z opracowania faz następnych, nie zmieniało podstawowych decyzji, związanych z celem opracowania danej fazy. Standard D.5.5 Architekt zapewnia sprawdzenie dokumentacji projektów budowlanego, przetargowego, kontraktowego i wykonawczego a także wszędzie tam, gdzie jest to wymagane przepisami. Architekt wymaga także sprawdzenia opracowań o charakterze technicznym, stanowiących wytyczne jego prac projektowych. D.6 Uzgodnienia Standard D.6.1 Architekt w ramach opracowania każdej fazy projektu zapewnia uzgodnienia projektu wymagane przepisami. Standardowo nie dotyczy to uzgodnień, będących podstawą wykonania projektu, ani tych, które związane są z jego realizacją i odbiorem. Standard D.6.2 Uzgodnienia w procedurach, w których stroną jest klient i dokonywane w jego imieniu, nie należą do zakresu standardowych usług architekta i nie mogą mieć miejsca bez jego pisemnego upoważnienia. Standard D.6.3 Uzgodnienia w procedurach, których stroną jest wykonawca lub inne osoby trzecie i dokonywane w ich imieniu, nie mogą być podjęte przez architekta. Ma to na celu ochronę interesu klienta oraz uniknięcie sytuacji konfliktu interesów. D.7 Pomoc i doradztwo Standard D.7.1 W ramach świadczenia usług projektowych, architekt zapewnia klientowi konsultacje i doradztwo związane z opracowywanym projektem. Dotyczy to m. innymi takich zagadnień jak: określenia standardów użytkowych, funkcjonalnych i technicznych oraz wyboru odpowiednich technologii; wyboru sposobu organizacji wykonawstwa; zakresu organizacji przetargu i sposobu jego przeprowadzenia – w tym także umieszczenie w warunkach przetargu zapisów związanych z potrzebą uzyskania ofert obejmujących pełny zakres robót i ich wycenę. umieszczenia w umowie o wykonanie robót budowlanych zapisów związanych z wynikającymi z projektu wymaganiami i realizacji, funkcjonowania dokumentacji na budowie itp. oceny jakości wykonywanych robót oraz ich zgodności z projektem (w ramach nadzoru autorskiego). Standard D.7.2 Architekt świadczy na rzecz klienta usługę pomocy w uzyskaniu wymaganych dokumentów formalnych (np. warunki zabudowy, pozwolenie na budowę, pozwolenie na użytkowanie) lub asystuje mu przy ich uzyskaniu, jeśli przewiduje to zawarta umowa lub odrębne zlecenie – zawsze na podstawie stosownego upoważnienia. Standard D.7.3 Architekt świadczy na rzecz klienta usługę pomocy w przeprowadzeniu przetargu (konsultacje warunków, uczestnictwo w przesłuchaniach, ocena i porównanie ofert w zakresie zgodności z wymaganiami projektu, porównanie oferowanych cen, raport itp.), jeśli przewiduje to zawarta umowa lub odrębne zlecenie. D .8 Konsultanci i doradcy klienta Standard D.8.1 Klient nie powinien powierzać wykonania żadnych opracowań, opinii, ekspertyz czy analiz, związanych ze zleconymi architektowi pracami projektowymi, bez powiadomienia go o tym i uzyskania jego opinii co do potrzeby ich sporządzenia i zakresu. Standard nie dotyczy opinii o pracy architekta lub o jego projekcie. Standard D.8.2 Żadne propozycje niezależnych konsultantów klienta, dotyczące projektu lub prowadzonych w oparciu o projekt robót, nie mogą być przyjęte bez wiedzy i akceptacji architekta. D.9 Błędy i wady projektu i dokumentacji – błąd zawodowy D.9.1 Podstawowe zasady Standard D.9.1.1 Architekt odpowiada przed klientem za całość prac, których wykonania się podjął, łącznie z pracami jego podwykonawców oraz uzyskaniem wytycznych i informacji, o ile były uzyskane przez niego lub na jego zlecenie. Standard D.9.1.2 Architekt zobowiązany jest do bezpłatnego usunięcia błędów i wad opracowywanych przez niego projektu i dokumentacji. Standard D.9.1.3 Architekt usuwa te błędy i wady w terminie możliwie najkrótszym tak, aby zniwelować lub maksymalnie ograniczyć ich niekorzystny wpływ na przebieg procedur formalnych, dalszych prac projektowych lub prowadzenie prac budowlanych oraz na koszty budowy. Standard D.9.1.4 Odpowiedzialność architekta, w stosunku do jego klienta, może być ograniczona, szczególnie wtedy, gdy działania architekta podejmowane są w intencji zadośćuczynienia interesom klienta, albo pod jego namową, pomimo, że prowadzą do konfliktu na tle wymaganych standardów świadczenia usług. D.9.2 Odpowiedzialność za błędy rozwiązania projektowego Standard D.9.2.1 Architekt odpowiada za błędy polegające na nieuwzględnieniu w projekcie wymagań klienta. Standard D.9.2.2 Architektowi nie wolno uzgadniać i akceptować propozycji klienta, które stoją w sprzeczności z przepisami prawa, wymaganiami norm oraz wymogami sztuki budowlanej. Uzgodnienie i uwzględnienie w projekcie takich propozycji jest błędem zawodowym na równi z niedotrzymaniem wyżej wymienionych wymagań. Za skutki każdego z tych błędów architekt odpowiada przed klientem. Standard D.9.2.3 Architekt winien uzyskać pisemne potwierdzenie wymagania przez klienta każdego rozwiązania, co do którego ma wątpliwości lub zdanie odrębne od zdania klienta, w szczególności wtedy, jeśli skutki uwzględnienia tych wymagań mogą być, w przekonaniu architekta, źródłem strat. Standard D.9.2.4 Architekt nie odpowiada przed klientem za estetyczne lub inne cechy rozwiązań, których charakter jest czysto subiektywny. Standard D.9.2.5 Architekt nie odpowiada przed klientem za rozwiązania z nim uzgodnione lub takie, co do których klient pozostawił architektowi prawo decyzji albo, pomimo przedłożenia, nie wskazał na nie jako dla niego istotne i podlegające jego akceptacji. D.9.3 Odpowiedzialność za wady dokumentacji Standard D.9.3.1 Architekt odpowiada za wady dokumentacji. Jego podstawowym obowiązkiem jest ich niezwłoczne usunięcie tzn. w czasie tak krótkim, na jaki pozwala wiedza i staranność zawodowa. W szczególności i w pierwszej kolejności, architekt powinien niezwłocznie usunąć te wady dokumentacji, które mogą mieć niekorzystne skutki dla interesu jego klienta. Standard D.9.3.2 Architekt nie ponosi odpowiedzialności za szkody, powstałe w wyniku nieuzgodnionych z nim zmian projektu, wprowadzone w trakcie realizacji zadania inwestycyjnego ani nie jest zobowiązany do rozwiązywania problemów powstałych w ich wyniku. D.10 Odpowiedzialność za koszty budowy inwestycji Standard D.10.1 Architekt winien zaprojektować inwestycję w sposób, który uwzględnia wielkość nakładów finansowych przeznaczonych na budowę, preliminowanych przez klienta i aprobowanych przez architekta. Standard D.10.2 Architekt, w ramach realizacji obowiązków, związanych z prowadzoną przez niego kontrolą kosztów inwestycji, zobowiązany jest do: rzetelnego analizowania kosztów budowy w ramach kolejnych faz prac projektowych poprzedzających wybór wykonawcy i uwzględniania wyników tych analiz w projektowaniu; rzetelnego i kompletnego sporządzenia projektu będącego podstawą określenia kosztu budowy; rzetelnej kontroli zakresu wykonywanych robót, ich standardów technicznych i jakości w trakcie trwania budowy; informowania klienta o wszelkich aspektach przebiegu procesu projektowania i budowy, które mogą mieć wpływ na koszty. Standard D.10.3 Odpowiedzialność architekta za koszty budowy odnosić się może jedynie do dodatkowych robót budowlanych, wynikających z niepełnego lub błędnego sporządzenia projektu przetargowego i dokumentacji wykonawczej. Odpowiedzialność ta nie może być rozciągana na wyniki przetargu lub negocjacji przedumownych, które zależą od sytuacji rynkowej, sposobu prowadzenia przetargu lub negocjacji na które architekt nie ma wpływu. Standard D.10.4 Odpowiedzialność za koszt budowy, z tytułu rzetelności i kompletności sporządzenia dokumentacji (projektów przetargowego i wykonawczego), może być ponoszona przez architekta tylko wtedy, jeśli dokumentacja ta została sporządzona przy pełnym poinformowaniu architekta co do warunków w jakich będzie ona wykorzystywana, a z mocy umowy z wykonawcą robót, architekt dysponuje odpowiednimi mechanizmami kontroli przebiegu prac budowlanych i zasad ich rozliczania. Standard D.10.5 Odpowiedzialność za koszt budowy z tytułu rzetelności i kompletności sporządzenia dokumentacji, może być ponoszona przez architekta tylko wtedy, jeśli w trakcie budowy nie zostaną wprowadzone na życzenie klienta, zmiany, których wynikiem jest zmiana zakresu, standardu lub harmonogramu prowadzenia robót. D.11 Konflikty i spory Standard D.11.1 Architekt nie dopuszcza, aby konflikty i spory pomiędzy osobami przez niego zaangażowanymi w realizacje przedmiotu umowy, stały się udziałem klienta. Standard D.11.2 W rozstrzygnięciu konfliktów i sporów pomiędzy różnymi uczestnikami procesu przygotowania lub prowadzenia inwestycji, architekt w pierwszym rzędzie uwzględnia opinię i interes klienta. Standard D.11.3 W przypadku konfliktów i sporów pomiędzy architektem i klientem, których sposobu rozstrzygnięcia nie określa umowa, architekt proponuje ich rozpatrzenie przez sąd polubowny Izby Architektów. (Realizacja tego standardu wymaga zawarcia w umowie „zapisu na sąd polubowny”) D.12 Dokumentowanie pracy architekta i archiwizacja Standard D.12.1 Architekt winien potwierdzać pisemnie otrzymanie wytycznych i informacji od klienta. Standard D.12.2 Architekt dokumentuje przebieg realizacji każdego zlecenia i przechowuje tę dokumentację oraz dokumentację projektową co najmniej przez okres wymagany przepisami lub określony w umowie okres rękojmi, chyba, że umowa stanowi inaczej. Standard D.12.3 Architekt, w ramach dokumentowania satysfakcji swoich klientów albo w związku z oferowaniem usług, może, po zakończeniu realizacji umowy lub jej wyraźnie określonej fazy, zwrócić się do klienta o pisemną ocenę jego pracy albo wydanie listu referencyjnego. D.13 Uwagi końcowe Standard D.13.1 Architekt nie może wykorzystywać zapisów niniejszych Standardów oraz opisania zakresu prac architekta do sytuacji, do których nie mają one zastosowania. USŁUGI ARCHITEKTA CZĘŚĆ E. ZAKRES USŁUG ARCHITEKTA E.1 Usługi architekta i ich rodzaje Usługi architekta obejmują przede wszystkim: Prace studialne, poprzedzające prace projektowe związane z projektowaniem inwestycji; Uzyskanie danych wyjściowych do projektowania; Prace projektowe i nadzór autorski nad ich realizacją; Uczestnictwo w procedurach prowadzonych przez stosowne władze; Uczestnictwo w procedurach prowadzonych przez klienta; Inne prace dodatkowe. E.2 Prace studialne i analityczne E.2.1 Studium wykonalności inwestycji Celem studium wykonalności inwestycji jest uzyskanie niezbędnych informacji, przyjęcie założeń realizacji inwestycji oraz ich weryfikacja pod kątem wykonalności i opłacalności. Problematyka studium wykonalności inwestycji obejmuje między innymi: Ocenę lokalizacji planowanej inwestycji (w różnych aspektach np.: planistycznym, dostępności; wielkości potrzebnego terenu etc., z których każdy może być przedmiotem odrębnej analizy); Ocenę uwarunkowań urbanistycznych i środowiskowych; Ocenę dostępności komunikacyjnej; Ocenę dostępności infrastruktury; Ocenę zapotrzebowania mediów; Analizę chłonności terenu; Analizy akustyczne; Analizy zanieczyszczeń; Analizy warunków posadowienia; Analizę skutków oddziaływania inwestycji na środowisko; Opracowanie założeń programowych, technologicznych itp.; Analizę celowości etapowania inwestycji; Ocenę ekonomicznej opłacalności inwestycji; Przygotowanie wstępnych harmonogramów prac projektowych i realizacji inwestycji; i inne. E.2.2 Studium programowo – przestrzenne Celem studium programowo – przestrzennego jest określenie wzajemnych relacji przestrzennych pomiędzy poszczególnymi elementami programu, ich wielkości, ustalenie zasad zabudowy, jej gabarytów i chłonności terenu inwestycji oraz skutków przyjętych rozwiązań dla planowanej inwestycji. Problematyka studium programowo – przestrzennego obejmuje przede wszystkim: Ustalenie zasad rozmieszczenia zabudowy; Ustalenie relacji poszczególnych elementów programu; Ustalenie zasad obsługi komunikacyjnej; Ustalenie zasad i stref przebiegu siec infrastruktury podziemnej; Ustalenie zasad i stref ruchu pieszego; Ustalenie zasad zagospodarowania zielenią; Ustalenie zasad etapowania inwestycji; Ustalenie wielkości programowych i określenie chłonności terenu jako wynik podsumowania wyżej sformułowanych zasad. E.3 Uzyskanie materiałów informacyjnych do projektowania E.3.1 Informacje, które musi uzyskać architekt Wizja lokalna w terenie; Serwis fotograficzny ze stanu istniejącego (w zakresie potrzebnym do analiz i ilustracji projektu) E.3.2 Materiały informacyjne, które mogą być pozyskane przez architekta lub klienta Decyzja o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu lub rysunek i wyciąg z tekstu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego; Mapa do celów projektowych; Badania gruntowo wodne – raport geotechniczny; Warunki zabudowy lub pozyskanie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego; Warunki przyłączenia mediów; Inwentaryzacja zieleni; Inwentaryzacja zabudowy i innych elementów istniejącego zagospodarowania terenu (o ile przewidywane jest uwzględnienie w projekcie istniejącego zainwestowania); Wstępny raport ochrony środowiska (o ile wymaga tego charakter inwestycji); E.3.3 Informacje i wytyczne klienta Program inwestycji; Oczekiwania i wymagania funkcjonalne; Wymagania techniczne; Wymagania eksploatacyjno – użytkowe; Wymagania dotyczące organizacji procesu realizacji; Preliminowane koszty wykonania robót budowlanych i ewentualne ich rozłożenie w czasie (założenia kosztowe). E.4 Prace projektowe i nadzór autorski nad ich realizacją E.4.1 Podstawowe zagadnienia projektowania Skala, charakter i forma zabudowy, uwzględniające potrzebę ochrony lub naprawy środowiska zbudowanego, jego funkcje społeczne i kulturowe konotacje; Poszanowanie otaczającej przyrody i krajobrazu, uwzględniające potrzebę ich ochrony lub przekształcania w zgodzie z zasadami zrównoważonego rozwoju; Spełnienie wymogów dostępności dla ruchu i powiązań z otaczającą infrastrukturą. Architektura stosowna w danej lokalizacji; Spełnienie wymogów użytkowych, eksploatacyjnych i zakładanych standardów technicznych; Bezpieczeństwo użytkowania; Trwałość rozwiązań technicznych; Ekonomika rozwiązań adekwatnych do potrzeb i zakładanego budżetu inwestycji; Uwzględnienie wymogów etapowania i realizacji. E.4.2 Zakres prac projektowych Schemat ilustruje pełny zakres prac projektowych, których architekt, w razie takiej potrzeby, musi się podjąć. Równocześnie jest to zakres maksymalny. Objęcie dokumentacją projektową lub pracami architekta innych opracowań projektowych, nie będzie służyło prawidłowej realizacji inwestycji. E.4.2.1Analiza wytycznych Analiza wytycznych jest częścią prac projektowych architekta. Analiza nie kończy się żadnym zamkniętym opracowaniem – wnioski z analizy uwzględniane są w projekcie. E.4.2.2 Architektura i koordynacja całości prac projektowych Architekt jest nie tylko koordynatorem całości prac projektowych, ale przede wszystkim ich inicjatorem – autorem zamysłu całości, który stanowi kanwę dla wszystkich pozostałych opracowań branżowych i projektów wykonawczych. E.4.2.3 Projekty i wytyczne projektowe Projekty i wytyczne projektowe składają się na dokumentację projektową architekta. Standardowo, zakres dokumentacji projektowej można podzielić następująco: Architektura i koordynacja całości prac projektowych Zagospodarowanie terenu 2.1 Projekt zagospodarowania terenu – rozmieszczenie zabudowy, układ dróg, ukształtowanie terenu 2.2 Projekty sieci i przyłączy 2.3 Projekty dróg, chodników i odwodnienia terenu 2.4 Projekt oświetlenia terenu 2.5 Projekt zieleni 2.6 Projekty małej architektury, ogrodzenia terenu. Projekty zabudowy 3.1 Projekt architektoniczny 3.2 Projekt konstrukcyjny 3.3 Projekty instalacji sanitarnych 3.4 Projekty instalacji elektrycznych 3.5 Projekty wnętrz i aranżacje 3.6 Projekt zieleni wewnętrznej Podział powyższy, może, w zależności od potrzeb zdefiniowanych specyfiką projektowanego obiektu lub zespołu ulegać ograniczeniu – w przypadku bardzo prostych obiektów (np. wiata, prosty budynek magazynowy itp.) – lub rozszerzeniu, w przypadku obiektów bardziej złożonych. E.4.2.4 Opracowania kosztowe Celem opracowań kosztowych jest uzyskanie szacunkowej wartości robót budowlanych. Osiągnięcie tego celu jest tym bliższe im bardziej zaawansowany jest projekt i ilustrująca go dokumentacja projektowa. Zasadniczymi opracowań kosztowych rodzajami są: Założenia kosztowe – preliminowane koszty wykonania robót budowlanych, w przypadku inwestycji bardziej złożonych, wynikające z oceny ekonomicznej opłacalności inwestycji wykonanej w ramach studium wykonalności inwestycji; Kosztorys wstępny, zwykle sporządzany w oparciu o projekt koncepcyjny lub budowlany, w rozbiciu na podstawowe grupy robót i weryfikowany na podstawie wskaźników kosztów budowy podobnych obiektów; Kosztorysy pełne, sporządzane na podstawie projektu przetargowego lub wykonawczego, w rozbiciu na poszczególne rodzaje robót i w oparciu o ich ceny jednostkowe. E.4.2.5 Analiza i akceptacja wykonawczych projektów technologicznych i rysunków warsztatowych Wykonawcze projekty technologiczne są sporządzane, na podstawie założeń i wytycznych projektowych, przez oferenta – wykonawcę dla wyodrębnionej technologicznie roboty budowlanej lub grupy robót. W prawidłowym procesie realizacji muszą być akceptowane przez architekta. E.4.3 Fazy i zakres wykonania dokumentacji projektowej Dokumentacja projektowa, na którą składają się projekty architektoniczny i branżowe, standardowo, dzieli się na następujące fazy projektowe: Projekt koncepcyjny Projekt budowlany – projekty zagospodarowania terenu i projekt architektoniczno – budowlany Projekt przetargowy oraz przedmiary robót i kosztorysy (stanowiące opracowanie poza projektowe) Projekt kontraktowy Projekt wykonawczy Każda z wyżej wymienionych faz obejmuje problematykę architektoniczną i problematykę projektów branżowych E.4.3.1 I. Projekt koncepcyjny E.4.3.1.1 Cel Określenie wstępnych, architektonicznych i technicznych zasad rozwiązania i standardów, które winny być podstawą dalszych prac projektowych. E.4.3.1.2 Świadczenia standardowe Analiza wytycznych klienta – punkt E.3.2, informacji o działce – klienta, władz lokalnych i innych stosownych instytucji – punkt E.3.1, wyników wizji lokalnej; Przygotowanie wstępnych szkiców; Przekazanie klientowi informacji odnośnie możliwości realizowania jego wytycznych w kontekście ograniczeń wynikających z innych materiałów wyjściowych do projektowania; Bieżąca informacja dla klienta o postępach prac oraz uzgadnianie z nim rozwiązań projektowych; Zapewnienie klientowi informacji i konsultacji branżowych; Konsultacje odnośnie etapowania inwestycji (jeśli wymagane); Zapewnienie odpowiednich informacji do opracowania wstępnej analizy kosztów(jeśli wymagane); Opiniowanie analizy kosztów (w zakresie zgodności z projektem) Doradztwo odnośnie harmonogramu realizacji budowy (jeśli wymagane); Doradztwo odnośnie sposobu organizacji budowy (jeśli wymagane); Wykonanie projektu koncepcyjnego. E.4.3.1.3 Świadczenia dodatkowe Wstępna analiza kosztów; Opracowanie orientacyjnego harmonogramu realizacji; Inne, wynikające między innymi z punktów E.5.1 oraz E.5.3.1 E.4.3.1.4 Podstawy opracowania – materiały informacyjne oraz wytyczne klienta Lista materiałów, które stanowią postawę projektowania, zawarta jest w E1, E2 i E3. Winna być ona zweryfikowana przez architekta. E.4.3.1.5 Problematyka Patrz E.4.1. E.4.3.1.6 Zawartość opracowania Projekt koncepcyjny może być opracowaniem architektonicznym (uwzględniającym uwarunkowania branżowe) lub wielobranżowym (ilustrującym rozwiązania i standardy branżowe). Projekt standardowo obejmuje: Część rysunkową: w zakresie architektury plan zagospodarowania rzuty zabudowy przekroje elewacje perspektywy lub wizualizacje (w zakresie niezbędnym dla zilustrowania projektu). Jeżeli jest to potrzebne dla zilustrowania spełnienia wymagań klienta, standardowe opracowanie rysunkowe obejmować może np: schematy funkcjonalne; rysunki fragmentów budynku w rzucie lub przekroju;] fragmentaryczne rysunki elewacji. Część opisową: opis stanu istniejącego, ze wskazaniem tych elementów zagospodarowania, które wymagają adaptacji i tych które wymagają rozbiórki. ogólny opis projektowanej inwestycji – zasady zagospodarowania terenu, założenia architektoniczne (także estetyczne), programowe i funkcjonalne, techniczne i technologiczne; rozdziały poświęcone poszczególnym rozwiązaniom technicznym w odniesieniu do konstrukcji, instalacji i rozwiązań technologicznych (zakres i szczegółowości tej części opisu wynikał będzie m. innymi z architektonicznego lub wielobranżowego charakteru projektu koncepcyjnego); zasady etapowania realizacji (w odniesieniu do inwestycji wieloetapowych); zestawienie podstawowych parametrów inwestycji takich jak: powierzchnia całkowita; powierzchnia netto; powierzchnia do sprzedaży lub najmu (zwykle wymagana w przypadku budynków komercyjnych); kubatura. Ponadto, architekt winien wskazać na wszystkie te rozwiązania, które są rozbieżne z oczekiwaniami klienta i uzasadnić ich potrzebę. E.4.3.1.7 Forma opracowania do uzgodnienia między klientem i architektem; jest zależna od np. od przewidywanej formy prezentacji. E.4.3.1.8 Wykorzystanie wyników opracowania Projekt koncepcyjny jest przedmiotem oceny, uwag i akceptacji klienta. Akceptacja, nie jest równoznaczna z brakiem uwag. Projekt koncepcyjny w swojej istocie, zakłada możliwość i potrzebę ich zgłoszenia, w celu uwzględnienia w dalszych fazach opracowania. E.4.3.2 Projekt budowlany – projekty zagospodarowania terenu i architektoniczno – budowlany E.4.3.2.1 Cel Ostateczne i jednoznaczne określenie wymaganych prawem rozwiązań i tych, które będąc przedmiotem zatwierdzenia przez władze architektoniczno – budowlane, będą musiały być zrealizowane. E.4.3.2.2 Świadczenia standardowe Analiza wytycznych i komentarzy klienta sformułowanych w wyniku oceny projektu koncepcyjnego; Przekazanie klientowi informacji odnośnie możliwości realizowania jego wytycznych w kontekście ograniczeń wynikających z przepisów budowlanych, wymagań norm i sztuki budowlanej; Bieżąca informacja dla klienta o postępach prac oraz uzgadnianie z nim rozwiązań projektowych; Zapewnienie klientowi informacji i konsultacji branżowych; Przekazanie klientowi informacji co do wymagań procedur związanych z uzyskaniem pozwolenia na budowę i wynikających stąd jego zobowiązań; Opracowanie projektu zagospodarowania terenu; Zapewnienie sprawdzenia projektu zagospodarowania terenu; Uzyskanie akceptacji klienta dla projektu zagospodarowania terenu; Uzyskanie uzgodnień rozwiązań sieciowych i drogowych (jeśli wymagane); Przekazanie informacji do opracowania operatu ochrony środowiska (jeśli wymagany) lub zapewnienie jego opracowania (jeśli przewidziane umową) wraz z uzyskaniem uzgodnień; Uzyskanie uzgodnienia ze służbą geodezyjną; Opracowanie projektu architektoniczno – budowlanego; Zapewnienie sprawdzenia projektu architektoniczno – budowlanego; Uzyskanie akceptacji klienta dla projektu architektoniczno – budowlanego; Uzyskanie uzgodnień w zakresie ochrony przeciw pożarowej, wymagań sanitarno – higienicznych (SANEPiD) oraz bezpieczeństwa i ochrony pracy (BHP); Pomoc klientowi w skompletowaniu wniosku o zatwierdzenie projektu i wydanie pozwolenia na budowę. Udzielenie niezbędnych informacji i odpowiedzi, na pytania zgłoszone w procedurze rozpatrywania projektu budowlanego, władze architektoniczno – budowlane oraz ewentualne, wymagane przez te władze, uzupełnienie projektu. E.4.3.2.3 Świadczenia dodatkowe Opracowanie wytycznych zagospodarowania placu budowy oraz uzyskanie przydziałów i zapewnienia dostawy mediów dla potrzeb budowy; Złożenie w imieniu klienta (na podstawie pisemnego upoważnienia) wniosku o o zatwierdzenie projektu i wydanie pozwolenia na budowę oraz uzyskanie tych dokumentów. Inne, wynikające między innymi z punktów E.5.1 oraz E.5.3.1 E.4.3.2.4 Podstawy opracowania - materiały informacyjne i wytyczne klienta Podstawą sporządzenia projektu budowlanego są wszystkie materiały informacyjne oraz projekt koncepcyjny i uwagi klienta. E.4.3.2.5 Problematyka Architektura i koordynacja Projekt zagospodarowania terenu i projekt architektoniczno – budowlany pozostają w ścisłej zależności ze sobą. Architekt odpowiada za ich wzajemną koordynację. Projekt zagospodarowania terenu ilustruje zagospodarowanie terenu lokalizacji inwestycji. Problematyka obejmuje standardowo: Rozmieszczenie zabudowy; Układ dróg; Ukształtowanie terenu; Przebieg sieci i przyłączy (w granicach terenu inwestycji); Odwodnienie terenu; Oświetlenie terenu; Zieleń; Małą architekturę, ogrodzenie terenu. Projekt architektoniczno – budowlany (ilustruje rozwiązania projektu zabudowy). Problematyka obejmuje standardowo: Architekturę; Konstrukcję; Instalacje sanitarne; Instalacje elektryczne. Projekt musi spełniać wymagania przepisów szczególnych. E.4.3.2.6 Zawartość opracowania Zakres (zawartość) i formę projektu budowlanego określa rozporządzenie. E.4.3.2.7 Sposób opracowania Projekt winien definiować niezbędne minimum, wynikające z wymagań przepisów oraz potrzeb projektu. E.4.3.2.8 Uzgodnienia Projekt zagospodarowania terenu wymaga uzgodnienia z miejscowymi służbami geodezyjnymi. Projekty zagospodarowania terenu i architektoniczno – budowlany wymagają uzyskania uzgodnień potwierdzających spełnienie wymagań ochrony przeciwpożarowej, sanitarno – higienicznych (SANEPiD) oraz bezpieczeństwa i higieny pracy (BHP). W niektórych przypadkach może być konieczne uzyskanie odstępstw od obowiązujących przepisów, które należy do obowiązków architekta. Niezbędna jest akceptacja klienta. E.4.3.2.9 Forma opracowania Zgodnie z wymaganiami rozporządzenia – edycja w formie jednego lub dwóch tomów (w tym drugim przypadku projekt zagospodarowania terenu i projekt budowlany). Inne opracowania stanowiące załączniki, np. uzgodnienia formalne, (protokół ZUD, przydziały mediów, studium ochrony środowiska wraz z jego uzgodnieniem i inne wymagane prawem), obliczenia statyczne i inne, winny być dołączone. E.4.3.2.10 Wykorzystanie wyników opracowania Projekt budowlany jest przedmiotem zatwierdzenia i podstawą do wydania pozwolenia na budowę. E.4.3.3 Projekty realizacyjne Pod pojęciem „projekty realizacyjne” rozumie się tutaj wszelkie opracowania projektowe architekta, będące podstawą prowadzenia robót (projekty trafiające do rąk wykonawcy). Zgodnie z wykazem i numeracją podaną w punkcie E.4.3, są to: Projekt przetargowy – opracowanie projektowe będące częścią dokumentów przetargowych, wykonane w zakresie umożliwiającym opracowanie oferty na wykonanie robót budowlanych; Projekt kontraktowy – opracowanie projektowe stanowiące podstawę do podpisania kontraktu z wykonawcą robót budowlanych, które w przypadku poprzedzenia go projektem wykonawczym – przetargowym i procedurą przetargową winno zawierać ewentualne korekty projektu, uzgodnione pomiędzy klientem, architektem i oferentem; Projekt wykonawczy – opracowanie projektowe, służące bezpośredniej realizacji robót budowlanych. E.4.3.3.1 Organizacja dokumentacji Wszystkie projekty wykonawcze winny być objęte wspólnym systemem organizacji dokumentacji obejmującym: Strukturę dokumentacji (podział na fazy i branże a w ich ramach np. Tomy, zeszyty, teczki itp.); Zasady opisania (tomów, zeszytów, teczek i rysunków) Zasady numeracji rysunków; Zasady dystrybucji dokumentacji. E.4.3.3.2 Projekt przetargowy Projekt przetargowy jest częścią dokumentacji przetargowej, którą sporządza klient (może być to opracowanie jego własnych służb, wyspecjalizowanej firmy a w niektórych przypadkach – architekta). W skład dokumentacji przetargowej wchodzą standardowo: Warunki (regulamin) przetargu; Projekt przetargowy (zawierający opis i specyfikacje); Przedmiary robót i kosztorysy; Projekt umowy o wykonanie robót budowlanych lub istotne zapisy tej umowy. Standardowe działania architekta obejmują opracowanie projektu przetargowego oraz konsultacje pozostałych dokumentów. E.4.3.3.2.1 Cel Zilustrowanie planowanej inwestycji w taki sposób, aby na tej podstawie mogła być opracowana kompletna oferta na wykonanie robót budowlanych wraz z ich całkowitym kosztem i harmonogramem realizacji. E.4.3.3.2.2 Świadczenia standardowe Analiza wytycznych i komentarzy klienta sformułowanych w wyniku oceny i uzgodnienia projektu budowlanego; Przekazanie klientowi informacji odnośnie możliwości realizowania jego wytycznych w kontekście ograniczeń wynikających z projektu budowlanego, przepisów budowlanych, wymagań norm i sztuki budowlanej; Bieżąca informacja dla klienta o postępach prac oraz uzgadnianie z nim rozwiązań projektowych; Zapewnienie klientowi informacji i konsultacji branżowych; Uzgodnienie z klientem standardów rozwiązań technicznych i materiałowych (w zakresie niesprzecznym z projektem budowlanym), które będą ujęte w projekcie przetargowym i w specyfikacjach – ewentualne (jeśli potrzebne) opracowanie książki standardów); Opracowanie projektu przetargowego – rysunków, opisu i specyfikacji robót objętych projektem; Zapewnienie sprawdzenia projektu przetargowego; Opracowanie wytycznych do projektów technologicznych; Akceptowanie projektów technologicznych; Opracowanie systemu obiegu dokumentacji na budowie; Opracowanie systemu numeracji rysunków; Uzyskanie akceptacji klienta dla projektu przetargowego; Zapewnienie odpowiednich informacji dla kosztorysanta; Opiniowanie przedmiaru robót i opracowań kosztorysowych (w zakresie zgodności z projektem) Opracowanie projektu harmonogramu prac projektowych związanych z opracowaniem projektu wykonawczego (jeśli przewidywane jest opracowanie sukcesywne); Konsultacja warunków przetargu i innych dokumentów przetargowych oraz treści projektu umowy o wykonanie robót budowlanych przetargowych (w zakresie zgodności z wymaganiami projektu); E.4.3.3.2.3 Świadczenia dodatkowe Opracowanie przedmiaru robót; Opracowanie kosztorysu inwestorskiego; Konsultacja lub opracowanie projektu harmonogramu robót budowlanych; Opracowanie wytycznych zagospodarowania placu budowy dla potrzeb przetargu oraz uzyskanie przydziałów i zapewnienia dostawy mediów dla potrzeb budowy; Inne, wynikające między innymi z punktów E.5.1 oraz E.5.3.1 E.4.3.3.2.4 Podstawy opracowania Wymagania klienta; Projekt budowlany; Ewentualne warunki narzucone w decyzji o pozwoleniu na budowę; Inne wymagania formalne, które nie musiały być uwzględnione w projekcie budowlanym. Książka standardów – wynik (podsumowanie) bieżących uzgodnień z klientem rozwiązań, których nie zawierał projekt budowlany, a które winny być uwzględnione w projekcie przetargowym. E.4.3.3.2.5 Problematyka Obejmuje wszystkie zagadnienia projektu budowlanego. Winna być poszerzona o wszystkie te branże, które są istotne dla kompletności opracowania, których wyodrębnienie nie jest wymagane w projekcie budowlanym a są one konieczne dla określenia pełnego zakresu i wyceny, np.: Wnętrza; Zieleń wewnętrzną; Instalacje dozoru i alarmu; Instalacje systemu monitorowania budynku BMS (Buiding Monitoring System); Instalacje sieci IT (sieć strukturalna pozwalająca na wewnętrzne przekazywanie sygnałów telefonicznych i systemu komputerowego); Specjalistyczne technologie itp. Ponadto, należy uwzględnić inne zagadnienia bezpośrednio wpływające na proces realizacji np: informacje o warunkach gruntowych, etapowaniu, ograniczeń organizacji budowy, ochrony interesów osób trzecich itp. E.4.3.3.2.6 Zawartość opracowania Opracowanie w podziale na projekty branżowe, w formie graficznej (rysunkowej) i tekstowej. Szczegółowy zakres tych opracowań wynika ze specyfiki inwestycji. Podstawowym wymaganiem jest kompletność pozwalająca na wyspecyfikowanie wszystkich rodzajów robót oraz określenie ich parametrów ilościowych i kosztowych. Opracowania rysunkowe i tekstowe jest wzajemnie powiązane tak, aby każdy rodzaj roboty budowlanej opisany w ramach specyfikacji, był łatwy do zlokalizowania na rysunkach. E.4.3.3.2.7 Rysunki Obejmują standardowo: Wytyczne zagospodarowania placu budowy; Plan zagospodarowania i projekty infrastruktury: rysunek planu zagospodarowania, sporządzony na aktualnej mapie do celów projektowych, w skali 1:500, ilustrujący: rozmieszczenie zabudowy, układ dróg, ukształtowanie terenu, odwodnienie terenu (spadki, kratki ściekowe), oświetlenie terenu, zieleń, małą architekturę, ogrodzenie terenu; plansza koordynacyjna elementów uzbrojenia podziemnego, sporządzona na aktualnej mapie do celów projektowych, w skali 1:500, ilustrująca: sieci i przyłącza, budowle inżynierskie, fundamenty zabudowy; rysunki poszczególnych rodzajów sieci i przyłączy (jeżeli zawartość planszy koordynacyjnej nie wyjaśnia ich w wystarczającym stopniu); rysunki dróg i chodników; rysunki zieleni; rysunki elementów małej architektury; i inne, wg potrzeb (np.: wytyczne zagospodarowania placu budowy). Projekt zabudowy rzuty, przekroje – opracowywane w ramach projektów architektonicznego i branżowych, w zakresie wynikającym z potrzeb; elewacje – opracowywane w ramach projektu architektonicznego; rysunki detali – opracowywane w ramach projektów architektonicznego i branżowych, w zakresie wynikającym z potrzeb; schematy instalacyjne – opracowywane w ramach projektów branżowych, w zakresie wynikającym z potrzeb. Inne opracowania rysunkowe Jeżeli sposób organizacji przetargu i jego warunki tego wymagają, opracowanie rysunkowe obejmować może ponadto np.: zasady etapowania inwestycji; makroniwelacja i bilans ziemi; i inne, wg potrzeb. E.4.3.3.2.8 Opis i specyfikacje Ustalenia ogólne Tu podaje się informację o: zawartości projektu przetargowego (spis tomów, zeszytów i innych części dokumentacji); sposobie korzystania z projektu przetargo

Podepnij swój artykuł

Podoba Ci się nasza działalność ? Postaw kawę dla Grupy Sztuka Architektury!
Postaw mi kawę na buycoffee.to

tagi

Architektura dla kultury ludowej
Architektura dla kultury ludowej

Centrum Folkloru Województwa Łódzkiego w Sieradzu – to nowa placówka kultury, powołana przez samorzą ...

Kultura w kasynie
Kultura w kasynie

Kasyno Kultury, placówka kulturalna działająca w Kwidzynie od końca 2023 roku mieści się w budynku o ...

E-konferencja Skorupa budynku: dachy, fasady, drewno i prefabrykacja w architekturze.
E-konferencja Skorupa budynku: dachy, fasady, drewno i prefabrykacja w architekturze.

Regulacyjne i technologiczne zmiany w zakresie metod wznoszenia budynków doprowadziły w ostatnich la ...

KOMENTARZE
Komentarze
Brak komentarzy
Zaloguj się, aby dodać komentarz

Opinie
ZOBACZ TAKŻE

PRACA:
Zatrudnię
  • Zatrudnię

Nie przegap okazji!!!

zapisz się do naszego newslettera