Etno króluje w Szanghaju

Od 1 maja oczy całego świata zwrócone są na Szanghaj. Expo 2010 – największe, najbardziej spektakularne i najbardziej krytykowane ze wszystkich dotychczasowych wystaw. Zarzutów jest wiele – przygotowana z bezprecedensowym rozmachem światowa wystawa jest bowiem przedsięwzięciem skrajnie nieekologicznym (choć promującym hasła zielonej architektury) i niehumanitarnym (warte nieraz miliony dolarów pawilony powstały na gruzach domów tysięcy mieszkańców Szanghaju, co stało się źródłem protestów organizacji stojących na straży praw człowieka). Czego by jednak o Expo nie mówić, niewątpliwie jest to wielkie wydarzenie architektoniczne, a budynki, jakie specjalnie na nie zbudowano, na długo zapadną w pamięć.

Dla autorów wielu wystawowych budynków najważniejsze było połączenie nowoczesnych technologii i rozwiązań ekologicznych – jako odpowiedź na hasło wystawy: „Lepsze miasto, lepsze życie”, ale i demonstracja postępu technologicznego i możliwości uczestniczących państw. Ale nie wszystkie pawilony wprost odnoszą się do motta Expo, zostawiając to prezentowanym wewnątrz ekspozycjom. Dużą grupę stanowią wśród nich budynki, których formy potraktowano jako narodowe „logo”, sięgając po inspiracje sztuką ludową i tradycyjnym rzemiosłem, albo też zjawiskami, z których dane państwo słynie na świecie. Architektura, w mniej lub bardziej oczywisty sposób eksploatująca „pierwiastek narodowy”, już na pierwszy rzut oka wskazuje na swoje pochodzenie.

Nawiązanie do tradycji lub charakterystycznych cech kraju było jedną z przewodnich idei architektury pawilonów chińskiego, norweskiego i duńskiego wspomnianych w poprzednim artykule poświęconym Expo. Jest także podstawą koncepcji obiektu reprezentującego na światowej wystawie Polskę. Autorzy projektu – architekci z warszawskiej pracowni WWA (Marcin Mostafa i Natalia Paszkowska) inspirację znaleźli w jednym z najbardziej popularnych elementów naszej sztuki ludowej – wycinankach. Jednak zaprojektowany przez nich budynek o ażurowych elewacjach wykonanych ze sklejki nie tylko reprezentuje polską kulturę poprzez odwołanie do twórczości ludowej, ale także wpisując się w aktualny w polskim wzornictwie styl „neoetno”, łączący elementy zaczerpnięte z tradycji rękodzielniczej i nowoczesne. Spotykają się one także w formie budynku, którego zbudowana ze skośnych płaszczyzn bryła przywodzi na myśl poskładaną kartkę papieru, a jednocześnie jest w zupełnie nowoczesny sposób geometryczna i dynamiczna. Widac też w nim inspiracje rozwiązaniami Opery w Oslo autorstwa Snohetty.

Z rodzimej tradycji i historii czerpie także pawilon rosyjski. Centralna część budynku otoczona jest dwunastoma wieżami o ażurowych zwieńczeniach, dla których inspiracją były tradycyjne rosyjskie stroje kobiece. Kolorystyka 20-metrowych wież – biel, czerwień i złoto – nawiązuje z kolei do starożytnych miast na Uralu. Nowoczesnego wyrazu mają zaś budynkowi dodawać odstępstwa od symetryczności i ścisłej regularności kompozycji. Tak pomyślany pawilon ma obrazować złożony charakter rosyjskich miast, w których historia spotyka się ze współczesnością. Nawiązania do rosyjskiej tradycji zwiedzający znajdą także wewnątrz budynku, gdzie prezentowane będą sceny z bajek Mikołaja Nosowa.

Na promowanie rękodzieła postawili Hiszpanie. Zaprojektowany przez Benedettę i Mirallesa Tagliabue budynek nawiązuje do długiej tradycji wyplatania przedmiotów z wikliny. Stalową konstrukcję przykryto wykonanym przez hiszpańskich rzemieślników, falującym „dywanem”, którego powierzchnię urozmaicają różnokolorowe wzory. Projektanci obiektu podkreślali, że tradycja wyplatania z wikliny żywa jest również w Chinach i wykorzystując ją w konstrukcji pawilonu chcieli wyeksponować coś, co łączy oba – tak odległe – kraje. Wiklinowy budynek pojawia się na Expo nie po raz pierwszy – zaprojektowany przez pracownię Ingarden & Ewý Architekci polski pawilon na wystawie w Aichi w 2005 r. także skonstruowany był z ręcznie wykonanej plecionki umieszczonej na stalowym stelażu.

Więcej o pawilonie hiszpańskim.

Do elementu tożsamości narodowej, jakim jest pismo, sięgnęli Koreańczycy. Forma zaprojektowanego przez Mass Studies pawilonu została wyprowadzona z kształtów liter koreańskiego alfabetu Han-geul. Jego elewacje pokryte są dwoma rodzajami paneli – białymi z reliefowym wzorem liter w czterech różnych rozmiarach oraz aluminiowymi, pomalowanymi na różne kolory przez koreańskiego artystę, Ik-Joong Kanga.

Dla Islandczyków największym powodem do dumy jest natura. Zaprojektowany przez Plús Arkitektar budynek, którego elewacje wykonane są z drukowanej tkaniny, przypominać ma bryłę lodu. Pokrywające ściany wzory imitują te, które w naturze tworzy jedynie zamarzająca woda. Ideą twórców pawilonu było przeniesienie zwiedzających na Islandię, dlatego stworzyli w jego wnętrzu specyficzny mikroklimat o obniżającej się stopniowo temperaturze i wilgotności powietrza. W ten sposób w sercu tropikalnego Szanghaju powstał chłodny i spokojny kawałek Islandii. Główne wejście do pawilonu otoczone jest blokami z zastygniętej lawy. Umieszczono w nich monitory, na których wyświetlane są informacje o islandzkiej naturze, kulturze i ekonomii.

Także na naturę – choć już nie tak nieokiełznaną jak na Islandii – postawili Francuzi. Spośród wielu marek, z jakimi kojarzony jest ich kraj, wybrali ogrody. Francuski pawilon – „Miasto Zmysłów” – zaprojektowany przez pracownię Jacques Ferrier Architects z zewnątrz nie wyróżnia się niczym szczególnym. To, co najciekawsze dzieje się za kratownicowymi ścianami – wchodzących do pawilonu wita niezwykły ogród, jakby wprost przeniesiony tam z Wersalu.

Do lokalnej tradycji budowlanej odwołuje się z kolei pawilon Malezji. Jego bryła wzorowana jest na formie typowych, wiejskich chat, ale te „ludowe” konotacje zestawione zostały z nowoczesną techniką, między innymi na płaszczyźnie zastosowanych materiałów – elewacje budynku wykonane zostały z mieszaniny oleju palmowego i plastiku, a po zakończeniu wystawy zostaną poddane recyklingowi. Pawilon malezyjski jest jednym z wielu przykładów połączenia motywów zaczerpniętych z tradycyjnej kultury materialnej i najnowszych technologii jako dwóch ważnych filarów funkcjonowania współczesnych państw i społeczeństw. Renesans „form narodowych” na dużą skalę możliwy jest bowiem tylko po przepuszczeniu ich przez filtr współczesnych potrzeb i możliwości technologicznych.

Daniela Szymczak

Podepnij swój artykuł

Podoba Ci się nasza działalność ? Postaw kawę dla Grupy Sztuka Architektury!

tagi

asystent/ka architekta
Architekt Piotr Jański Asystent Architekta / Szczecin
Malcherek./Mazur Architekci projektant wnętrz
Maria Rauch architektura szyta... Asystent architekta / kreślarz...
Jacek Hałat Architekt Architekt / Asystent Architekt...
CREOPROJECT ZOBACZ WSZYSTKIE

PROJEKTOWANIE WNĘTRZ | WIZUALI...
Projektant wnętrz/Architekt kr...
Modelowanie 3D w ArchiCAD
Poszukuję praktyk architektoni...
Architekt/praca zdalna
ZOBACZ WSZYSTKIE

Nie przegap okazji!!!

zapisz się do naszego newslettera

Region Dolnośląskie Kujawsko-pomorskie Lubelskie Lubuskie Łódzkie Małopolskie Mazowieckie Opolskie Podkarpackie Podlaskie Pomorskie Śląskie Świętokrzyskie Warmińsko-mazurskie Wielkopolskie Zachodniopomorskie

Status zawodowy Inny Student Architekt Urzędnik Producent materiałów

Akceptuję regulamin

25 maja 2018 roku zaczęło obowiązywać Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (określane jako „RODO”, „ORODO”, „GDPR” lub „Ogólne Rozporządzenie o Ochronie Danych”). W związku z tym chcielibyśmy poinformować Cię o przetwarzaniu Twoich danych oraz zasadach, na jakich będzie się to odbywało po dniu 25 maja 2018 roku. Poniżej znajdziesz podstawowe informacje na ten temat. O jakich danych mówimy? Chodzi o dane osobowe, które są zbierane w ramach korzystania przez Ciebie z naszych usług, w tym stron internetowych, serwisów i innych funkcjonalności udostępnianych przez Grupę Sztuka Architektury, w tym zapisywane w plikach cookies, w formularzach kontaktowych, które są instalowane na naszych stronach przez nas oraz naszych Zaufanych Partnerów, tj. firmę Royalad oraz firmę Gemius Polska. Każdemu przysługuje prawo: • Prawo dostępu do danych - prawo do zażądania kopii posiadanych przez nas informacji; • Prawo do sprostowania - prawo do poprawiania nieprawidłowych lub niekompletnych danych, które są w naszym posiadaniu; • Prawo do bycia zapomnianym - w pewnych okolicznościach można złożyć wniosek o usunięcie przechowywanych przez nas danych; • Prawo do ograniczenia przetwarzania - w przypadku spełnienia określonych warunków prawo do ograniczenia przetwarzania danych; • Prawo do przenoszenia - prawo do przekazania danych, będących w naszym posiadaniu do innej organizacji; • Prawo do sprzeciwu - prawo sprzeciwiania się niektórym rodzajom przetwarzania, takim jak na przykład marketing bezpośredni; • Prawo do wniesienia skargi do organu nadzorczego, tj. Prezesa Urzędu ds. ochrony danych osobowych. Dane w każdym przypadku podawane są dobrowolnie. W przypadku chęci wycofania zgody na przetwarzanie danych lub wniesienia sprzeciwu, dane, tj. wyłącznie imię i nazwisko, adres e - mail, numer telefonu będą nam także potrzebne, abyśmy mogli precyzyjnie ustalić czyje dane będziemy obowiązani usunąć. Nie będziemy jednak prosić o więcej danych niż podczas ich pobierania. W tym zakresie także dane podawane są dobrowolnie, jednakże ich niepodanie uniemożliwi nam spełnienie prośby, jeżeli nie będziemy w stanie poprawnie zweryfikować tożsamości.

Wyrażam zgodę na zamieszczenie moich danych w bazie KLAXON w celach marketingowych zgodnie z ustawą z dnia 29.08.1997 r. o ochronie danych osobowych, Dz. U. Nr 133, poz. 833. Zgadzam się na otrzymywanie informacji o charakterze handlowym zarówno ww Spółki jak i podmiotów współpracujących.

Wyrażam zgodę na zamieszczenie moich danych osobowych w bazie KLAXON i wykorzystywanie ich w celach marketingowych w Spółki zgodnie z ustawą z dn. 29.08.1997 r. o ochronie danych osobowych, Dz. U. Nr 133, poz. 833.

ZAPISZ MNIE