Witold Cęckiewicz – laureat Honorowej Nagrody SARP z 1980 roku

Witold Cęckiewicz dwa lata temu obchodził jubileusz 90. Urodzin.

Witold Cęckiewicz urodził się w 1924 roku; w 1980 otrzymał prestiżową Honorową Nagrodę SARP, przyznaną za liczne realizacje, które dziś należą do najważniejszych przykładów polskiej architektury drugiej połowy XX wieku. Co ciekawe, twórczość tego architekta trudno przyporządkować do jednego stylu – ma on na koncie zarówno obiekty socrealistyczne, jak modernistyczne oraz postmodernistyczne.

Ambasada Rzeczypospolitej Polskiej w Nowym Delhi (1977)

Biurowiec Dyrekcji Kolei PKP (1950-1954), Kraków

Witold Cęckiewicz jest absolwentem Wydziału Architektury Politechniki Krakowskiej; poza pracą dydaktyczną (od 1970 roku jest profesorem) jest także członkiem PAN i PAU. Poza pracą projektową ma w swoim życiorysie także epizod urzędniczy – w latach 1955 – 1960 pełnił funkcję naczelnego architekta miasta Krakowa. Był jedną z najmłodszych osób kiedykolwiek piastujących to stanowisko. Przyznana mu przez SARP w 1980 roku Honorowa Nagroda była swoistym podsumowaniem trzydziestu lat aktywnej pracy w świecie architektury.

Hotel Cracovia (1960), Kraków 2

Hotel Cracovia (1960), Kraków

Witold Cęckiewicz najbardziej znany jest ze swojej realizacji, należącej do nurtu modernistycznego, czyli kompleksu Hotelu Cracovia i Kina Kijów, stojących naprzeciwko gmachu Muzeum Narodowego w Krakowie (zbudowano je w latach 1959-1967). Hotel Cracovia od kilku lat jest tematem wielu publicznych dyskusji w związku z planami jego wyburzenia – dzieło Cęckiewicza pobudziło żywą debatę na temat metod i zakresu ochrony architektonicznego dziedzictwa czasów powojennych. Jednak ten wyjątkowy obiekt nie jest jedynym wartym uwagi dziełem architekta. Wszystkie jego prace – do tych o największej skali, jak sanktuarium w Łagiewnikach, przez mniejsze i bardziej „zwykłe”, jak osiedla mieszkaniowe, po mniej typowe, ale nie mniej ciekawe – czyli założenia pomnikowe – przypominała wydana przez Instytut Architektury monografia projektanta. Składająca się z dwóch tomów publikacja – to wywiad –rzeka z architektem, katalog jego realizacji oraz zbiór esejów, w których grono autorów analizuje różne aspekty bogatego dorobku związanego z Krakowem architekta.

Kino Kijów (1962), Kraków

Kościół Bożego Miłosierdzia (1999), Łagiewniki

Witold Cęckiewicz pracę zawodową zaczął w czasach obowiązywania doktryny socrealizmu. Jednak przedszkole w Przegorzałach czy biurowiec Dyrekcji Budowy Kolei Państwowych w Krakowie, choć noszą ślady narzuconych wówczas przez władze form mają formy nowoczesne i oryginalne. Od połowy lat 50. Architekt posługiwał się już formami modernizmu – dowodem na to wspomniany Hotel Cracovia, ale też osiedla w Mistrzejowicach czy osiedle Podwawelskie, siedziba Wydziału Mechanicznego Politechniki Krakowskiej, a także wyjątkowy gmach polskiej ambasady w Nowym Delhi w Indiach.

Kościół św. Brata Alberta w Krakowie (1986-1994)

Kościół Zesłania Ducha Świetego (1997), Kraków

Witold Cęckiewicz jest też autorem kilku założeń pomnikowych. Najbardziej rozbudowanym z nich jest powstały w latach 1958 – 1960, opracowany wraz z Jerzym Bandurą Pomnik Zwycięstwa Grunwaldzkiego na polach w Stębarku, gdzie w 1410 roku wojska polskie i litewskie pokonały Krzyżaków. Na pomnik składa się nie tylko starannie posadowiona w krajobrazie kompozycja rzeźbiarska, ale i amfiteatr, będący jednocześnie zadaszeniem pawilonu wystawowego. W latach 1960-1964 powstał zaprojektowany przez Cęckiewicza Pomnik Ofiar Faszyzmu w miejscu obozu koncentracyjnego w Płaszowie, na terenie krakowskiej dzielnicy Podgórze. Niedługo później w Sosnowcu powstał także Pomnik Czynu Rewolucyjnego ten jednak został w 1990 roku rozebrany.

Pomnik Ofiar Faszyzmu (1964), Obóz Płaszów, Kraków

Pomnik Zwycięstwa Grunwaldzkiego (1960)

Twórczość Witolda Cęckiewicza – to także projekty kościołów. Pierwsze świątynie architekt projektował już w latach 60. (np. w Kielcach czy w Rodakach koło Olkusza), najbardziej znaną jego sakralną realizacją jest jednak powstałe w latach 1997-2002 Sanktuarium Bożego Miłosierdzia w Łagiewnikach. Autorzy monografii architekta obiekt ten uznali za dzieło wieńczące jego zawodową karierę: „Kompleks Sanktuarium Bożego Miłosierdzia jest (…) w dużej mierze zestawieniem form znanych z wcześniejszych realizacji, w znacznie większej skali, wynikającej z połączenia prestiżu, wysokiego budżetu oraz ambicji realizatorów”.

Wydział Mechaniczny Politechniki Krakowskiej (1974-1980)

Witold Cęckiewicz dzięki swemu bogatemu i różnorodnemu dorobkowi, a także dzięki wieloletniej pracy dydaktycznej (miał ponad 600 dyplomantów) wywarł duży wpływ na kształt polskiej architektury drugiej połowy XX i początku XXI wieku. I jest istotną postacią do dziś, mimo że od czasu przyznania mu Honorowej Nagrody SARP minęło już 36 lat.

Strona internetowa: ceckiewicz.pl
Monografia o architekcie: zobacz
Źródła zdjęć: Wikipedia.org, Wikimapia.org, facebook.com/PolishEmbassyNewDelhi

Nie przegap okazji!!!

zapisz się do naszego newslettera