Zawrót głowy

Kicz i architektoniczna groteska, jak chcą jedni, czy fascynujący pałac ze szkła, jak twierdzą drudzy? W plebiscycie zorganizowanym przez Dziennik został niemal jednogłośnie okrzyknięty gargamelem polskiej architektury XXI wieku, a wśród określających go epitetów często pojawiają się słowa: chaotyczny, przesadzony, kakofoniczny. Ale są także głosy wskazujące na zawartą w nim siłę symbolu i podkreślające, że niestandardowa forma obiektu jest dowodem odwagi architekta, który nie boi się wcielać w życie swoich śmiałych wizji. Jedno jest pewne – dawno nie było w Polsce budynku, który wzbudzałby tyle emocji, co nowa siedziba TVP zaprojektowana przez pracownię DiM’84 Czesława Bieleckiego. Nowy gmach Telewizji Polskiej został oddany do użytku w styczniu 2009 roku – po 11 latach od wykonania pierwszego szkicu budynku. W tym czasie kilkakrotnie zmieniał się wykonawca, a koszt inwestycji wzrósł z początkowo zakładanych 40 do 190 milionów złotych. Usytuowany przy zbiegu ulic J. P. Woronicza i Samochodowej budynek swoją skalą, mnogością form i inspiracji oraz różnorodnością materiałów może przyprawić o architektoniczny zawrót głowy. Ale może instytucja taka jak Telewizja Polska potrzebuje prawdziwie widowiskowej siedziby. Poniżej przedstawiamy przygotowany przez Czesława Bieleckiego opis budynku wraz z dołączonymi przez niego opiniami przedstawicieli świata kultury i mediów. Jednocześnie, zapraszamy naszych Czytelników do dyskusji i przesyłania własnych przemyśleń na temat tego, jakże znaczącego, obiektu.

Opis autorski W POSZUKIWANIU ZNACZEŃ Projekt nowej siedziby Telewizji Publicznej zdobył I nagrodę w konkursie SARP na przekształcenie kompleksu TVP SA połączone z budową dwóch nowych gmachów: budynku redakcyjno-biurowego B i wideoteki narodowej. Konkurs był jednocześnie początkiem biegnącej dwutorowo ewolucji projektu. Inwestor żądał zmian funkcjonalnych, w szczególności rezygnacji z miedzianego dachu nad hallem wejściowym, powodującego niedoświetlenie części pomieszczeń biurowo-redakcyjnych i innego skonfigurowania w przestrzeni sal konferencyjnych i recepcyjnych. W opracowaniu pokonkursowym zaproponowaliśmy połączenie siedziby kierownictwa TVP z budynkiem studiów nagraniowych. Chcieliśmy stworzyć dominantę w pejzażu miasta, która byłaby rozpoznawalna jako symbol mediów i czytelnie wprowadzała publiczność do istniejącego już kompleksu. Budynek rozwija się na planie koła: w połowie jest zamkniętą, klasycyzującą rotundą pokrytą kamiennym płaszczem, w drugiej połowie – otwartą na narożniki ulic szklano-metalową rzeźbą z posągiem Wiktora w centrum. Dominantą narożną i symbolem TVP jest szklana Wieża Babel, do której przylega Arka mieszcząca studio otwarte. Wejściowy hall przykryty jest falującym szklanym dachem. Budynek włączony jest mostowymi łącznikami w istniejącą zabudowę. Zamieszczone obok głosy twórców różnych dziedzin, pisarzy i intelektualistów pokazują, że nasz budynek budzi emocje i skłania do refleksji. I to niezależnie, czy odbiorcą jest historyk architektury Joseph Rykwert, dziennikarka i producentka BBC Julia Rooke, wybitni zachodni architekci Francois Mentha i Ugo Brunoni, czy kompozytor Michał Lorenc.

Opinie komentatorów zaproszonych przez biuro DIM'84 „Budując zmieniamy otoczenie. Przekształcamy przestrzeń komponując elementy pełne i tworząc nowe „pustki urbanistyczne”. Wieża Telewizyjna w Warszawie, dzieło Bieleckiego, jest tego przykładem. Położenie i wyraz bryło różnej morfologii nadajątożsamośćtej budowli. Pismo architektoniczne Bieleckiego gra formami, znakami, cieniami i światłem w poszukiwaniu związku świata wyobrażonego z tym, co dzieje sięi powstaje w wieży. Jest to z jednej strony sposób afirmacji symboliki instytucji, a z drugiej – wzmocnienie jej obecności i podkreślenie miejsca.“ Ugo Brunoni, architekt „Nowy budynek TVP w Warszawie przeciwstawia się otaczającym go banalnym biurowcom jak dźwięk pobudki. Zazdroszczędziennikarzom i technikom, którzy będąchodzićdo pracy przez wspaniały dziedziniec i wielki, gościnny hol tworzące najbardziej ekscytującąprzestrzeńw Polsce. Mam nadzieję, że ten budynek będzie podnosiłna duchu a tym samym wpływałna polskątelewizję.“ Joseph Rykwert, historyk architektury „Ta niezwykła budowla stoi w otoczeniu ponurych form użytkowych minionego czasu. Wrażenie jest takie, że obie rzeczywistości do siebie nie pasują, i że tego budynku nie powinno tam być. Ale na szczęście jest! Jego dynamiczna konstrukcja budzi wszystko do życia. Wielka odwaga autorów, pomysłowość, a zwłaszcza błogosławiona nieświadomość własnej artystycznej przeszłości, sprawiają, że dzieło kojarzy mi sięz wielkim utworem Gavina Bryars'a: "Jesus Blood Never Failed Me Yet". W obu sytuacjach prawdziwa sztuka powstała bez wysiłku, jakby mimochodem, stając siępo prostu spełnionym marzeniem artystów.” Michał Lorenc, kompozytor „Ten zdumiewający i widowiskowy pałac ze szkła umiejscawia Warszawę na mapie jako ważne i tętniące życiem europejskie miasto. Budzi również wizje tego jak Warszawa mogłaby wyglądać, gdyby nie szereg tragedii jakie miały tu miejsce od 1939 r. ” Julia Rooke, dziennikarka i producentka BBC „Uderzające są siła i rygor nowej zabudowy w harmonii z istniejącym centrum i z miastem. Dzieło łączy jednolitość strukturalną z rozmyślną różnorodnością materiałów z przewagą szkła. Granit dziedzińca wiąże mocniej budowlę z podłożem. Każdy szczegół jest wynikiem głębokiej refleksji w duchu pełnej swobody. Różnorodność materiałów i bogactwo plastyczne układu kontrastujących brył, niekiedy wysoce symbolicznych (jak aluzja do Arki i Wieży teatralnie nakładających się na siebie) w niczym nie zakłócają wewnętrznego porządku. Jasna koncepcja struktury i komunikacji pozwala wprowadzać z czasem zmiany związane ze specyfiką i złożonością telewizji. Pochwała głoszonej przez Bieleckiego architektury eklektycznej wyraża się tutaj z wielką wrażliwością kulturalną.” Francois Mentha, architekt

SYTUACJA WYJŚCIOWA Pełen cykl projektowania przechodziliśmy w trudnym dialogu z inwestorem. Mieliśmy do czynienia z instytucją poddaną presjom politycznym. Licząc od pierwszego szkicu do oddania jej użytkownikom, nowa siedziba TVP powstawała 11 lat. Nikt poza służbami inwestycyjnymi (zobligowanymi wyłącznie do nadzoru kwestii techniczno-finansowych) nie interesował się budynkiem wysokości dwunastu kondygnacji, średnicy ponad sześćdziesięciu metrów, którego podstawowy program użytkowy wynosi 15 000 m2, a z obiektami towarzyszącymi (wielopiętrowym parkingiem) zamyka się w powierzchni dwuipółkrotnie większej. Niemal trzy lata zajęło projektowanie od fazy studium po projekty budowlany i wykonawczy. Z półtorarocznym opóźnieniem inwestor zgodził się na warunek Zarządu Dróg Miejskich, że budując biurowiec na terenie naziemnego parkingu trzeba zaprojektować też wielopoziomowy parking, zaspokajający potrzeby w tym zakresie. W wyniku tej decyzji obok centrycznej bryły budynku powstał podziemny i nadziemny garaż na ponad 800 stanowisk. INSPIRACJE I NAWIĄZANIA Przy projektowaniu siedziby TVP naszą ambicją było wpisanie własnego myślenia o architekturze w nurt globalnych poszukiwań. Świadomie inspirowaliśmy się Wieżą Babel jako popularnym symbolem globalnych mediów i czerpaliśmy z niezrealizowanego projektu Władimira Tatlina z początku ubiegłego wieku. Chcieliśmy, żeby w budynku były czytelne dwie warstwy o dwóch fakturach: klasycyzująca kamienna i nowoczesna – metalowo-szklana. Staraliśmy się użyć takiej retoryki i konwencji, które będą dostosowane do tematu i miejsca. ROZKŁAD BUDYNKU Podstawę finalnej formy budynku stanowił projekt konkursowy, ale w realizacji zmieniło się właściwie wszystko, poza, nieco skorygowanym, układem funkcji i centryczną formą, którą pracownicy TVP ochrzcili jako koloseum. Analiza otoczenia i korekta programu doprowadziły do rozwinięcia projektu w stronę wyraźnej dwoistości. Fasadę zewnętrzną wykonano z kamienia i podkreślono na krańcach rotundy jej, sztuczną oczywiście, grubość. Przerywa tę regularną bryłę szklisto-metaliczna, falująca powłoka, rozwijająca się wokół geometrycznego środka budynku. Jest ona oczywistym śladem fascynacji projektami Franka Gehry'ego. Tyle, że dynamiczne bryły nie przekraczają w swojej swobodzie rygorów tradycyjnej stereometrii. Skomplikowane formy są kombinacją prostych brył – stożka z linią śrubową, walca itp. Budynek umieściliśmy na wznoszącym się placu. Wzór jego posadzki czerpie z japońskiego motywu dekoracyjnego – rysunku tuszem obrazującego falowanie. W strefie wejściowej umieściliśmy dwie tradycyjne rzeźby połączone z fontannami: glob ziemski wyłaniający się ze skał (inspirowany rzymską fontanną di Trevi) i posąg Wiktora – dorocznej nagrody Akademii Telewizyjnej. Chcieliśmy, aby w tle abstrakcyjnej rzeźby, jaką tworzy front budynku, odnaleźć można było także tradycyjne, figuralne rzeźby w skali człowieka. Modus podkreślający funkcję medialną wyraża otwartość na publiczność. Od placu w narożniku ulic Woronicza i Samochodowej, przez roztańczone bryły przy wejściu na wielopoziomowy hall, z którego schodami ruchomymi wjeżdżamy na poziom kładek, łączących go z całym kompleksem TVP – budynek otwiera się na widza i uczestnika. MIEJSCE I KONTEKST Otoczenie inwestycji było i pozostało deprymujące. Zespół zabudowy TVP i Polskiego Radia robi wrażenie pilnie strzeżonego terenu przemysłowego. Istotnie, dalej rozciąga się dawna dzielnica przemysłowa – Służewiec – podlegająca w ostatnich latach dynamicznym przekształceniom. Budynek TVP jest zaledwie początkiem przemian ogromnego kompleksu. Z tego względu nasz projekt, mający symbolizować zmiany, został umieszczony możliwie blisko narożnika ulic Woronicza i Samochodowej, aby w nowy sposób wprowadzać widza i uczestnika w zabudowę TVP. Projektując budynek instytucji publicznej, jaką jest TVP, uważałem, że powinien on spełniać rolę symbolu, nieść za sobą nowe znaczenia i odwoływać się do tradycji. Mam przekonanie, że wobec globalnych nurtów jako architekci tu i teraz powinniśmy nadawać architekturze polską tożsamość, jak miało to miejsce w II Rzeczpospolitej. Szukałem znaczeń w dialogu z przeszłością. Dopiero przyszłość pokaże, czy ją znalazłem. Czesław Bielecki fot: DiM'84

Brałeś udział w projekcie? Opowiedz nam swoją historię.

Podoba Ci się nasza działalność ? Postaw kawę dla Grupy Sztuka Architektury!

tagi

Architekt
ITO Asystent Architekta - Sopot
Warsztat Architektury Pracowni... Junior Architekt - kierownik p...
JUNIOR Analityk/Kontroler fina... Asystent Architekta
PRAZA architekci ASYSTENT ARCHITEKTA
Architekt Piotr Jański ZOBACZ WSZYSTKIE

Inwentaryzacje architektoniczo...
Szukam praktyk/ pracy
Szukam stażu sierpień- stycze...
Arquitecto
Szukam zleceń - rysunki wykona...
ZOBACZ WSZYSTKIE

Nie przegap okazji!!!

zapisz się do naszego newslettera

Region Dolnośląskie Kujawsko-pomorskie Lubelskie Lubuskie Łódzkie Małopolskie Mazowieckie Opolskie Podkarpackie Podlaskie Pomorskie Śląskie Świętokrzyskie Warmińsko-mazurskie Wielkopolskie Zachodniopomorskie

Status zawodowy Inny Student Architekt Urzędnik Producent materiałów

Akceptuję regulamin

25 maja 2018 roku zaczęło obowiązywać Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (określane jako „RODO”, „ORODO”, „GDPR” lub „Ogólne Rozporządzenie o Ochronie Danych”). W związku z tym chcielibyśmy poinformować Cię o przetwarzaniu Twoich danych oraz zasadach, na jakich będzie się to odbywało po dniu 25 maja 2018 roku. Poniżej znajdziesz podstawowe informacje na ten temat. O jakich danych mówimy? Chodzi o dane osobowe, które są zbierane w ramach korzystania przez Ciebie z naszych usług, w tym stron internetowych, serwisów i innych funkcjonalności udostępnianych przez Grupę Sztuka Architektury, w tym zapisywane w plikach cookies, w formularzach kontaktowych, które są instalowane na naszych stronach przez nas oraz naszych Zaufanych Partnerów, tj. firmę Royalad oraz firmę Gemius Polska. Każdemu przysługuje prawo: • Prawo dostępu do danych - prawo do zażądania kopii posiadanych przez nas informacji; • Prawo do sprostowania - prawo do poprawiania nieprawidłowych lub niekompletnych danych, które są w naszym posiadaniu; • Prawo do bycia zapomnianym - w pewnych okolicznościach można złożyć wniosek o usunięcie przechowywanych przez nas danych; • Prawo do ograniczenia przetwarzania - w przypadku spełnienia określonych warunków prawo do ograniczenia przetwarzania danych; • Prawo do przenoszenia - prawo do przekazania danych, będących w naszym posiadaniu do innej organizacji; • Prawo do sprzeciwu - prawo sprzeciwiania się niektórym rodzajom przetwarzania, takim jak na przykład marketing bezpośredni; • Prawo do wniesienia skargi do organu nadzorczego, tj. Prezesa Urzędu ds. ochrony danych osobowych. Dane w każdym przypadku podawane są dobrowolnie. W przypadku chęci wycofania zgody na przetwarzanie danych lub wniesienia sprzeciwu, dane, tj. wyłącznie imię i nazwisko, adres e - mail, numer telefonu będą nam także potrzebne, abyśmy mogli precyzyjnie ustalić czyje dane będziemy obowiązani usunąć. Nie będziemy jednak prosić o więcej danych niż podczas ich pobierania. W tym zakresie także dane podawane są dobrowolnie, jednakże ich niepodanie uniemożliwi nam spełnienie prośby, jeżeli nie będziemy w stanie poprawnie zweryfikować tożsamości.

Wyrażam zgodę na zamieszczenie moich danych w bazie KLAXON w celach marketingowych zgodnie z ustawą z dnia 29.08.1997 r. o ochronie danych osobowych, Dz. U. Nr 133, poz. 833. Zgadzam się na otrzymywanie informacji o charakterze handlowym zarówno ww Spółki jak i podmiotów współpracujących.

Wyrażam zgodę na zamieszczenie moich danych osobowych w bazie KLAXON i wykorzystywanie ich w celach marketingowych w Spółki zgodnie z ustawą z dn. 29.08.1997 r. o ochronie danych osobowych, Dz. U. Nr 133, poz. 833.

ZAPISZ MNIE