Pamięci bitwy

W setną rocznicę Bitwy Warszawskiej, otoczonego glorią chwały zwycięskiego starcia polskich wojsk z radzieckimi w miejscu, w którym owa walka miała miejsce ma już działać muzeum, upamiętniające to zdarzenie. O ile sama idea wydaje się słuszna, kulisy organizacji tego przedsięwzięcia pozostawiają wiele do życzenia.

Konkurs architektoniczny na projekt założenia (to nie tylko muzeum, ale Park Kulturowy) rozstrzygnięto kilka lat temu. Zwyciężyła wtedy propozycja Mirosława Nizio (można o niej przeczytać tutaj). Niedługo później jednak – podobno bez wcześniejszego powiadomienia o tym samego architekta – władze muzeum zrezygnowały z wizji Nizio i wybrały inny projekt. Oficjalnym powodem były pieniądze – propozycja konkursowa rzeczywiście była bardzo droga. Wydawać by się mogło, że w takiej sytuacji pierwszym krokiem byłaby rozmowa z projektantem – próba poszukania kompromisu, zmiany projektu na taki, który być może kosztowałby mniej. Niedobrą praktyką jest – mimo konkursu – wybieranie „pod stołem” innej propozycji.

Jak tłumaczył lokalnej prasie dyrektor muzeum: „Obecnie zaakceptowany projekt został wybrany w drodze konkursu ofert. Wystosowaliśmy zapytanie do firm mających doświadczenie w tego typu działalności, które wyselekcjonowaliśmy po przeprowadzeniu rozpoznania rynku. Z otrzymanych ofert wybraliśmy firmę, która przedstawiła najlepsze warunki. Po podpisaniu umowy Arkon Atelier, w konsultacji z nami, stworzyło projekt”.

Takie rozwiązanie wydaje się co najmniej kontrowersyjne, szczególnie, że przeznaczona do realizacji wizja – narysowana przez pracownię Arkon Atleier – pod względem estetycznym, formalnym, architektonicznym nie dorównuje projektowi Nizio. Teraz jest już oczywiście za późno na żale – jesienią ma ruszyć budowa wybranej poza konkursem propozycji. I tak zamiast futurystycznej bryły o dynamicznie wysuniętych w stronę pola bitwy trzech tarasach widokowych powstanie ciężka bryła o formach monotonnych i przestarzałych.

”Budynek Muzeum składa się z 6 nieregularnych, dynamicznych figur, których niespokojny obrys symbolizuje toczącą się walkę. Walce tej towarzyszy obserwacja pola boju – szklany świetlik jasny i smukły jak szybkie spojrzenie w kierunku nieprzyjaciela. W ostatnim pawilonie gubi się zasada wyraźnego podziału pawilonu i świetlika, dla pełniejszego pokazania dumy ze zwycięstwa i wolności. W sferze materialnej budynek pozwoli przenieść się odwiedzającym w sam środek działań zbrojnych 1920 roku w Ossowie. Jednak zdecydowany akcent podczas projektowania został położony na prezentacje szerszej idei zwycięskiej walki Polaków z komunizmem, którego początek miał tu miejsce” – to fragment oficjalnego opisu obiektu.

Muzeum zostanie skomponowane z ustawionych jedna za drugą (do dyspozycji jest wąska, długa działka) trzech dość prostych brył-modułów, połączonych wyposażonymi w świetliki łącznikami. Układ ten poprzedzony będzie uproszczoną kolumnadą. W zamierzeniach architektów zwiedzający wystawę mają przechodzić na przemian przez ciemne sale ekspozycyjne i rozświetlone łączniki. „Zwiedzającemu towarzyszyć będzie wrażenie olśnienia” – planują twórcy obiektu. Ostatni z modułów, skierowany na wschód, ma kończyć się przeszklonym wyjściem, symbolizującym nie tylko zwycięstwo w tej konkretnej bitwie, ale i całe zwycięstwo Polski nad komunizmem.

Jednoznacznie kojarzące się z wojną i zwycięstwem motywy kolumnady, łuku triumfalnego, które w formach mocno uproszonych pojawiają się w sylwetce gmachu, dosłowna symbolika, naszpikowanie symbolami narodowymi odbierają tej budowli polot i wskazują niestety, że spodziewać się możemy budynku o stylistyce łopatologicznie i nachalnie mówiącego, jak wielkie i ważne wydarzenie upamiętnia. Współczesna architektura posiada w swoich zasobach formy o wiele bardzie zniuansowane, które w intrygujący, interesujący sposób potrafią komunikować widzom całkiem sporo informacji. Tym razem jednak chyba nie doczekamy się realizacji takiego obiektu.

Ossów – Wrota Bitwy Warszawskiej
Lokalizacja: Ossów
Inwestor: Urząd Miasta i Gminy Wołomin
Projektanci: Arkon Atelier, Ewa Brach, współpraca: Łukasz Papaj
Powierzchnia działki: 5996 m2
Powierzchnia zabudowy: 1573,6 m2
Powierzchnia zieleni: 1046 m2
Planowana realizacja: 2016-2017
Planowany koszt inwestycji: 13 mln zł
Źródło ilustracji: arkonatelier.pl, ossow1920.pl

Nie przegap okazji!!!

zapisz się do naszego newslettera