Z podziwu dla architektury. Plebiscyt Polska Architektura XXL - wywiad

Trwa 15. edycja Plebiscytu Polska Architektura XXL, który obejmuje swoim zasięgiem wszystkie dziedziny projektowania: kubaturę, wnętrza i krajobraz. Interesującym wymiarem konkursu jest to, że zwraca on uwagę na ciekawe projekty, które często umykają w promocyjnym zgiełku. Z pomysłodawcą konkursu Krzysztofem Sołoduchą rozmawia Marcin Szczelina.

Marcin Szczelina: Polska Architektura XXL to jeden z najstarszych plebiscytów w Polsce. Skąd pomysł na takie przedsięwzięcie?

Krzysztof Słoducha: Konkurs organizujemy od 2008 roku, a ja osobiście z architekturą mam do czynienia od lat 90. Już na samym początku funkcjonowania w tym świecie zorientowałem się, że w polskiej architekturze istnieje star system. Są osoby, które swoją mocą kreują wpływowe trendy, a te są skoncentrowane na największych biurach architektonicznych. Z moich doświadczeń wynika, że jest bardzo dużo mniej znanych pracowni, które robią ciekawe, ambitne rzeczy, ale nie są w stanie się przebić. To jest naturalne w każdej dziedzinie – są osoby, które mają kontakty i środki do autopromocji, więc są w stanie wywalczyć sobie pozycję. Nie wszyscy jednak mają takie możliwości. Wyobraziłem więc sobie, że rolą mediów architektonicznych powinno być wyszukiwanie tych biur, które nie charakteryzują się silną autopromocją i pokazywanie ciekawych zjawisk, które umykają uwadze. W plebiscycie staramy się nie brać pod uwagę siły rynkowej, wizerunku i środowiskowej mocy pracowni czy osoby, a czyste, żywe dokonanie z danego roku, absolutnie marginalizując pozostałe elementy. To nie jest proste.

Szykując plebiscyt trzeba wybrać osoby oceniające projekty. Jak wybieracie jury?

Początkowo podeszliśmy do tego bardzo idealistycznie. Ze względu na założenie oderwania się od środowiskowych układów, pomyśleliśmy, że może warto dać głos publiczności. Niestety, internet, a tylko w tym medium działamy od początku, ma swoje ograniczenia, więc po kilku latach odeszliśmy od tej idei. Po pierwsze, okazało się, że nie robi to dobrze na wizerunek plebiscytu – konkursy z jury mają większy prestiż. Nasz pomysł okazał się więc kontrproduktywny, bo wygrane projekty nie uzyskjiwały wystarczajacej promocji. Po drugie, głosowanie publiczności zamiast poprawiać wyniki, trochę je wypacza. Pracownie, które dysponowały dużą ilością znajomych, informatykami i determinacją były w stanie się przebić. W tej chwili format ewoluuje, obok głosowania publiczności jest jury. Uznaliśmy, że najbardziej sprawiedliwym sposobem jest coroczne odnawianie grona jurorskiego o osoby z zeszłorocznego grona laureatów. To powoduje inne komplikacje, bo czasem osoby z jury stoją za zgłoszonymi projektami. Rozwiązaliśmy to tak, że wykluczamy ich z głosowania w kategorii, w której ich realizacje mogą startować. Jako, że otrzymujemy bardzo dużo zgłoszeń (bywało ich nawet ponad 100), dokonujemy preselekcji, żeby ułatwić wybór gronu jurorskiemu. To jest oczywiście pewne ograniczenie, ale nie znaleźliśmy na razie żadnej innej metody. Angażowanie całego jury w ocenianie wszystkich zgłoszeń trwałoby miesiące, a z praktyki wiemy, że większość osób nie ma czasu na takie dodatkowe prace.

Nie przegap okazji!!!

zapisz się do naszego newslettera