Architektura SPA: jak projektować piękne i dochodowe przestrzenie wellness

Projektowanie strefy SPA w hotelach to nie tylko wyzwanie estetyczne, ale również funkcjonalne i biznesowe. Od decyzji projektowych architektów zależy nie tylko klimat i komfort gości, ale również rentowność całego obiektu. Oto cztery kluczowe obszary, na które warto zwrócić uwagę przy tworzeniu nowoczesnych, operacyjnie skutecznych stref SPA – od ergonomii, przez oświetlenie, po kwestie... toalet.

Rozplanowanie przestrzeni: funkcjonalność ponad efekt „wow”

Pierwszym i najważniejszym aspektem projektowania SPA jest odpowiednie rozplanowanie przestrzeni. Wiele obiektów zachwyca wizualnie – mają piękne wnętrza z przeszklonymi ścianami, lewitujące leżanki czy bezpośrednie wejścia do gabinetów z płyty basenowej – lecz jednocześnie są zupełnie nieprzystosowane do codziennego funkcjonowania. Zbyt często estetyka dominuje nad użytecznością.

Kluczowym podziałem, który należy wziąć pod uwagę, jest oddzielenie strefy suchej (gabinetów zabiegowych, masażu, kosmetyki) od strefy mokrej (basenów, jacuzzi, saun). To są zupełnie inne światy. W jednym miejscu mamy spokój, wyciszenie i rytuały wellness, w drugim – plusk wody, rozmowy dzieci, gwar.

Błąd polegający na zintegrowaniu tych przestrzeni, np. gabinety masażu zlokalizowane bezpośrednio przy basenie, skutkuje nie tylko dyskomfortem klientów, ale także problemami operacyjnymi: terapeuci muszą pracować w zbyt wysokiej temperaturze, a hałas z basenu przenika do wnętrz, które powinny sprzyjać relaksowi.

Ponadto ważna jest kolejność funkcjonalna: recepcja – przebieralnia – strefy relaksu – gabinety. Każde odstępstwo od tej sekwencji, np. konieczność przechodzenia przez restaurację w szlafroku, wpływa negatywnie na doświadczenie gościa i obniża prestiż miejsca.

Strefy dla personelu: przestrzenie zapomniane, a kluczowe

W projektach SPA bardzo często marginalizuje się potrzeby pracowników. Tymczasem komfort pracy zespołu terapeutycznego ma bezpośredni wpływ na jakość obsługi klienta. Spa to przestrzeń intymna, oparta na bezpośrednim kontakcie „jeden na jeden”, co sprawia, że wypoczęty, zrelaksowany pracownik to lepsze doświadczenie gościa – nie mówiąc już o mniejszej rotacji kadr.

Pomieszczenie dla menedżera SPA często w ogóle nie jest przewidziane w projekcie. A przecież to on koordynuje pracę całej strefy: nadzoruje, planuje, reaguje. Praca menedżerska „na stojąco przy recepcji” to nieefektywne rozwiązanie. To samo dotyczy przestrzeni socjalnych – terapeuci, którzy wykonują fizycznie wymagające zabiegi, potrzebują krótkich, ale komfortowych przerw. Nie może być tak, że odpoczywają kątem gdzieś na korytarzu.

Brakuje też magazynów na kosmetyki, ręczniki i pościel. Kosmetyki często przechowywane są w gabinetach, co nie tylko wprowadza chaos, ale również generuje straty przez ich przeterminowanie lub niewłaściwe przechowywanie. Brakuje także logiki w planowaniu tras logistycznych: np. obsługa zmuszona jest do biegania z brudną bielizną przez całą strefę. Takie niedopatrzenia to realny koszt operacyjny.

Ergonomia, oświetlenie i detale, które zmieniają wszystko

Ergonomia w gabinetach SPA to temat ogromnie niedoceniany. A przecież źle rozmieszczona leżanka, zbyt duża odległość od umywalki czy niewygodne szuflady to nie tylko frustracja personelu, ale i obniżenie jakości zabiegu. Jak podkreśla Muller, projektowanie powinno zakładać „flow” pracy terapeuty – wszystko powinno być w zasięgu ręki, a ruchy wykonywane naturalnie i bez zbędnego wysiłku.

Materiały wykończeniowe to kolejna pułapka. Czarne podłogi, błyszczące fronty czy modne, ale wrażliwe na wilgoć dekoracje (np. stiuki przy basenach) szybko się niszczą, brudzą i są trudne do utrzymania w czystości. A czas między jednym a drugim zabiegiem to często tylko 5 minut – wnętrze musi być gotowe natychmiast, bez kompromisów.

Równie ważne jest światło – ale konieczne jest zaprojektowanie nie jednego, a trzech scenariuszy:

• przed zabiegiem – funkcjonalne, ale miękkie,
• w trakcie zabiegu – przyciemnione, relaksujące,
• do sprzątania – jasne, techniczne.

Recepcja i strefa sprzedaży: nie tylko powitanie, ale centrum zysków

Recepcja SPA to punkt kontrolny, serce logistyki i… miejsce sprzedaży. Jej funkcjonalność ma bezpośredni wpływ na przychody i wizerunek obiektu. Współczesne trendy w aranżacjach często promują otwarte stoły recepcyjne bez blatu ochronnego. Na początku wygląda to pięknie. Ale potem pojawia się kasa fiskalna, terminal, notatki od terapeutów… i chaos gotowy.

Recepcjonista musi mieć warunki do planowania dnia pracy terapeutów, odbierania telefonów i maili oraz — co kluczowe — sprzedawania kosmetyków detalicznych. Strefa sprzedaży powinna być wydzielona i odpowiednio zaaranżowana — to nie tylko element wystroju, ale źródło znacznego dochodu (czasem większego niż sam zabieg).

Projektowanie SPA to zadanie wyjątkowe: łączy architekturę, psychologię, ergonomię i biznes. Architekci mają olbrzymi wpływ nie tylko na estetykę, ale na życie tych obiektów — dosłownie z minuty na minutę. Warto pamiętać, że dobrze zaprojektowana przestrzeń SPA to nie tylko piękne zdjęcia w katalogu — to komfort gościa, ergonomia pracy i realny zysk dla inwestora.

Opracowanie: Krzysztof Sołoducha. Tekst powstał na podstawie prezentacji Anety Muller pt. Oczekiwania inwestorów wobec architektów w projektowaniu stref spa& wellness wygłoszonej w trakcie konferencji pt. Horeca w architekturze organizowanej przez Grupę Sztuka Architektury.

Zobacz realcję z konferencji: tutaj

Nie przegap okazji!!!

zapisz się do naszego newslettera