Izba Pamięci w Warszawie - tak będzie wyglądać

Izba Pamięci na Cmentarzu Powstańców Warszawy zaprojektuje biuro WXCA

Izba Pamięci na Cmentarzu Powstańców Warszawy jest częścią nekropolii, powstałej w latach 40. przy ulicy Wolskiej w Warszawie. To miejsce spoczynku prochów dziesiątków tysięcy, w większości anonimowych ofiar powstania i II wojny światowej. Projekt nekropolii opracowali tuż po wojnie Romuald Gutt i Alina Scholtz, jednak z ich wizji zrealizowana została tylko Aleja Główna. Ostatnie prace, mające na celu uporządkowanie terenu i nadanie mu spójnej formy przeprowadzono w tym miejscu pół wieku temu, w latach 60.

Izba Pamięci na Cmentarzu Powstańców Warszawy, na którą w listopadzie 2014 roku ogłoszono konkurs architektoniczny, ma być kolejnym krokiem ku nadaniu Cmentarzowi stosownej formy architektonicznej. Kilka lat temu podobne przedsięwzięcie przeprowadzono na terenie mauzoleum w Palmirach. Tam według projektu biura WXCA powstał pawilon, uzupełniający muzealne funkcje tego miejsca hitlerowskiej zbrodni, doskonale komponujący się z otoczeniem i specyficznym charakterem obiektu.

Izba Pamięci na Cmentarzu Powstańców Warszawy powstanie według projektu zespołu pod kierownictwem Piotra Bujnowskiego. Jury w składzie: Marek Mikos, Jakub Wacławek, Wanda Traczyk, Tadeusz Barucki, Maciej Kuryłowicz, Anna Ginter, Wojciech Wagner, Ewa Nekanda-Trepka, Piotr Oleńczak, i Adam Siwek spośród zgłoszonych 107 prac wybrało trzy najlepsze, a siedem wyróżniło.

I nagroda (70 tys. zł) przypadła zespołowi w składzie: Piotr Bujnowski, Kalina Jędrak, Maciej Koczocik, Krzysztof Makowski, Martyna Rowicka. II nagrodę (50 tys. zł) otrzymał projekt Karola Żurawskiego i Macieja Łuczaka, trzecią zaś (i 30 tys. zł) - Mikołaja Kwiecińskiego i Michała Adamczyka.

Izba Pamięci na Cmentarzu Powstańców Warszawy zostanie zajęta przez ekspozycję, dokumentującą życie w okupowanej stolicy. Przedstawione będą tu dokumenty na temat zbrodni, popełnionych w latach 1939-1945, miejscach egzekucji i pochówku ofiar. W pobliżu pawilonu powstanie też Mur Pamięci, na którym zostaną umieszczone imiona i nazwiska zidentyfikowanych osób pochowanych w nekropolii.

Izba Pamięci na Cmentarzu Powstańców Warszawy otrzyma formę minimalistycznej, monolitycznej bryły, która swoją powściągliwą formą dobrze wpisywać się będzie z opracowane przez Romualda Gutta i Alinę Scholtz założenie. Sami architekci mówią, że gmach ma na pierwszy rzut oka kojarzyć z grobowcem lub kryptą. Gmach ma być dość ciemny, światło dostawać się będzie do wnętrza przez otwór w dachu i szczeliny w murze. Posadzka wewnątrz wykonana będzie z metalu, by dźwięk kroków potęgował odczucia zmysłowe. „Lekki dyskomfort, spowodowany mrocznymi, labiryntowymi korytarzami oraz wszelkimi innymi odczuciami zmysłowymi, potęgują pracę wyobraźni. Ścieżka odcięcia od codzienności, blichtru, dźwięków miasta, wszelkiej jaskrawości, przygotowała nas na kolejny krok” - piszą architekci o wrażeniu, jakie chcą wywołać na widzach, wędrujących ku sali z ekspozycją. Przestronna sala o betonowej posadzce i licznych niszach i zagłębieniach w ścianach zostanie wypełniona dokumentami, obrazami, eksponatami, związanymi z wojną i jej ofiarami. Tak to opisują sami projektanci: „Wchodzimy do wysokiej i obszernej sali. Masywne mury, okazują się tworzywem, materią z wyrzeźbionymi niszami, otworami, schowkami dla archiwów pamięci, ekspozycji, edukacji. Emocje i zmysły poruszane w czasie wędrówki, zapewniają dokładne zapamiętanie każdego szczegółu z historii, w której właśnie wzięliśmy udział. Zaczynamy wszystko rozumieć, pamiętać. W ten sposób, dokładamy swoją cegiełkę w tworzeniu czy odbudowywaniu tożsamości, pamięci”.

Izba Pamięci na Cmentarzu Powstańców Warszawy będzie więc gmachem, oddziałującym na zmysły, na wyobraźnię, pobudzającym refleksję w subtelny i wyważony sposób. Minimalistyczna forma budynku, ale i starannie zaplanowana jego aranżacja mają stworzyć przestrzeń przemyśleń i pamięci bez epatowania łatwymi w odbiorze efektami.

Źródło informacji: um.warszawa.pl

Nie przegap okazji!!!

zapisz się do naszego newslettera