Matt James i miejskie ogrody

Matt James jest prawdziwym guru dla entuzjastów ogrodnictwa. To światowej sławy garden designer, czyli specjalista od projektowania ogrodów. Niedawno odwiedził Polskę, lecz nie jako turysta - Matt James zaprojektuje w centrum Krakowa dwa autorskie ogrody. Postać Matta Jamesa jest znana polskiej publiczności głównie z programów telewizyjnych emitowanych w Polsce m.in. na DOMO+: „Miejski ogrodnik” (Channel 4), „Ekologiczny eden Matta Jamesa” (UKTV). Prowadził także serię „Selling Houses” w brytyjskim Channel 4. „Miejski ogrodnik” doczekał się również wersji amerykańskiej. Ogrodnictwem interesował się od najmłodszych lat, dlatego nadał swojej edukacji określony kierunek. Skończył renomowane szkoły ogrodnicze, m.in. w Writtle College. Obecnie wykłada projektowanie ogrodów na Falmouth University College w Kornwalii. Jest autorem kilku książek, m.in. „The City Gardener” (2003) i „The City Gardener: Urban Oasis” (2004).

Prywatne ogrodnictwo miejskie
Ogrody miejskie mają wiele form, od wiszących starożytnych, po barokowe ogrody wiedeńskie, rabaty, klomby, pergole, parki i zieleńce. Ostatnio jednak popularność zyskują ogrody użytkowe. Jakkolwiek ładnie nie próbowalibyśmy tego nazwać, chodzi tu po prostu o przydomowe, balkonowe lub parapetowe rolnictwo. Prymitywne? Niekoniecznie. Rośliny użytkowe nie są trudne w pielęgnacji, mają walory estetyczne, a ich uprawa miejska jest coraz popularniejsza w myśl idei food miles, czyli skracania dystansu jaki pokonuje żywność od producenta do konsumenta. W przypadku ogrodnictwa użytkowego konsument staje się jednocześnie producentem, mając wpływ na jakość i naturalność swoich upraw oraz ich zrównoważony rozwój. Projektowaniem ogrodów użytkowych zajmuje się także Matt James. Między innymi swój własny ogród zaprojektował w tym właśnie stylu: – W centrum Londynu możesz znaleźć ludzi, którzy na własnych balkonach uprawiają warzywa i jest to fascynujące, nawet jeśli to tylko malutka hodowla. Moim zdaniem hodowanie własnych truskawek jest niesamowicie kreatywne – mówi.

Jeszcze dwadzieścia lat temu uprawom w miastach służyły ogródki działkowe. Dziś zastępują je skomplikowane aranżacje w przestrzeni zurbanizowanej – począwszy od ogrodów wysokościowych (np. na dachach budynków) przez ogrody wertykalne, po inne formy wykorzystujące istniejącą architekturę do zaszczepienia na niej kawałka zieleni. O tym, że warzywa doskonale rosną w zabudowie miejskiej świadczą chociażby zapisy z czasów II Wojny Światowej, kiedy to prawie 40 proc. produkcji roślin jadalnych pochodziło z miast.

Zagospodarowanie terenów miejskich
Jak natomiast wyglądają trendy w projektowaniu terenów zieleni miejskiej i czy w ogóle w Polsce można mówić o trendach? Wydział Kształtowania Środowiska przy Urzędzie Miasta Krakowa opracował tekst na temat projektowania zieleni miejskiej. Dowiadujemy się z niego, że projektowaniem terenów zielonych w aglomeracjach miejskich może zająć się byle amator – nie są wymagane żadne uprawnienia. A może powinny, gdyż bardzo często przy projektowaniu tego typu terenów popełniany jest szereg błędów wynikających z przenoszenia wzorców z ogrodów prywatnych na obszary użyteczności publicznej. Kompozycje są zbyt zróżnicowane, często nawiązujące do architektury ogrodowej, a roślinność i jej kolorystyka jest źle dobrana (źródło: http://www.krakow.pl).

W Krakowie brakuje również spójnego systemu zieleni miejskiej. Zdaniem lokalnych polityków miasto ma za dużo terenów zielonych, a stworzenie jego planów zagospodarowania przestrzennego spowolniłoby jego rozwój. Jak zauważa krakowski ekolog Mariusz Waszkiewicz: – Politycy i urzędnicy niestety mylą rozwój z rozrostem. Tymczasem, rozwój oznacza zmiany nie tylko ilościowe ale i jakościowe. Nie można mówić o rozwoju społeczeństwa w warunkach betonowej pustyni – bez dostępu do przyrody. Nie można mówić ani o rozwoju fizycznym dzieci i młodzieży bez dostępu do terenów rekreacyjnych, ani o rozwoju psychicznym i intelektualnym bez dostępu do piękna przyrody i krajobrazu. Ograniczanie doświadczania świata do środowiska sztucznego jest zaprzeczeniem rozwoju – puentuje. (źródło: chronmydrzewa.pl)

Tym ważniejsza wydaje się odpowiedzialność developerów w planowaniu nowych inwestycji budowlanych uwzględniających przestrzenie zielone – czy to w formie funkcjonalnych tarasów z przeznaczeniem na ogródki użytkowe, czy to pergoli, ogrodów wysokościowych lub wertykalnych. Ciąży na nich nie tylko obowiązek budowania kompleksów mieszkaniowych, ale także dbałości o estetykę miejskiego krajobrazu.

Mimo braku spójnego systemu zieleni w Krakowie, na miejskim ogrodniku z Anglii miasto wywarło pozytywne wrażenie: – Poznałem trochę Polskę mieszkając w Ealing w Londynie. Nie zdawałem sobie jednak sprawy, że Kraków jest tak zielony, nie wiedziałem czego się po nim spodziewać. Tymczasem jest on bardzo podobny do Londynu – zielony, z fantastyczną architekturą. Jednak podczas pierwszej wizyty na pewno nie widziałem wystarczająco wiele… – dodaje.

Tajemniczy ogród w Krakowie
Matt James przyjechał do Krakowa, aby zapoznać się z projektami inwestycji, która powstanie w samym centrum miasta. W plan inwestycji wpisane są dwa ogrody – bardziej „dziki” zadrzewiony ogród oraz ogród z roślinnością niskopienną. Ogrody projektu angielskiego ogrodnika mają dopełniać charakteru inwestycji, która stanie się wizytówką miasta, i tym samym wnieść nową wartość w krakowskie tereny zielne. Zapytany o koncepcje ogrodów, które zaprojektuje w Krakowie, Matt James odpowiada tajemniczo, że ma ich mnóstwo, ale na razie żadnej nie zdradzi: – Projekt wyróżnia fantastyczna i bogata historia, mix starej i nowej architektury. Teren inwestycji jest niesamowity, jestem bardzo podekscytowany tym, co tu powstanie – mówi.

Niezależnie od formy i funkcjonalności, zarówno prywatne jak i ogólnodostępne ogrody łączy nadrzędna funkcja i wspólny mianownik, którym jest łagodzenie miejskich warunków zdrowotnych i klimatycznych. Potrzeba dostępu do terenów zielonych dotyczy absolutne każdego mieszkańca miasta, każdego zatem, a już zwłaszcza odpowiedzialnych za rozwój Krakowa, powinna dotyczyć odpowiedzialność za tereny zielone.

Źródło: materiały prasowe

UWAGA
Już wkrótce więcej informacji o architekturze krajobrazu będzie można znaleźć na nowym wortalu www.sztuka-krajobrazu.pl. Chętnych do współpracy zapraszamy do kontaktu na adres [email protected]
Startujemy 1 października 2012

Nie przegap okazji!!!

zapisz się do naszego newslettera