Chcesz być na bieżąco? Zapisz się do naszego newslettera


Sverre Fehn

 

Czas czytania: ~ 6 min


6Mkso2Nwo5lgKITVgtEfez9Vnxxirs8siWLZhL8zU1I6tETJODpS7PNmgMTk_l-20.jpg
Sverre Fehn uważany jest za jednego z najwybitniejszych, żyjących architektów europejskich. Przez krytyków oceniany jako modernista, sam mówi: "Nigdy nie uważałem się za modernistę, choć przyswoiłem sobie "antymonumentalność" i estetykę Le Corbusiera, jak również funkcjonalizm małych wiosek Afryki Północnej. Można zatem powiedzieć, że dorastałem w cieniu modernizmu. Zawsze sądziłem, że pozostaję w pewnym dystansie w stosunku do tradycyjnej architektury norweskiej - mówi Fehn - ale zrozumiałem w końcu, że jednak działam stale w jej kontekście. To, jak interpretuję działkę, światło i możliwości materiałowe ma silny związek z moim pochodzeniem".
Ur2pTbfNuPRo8fyx1uzH1LmhdDyxYdAhScXani7EPUgV51fRPlxgg3ODZHcF_1-20.jpg
Sverre Fehn po raz pierwszy zwrócił na siebie uwagę publiczności międzynarodowej projektem norweskiego pawilonu na Wystawie Światowej w Brukseli w 1958 roku, a ponownie w 1962 roku projektem nordyckiego pawilonu na Biennale Architektury w Wenecji. Poza tym większość jego projektów zostało zrealizowanych w Norwegii, Szwecji i Danii. Pytany o to, co jest najważniejsze w jego architekturze, Fehn odpowiada, że jest to przede wszystkim materiał konstrukcyjny; czy będzie to drewno czy beton; harmonia, rytm i szczerość w wykorzystaniu materiału. Akt budowania nazywa "brutalnym" i dopowiada; "kiedy buduję na działce w terenie, który jest całkowicie dziewiczy, jest to wojna, atak naszej kultury na naturę. W tej konfrontacji ja dążę do stworzenia budynku, który, który uwypukli urodę otoczenia, a otoczenie powinno podkreślać piękno budynku. Fehn uważa światło za bardzo ważny materiał. Nigdzie nie było to bardziej widoczne, niż w pawilonie weneckim, gdzie trzy świetliki wprowadzają światło do wnętrza zorganizowanego wokół 3 rosnących, żywych drzew. Podające z góry światło jest filtrowane przez korony drzew i rozjaśnia wnętrze wystawiennicze miękkim światłem, które określić można jako "nordyckie". Fehn jest jednym z architektów powojennego pokolenia absolwentów Wydziału Architektury Uniwersytetu w Oslo z 1949 roku. W tym czasie ogromny wpływ na architekturę norweską mieli Fin Alvar Aalto i norweski architekt Arne Korsmo, który stał się przyjacielem i mentorem Sverre Fehna. Fehn nawet mieszka w domu zaprojektowanym przez Korsmo. Duży wpływ na Fehna miał Mies van der Rohe - "Mój dom spokojnej starości w Okern był silnie inspirowany jego twórczością" - twierdzi. Jako nauczyciel powtarza studentom, że powinni być zrelaksowani i otwarci na wykorzystywanie w projektowaniu tych elementów, które naprawdę lubią. Wyjaśnia te procesy wewnętrzne; "właściwie nie widziałem wielu budynków Franka Lloyda Wrighta, ale w czasie pobytu w Kalifornii widziałem liczne jego małe domy, które znałem wcześniej z książek. Wyglądało to tak, jakbym się włóczył po kartkach albumów, które miałem w głowie. A zatem przyznanie się do jego wpływu na mnie jest jednocześnie uświadomieniem sobie związków z wszystkimi, którzy wpłynęli na niego, włącznie z Japończykami. Jeden z pierwszych budynków Fehna, Muzeum Rzemiosła w Lillehammer z 1953 roku jest doskonałą egzemplifikacją jego poszukiwania nowych form w architekturze wiejskiej. W 1952 roku Fehn odbył podróż po Afryce Północnej - studiował tam architekturę prymitywną.
zKnC9csSz1c0a600V7yWoTqEHpk8XyO9tADIuZUGeupwwhktNOCRxMwP7qWI_2-20.jpg
Jego ostatnie prace - Glacier Museum, Museum w Aukrust i nowe muzeum archeologiczne w Hamar wyrażają jego totalne związanie z formą i materiałem, ale jednocześnie umożliwiają mu swobodną eksplorację nowych horyzontów w projektowaniu. Jego Muzeum Glacier obwołano jednym z punktów zwrotnych w historii architektury współczesnej. Budynek znajduje się na płaskowyżu, wyrzeĽbionym przez lodowiec Josstadal u wejścia do fiordu Fjaerland. Muzeum jest centralnym punktem w panoramie stworzonej z jednej strony przez strome zbocza góry a z drugiej przez fiord z lodowcem na szczycie. Jednym z ostatnich projektów jest rozbudowa Teatru Narodowego w Kopenhadze z rozmachem, który określono wręcz jako katedralny. Praca Fehna rozwijała się przez lata, pracował nad wrażliwością na światło, jak również ciągle analizował relacje pomiędzy działką i budynkiem. Ostatnio zmienił podejście do projektowania. Kładzie większy nacisk na pieczołowity dobór materiałów konstrukcyjnych, do drewna, którego zawsze używał najchętniej, dodał beton i stal. W ostatnich projektach ujednolicił to wszystko, co było obecne w poprzednich realizacjach i co stało się inspiracją dla architektów na całym świecie. W 1971 roku Fehn został profesorem na swojej macierzystej uczelni w Oslo, gdzie wykładał aż do 1993 roku. Niezależnie od tego prowadził wykłady i odczyty na kilkudziesięciu uczelniach w USA i Europie.
6ImPodhtCV1qcCl1fhaKBkOzCqwGKSkmG3CjO0ZnFvVyzHFhdXXt2YHgrR4n_3-20.jpg
Architektura Sverre Fehna jest fascynującą i ekscytującą kombinacją nowoczesnych form projektowych przefiltrowanych przez tradycję i kulturę skandynawską w której jest zakorzeniona. W swych projektach nadaje on priorytet relacji pomiędzy budynkiem i jego otoczeniem. Łącząc w projektach pomysłowość, sens i zmysłowość, od 50 lat wytrwale i uparcie buduje Fehn swoją wersję modernizmu XX wieku. Krocząc od jednego projektu do drugiego prezentuje wirtuozerię i kreatywność, które pozwalają zaliczyć go do największych architektów XX wieku. Już projekt norweskiego pawilonu na Wystawie Światowej w Brukseli w 1958 roku pokazał jego wyjątkowy talent. Potwierdzeniem tego był projekt pawilonu nordyckiego na Biennale w Wenecji niedługo potem. Już w swych wczesnych dziełach Fehn pokazał, że jest projektantem wszechstronnym, co z sukcesem pozwala mu projektować meble, wystawy i przedmioty codziennego użytku, jak i architekturę. Jego wyczucie materiału jest równie doskonałe, jak jego poetycka władza nad słowem. Geografia miejsca i czasu, od prymitywnego Maroka do współczesnego Nowego Jorku, jak również wielowątkowe, nakładające się wpływy, odgrywały w rozwoju Fehna ogromną rolę. Inspirowało go wielu wielkich architektów, jak Louis Kahn, Frank Lloyd Wright, LeCorbusier, Alvar Aalto, Mies van der Rohe, Jean Prouve, jak i rodak oraz mentor Fehna - Arne Korsmo. Dostarczyli mu oni inspiracji, ale rezultaty jego pracy są przede wszystkim wyrazem jego indywidualności oraz oryginalności. Unikał mód i zmieniających się w XX wieku tendencji. Systematycznie i konsekwentnie rozwijał własny, indywidualny styl, udoskonalając go ciągle i przekształcając. Wprowadził do języka nowoczesnej architektury elementy swego rodzinnego, norweskiego krajobrazu - północne światło, szary kamień i zieleń północnego lasu - łącząc w budynkach zarówno wyobraĽnię, jak i realność. Nigdzie nie jest to tak jasne, jak w muzeum w Hamar, gdzie dzięki trafnemu zbalansowaniu cech działki i programu, uzyskał idealną harmonię elementów tradycyjnych i nowoczesnych. Prace Sverre Fehna są dowodem talentu, kreatywności i wrażliwości jednego z mistrzów architektury światowej. Przyznanie mu w 1977 roku nagrody wydaje się więc całkowicie uzasadnione. Fotografie od góry: 1. A. Bodker House Oslo, Norwegia 2. The Glacier Museum Fjaerland, Norwegia 3. Hedmark Cathedral Museum Hamar, Norwegia

Podepnij swój artykuł

Podoba Ci się nasza działalność ? Postaw kawę dla Grupy Sztuka Architektury!
Postaw mi kawę na buycoffee.to

tagi

Drewniane biuro
Drewniane biuro

18 miesięcy ma zająć budowa drewnianego biurowca w Warszawie. Właśnie rozpoczyna się realizacja tej ...

Obiekt wielofunkcyjny w kamieniołomie
Obiekt wielofunkcyjny w kamieniołomie

Zamknięty kamieniołom w gminie Gołcza, leżącej na terenie województwa małopolskiego, zyskał nowe, ni ...

Konferencja Medycyna w architekturze. Nowe trendy w projektowaniu szpitali i obiektów medycznych II edycja
Konferencja Medycyna w architekturze. Nowe trendy w projektowaniu szpitali i obiektów medycznych II edycja

Hasłem przewodnim drugiej edycji naszej konferencji Medycyna w architekturze będzie projektowanie pr ...

KOMENTARZE
Komentarze
Brak komentarzy
Zaloguj się, aby dodać komentarz

Nagroda Pritzkera
ZOBACZ TAKŻE

PRACA:
Zatrudnię
  • Zatrudnię

Nie przegap okazji!!!

zapisz się do naszego newslettera