Muzeum i Centrum Ruchu Harcerskiego w starych murach

Tytuł „Budowa Roku 2021” wśród obiektów przebudowanych i rewitalizowanych trafił w ręce twórców Muzeum i Centrum Ruchu Harcerskiego w Krakowie, które powstało właśnie na terenie zabytkowego fortu przy ulicy Fortecznej.

„Z całą pewnością mogę stwierdzić, że atrakcyjność tego miejsca, jego interaktywność będzie porównywalna z atrakcyjnością muzeum w podziemiach krakowskiego Rynku czy Muzeum Inżynierii Miejskiej, czyli placówek, które cieszą się olbrzymim zainteresowaniem i są bardzo dobrze oceniane przez mieszkańców i turystów. Fakt, że zarządzać tym będą harcerze, jest gwarancją, że obiekt będzie żył na co dzień. Śmiało postawię tezę, że będzie to najnowocześniejsze muzeum w Krakowie, bo samo miejsce na pewno stwarza takie możliwości” – mówi Tadeusz Trzmiel, prezes Zarządu Krakowskiego Holdingu Komunalnego SA, były wiceprezydent Krakowa, harcmistrz i członek zespołu zadaniowego ds. Muzeum Ruchu Harcerskiego.

Adaptacja zabytku

Muzeum i Centrum Ruchu Harcerskiego powstało w wyniku adaptacji do nowych funkcji zabytkowego obiektu wojskowego. Podobnie jak wcześniej krakowski Fort Borek, czy powojskowe obiekty z Gdańska i hospicjum dla dzieci Caritas w Olsztynie i tu celem było pogodzenie szacunku do autentycznej tkanki historycznego obiektu z jego modernizacją tak, aby mógł służyć nowym użytkownikom. W przypadku Fortu 52a „Jugowice” vel „Łapianka” za przemianę jego architektury odpowiadała Pracownia Architektoniczna Ferdzynowie.

Misją Muzeum i Centrum Ruchu Harcerskiego, które administracyjnie stanowi oddział Muzeum Krakowa,  jest „połączenie miejsca umożliwiającego poznanie idei, metod i tradycji skautingu z przestrzenią, w której będą działać harcerze z całego świata”. W poddanym remontowi i modernizacji forcie powstały dwie kondygnacje, na których zorganizowano przestrzeń dla stałej ekspozycji i wystaw czasowych, ale także udało się w budynku znaleźć miejsce na salę konferencyjną, sale seminaryjne, punkt gastronomiczny, zorganizowano pomieszczenia przeznaczone do przygotowania zbiorów i pomieszczenia sanitarne mające stanowić zaplecze dla przyszłych biwaków harcerskich. BO jedną z głównych atrakcji obiektu mają być tereny zielone dookoła fortu – powstało tam m.in. pole biwakowe i miejsce na ognisko nawet dla 300 osób.

Nowe muzeum w starych murach

Projektująca nowe wcielenie fortu Pracownia Architektoniczna Ferdzynowie zwyciężyła w organizowanym na ten projekt w 2011 roku konkursie architektonicznym. W werdykcie jury zapisano wówczas, że za zwycięską propozycją przemawiało „prawidłowe i czytelne zaprojektowanie przestrzeni publicznej i bardzo dobre wpisanie się w teren, przy zachowaniu jego istniejących walorów, minimalna ingerencja w działkę i prawidłowe powiązanie obiektu z zabytkowym fortem, umożliwiające pełną rewaloryzację zabytku”. Aby nie zakłócić zabytkowej struktury fortu wszystkie nowe pomieszczenia architekci ulokowali w podziemnej części obiektu. Zostały one przekryte częściowo zielonym, a częściowo szklanym dachem. Łącznikiem między zabytkową, a nową częścią budowli jest przeszklony hol.

W 2004 roku władze Miasta Krakowa zadecydowały o konieczności powołania Zespołu zadaniowego ds. opracowania strategii zagospodarowania i wykorzystania fortów i obiektów militarnych byłej „Twierdzy Kraków”. Efektem prac zespołu było opracowanie „Ramowego programu ochrony i rewitalizacji zespołu historyczno-krajobrazowego Twierdzy Kraków”. Adaptacja Fortu „Jugowice” vel „Łapianka” na Muzeum i Centrum Ruchu Harcerskiego a  Fortu „Borek” ba Centrum Kultury Podgórza są częścią tego samego przedsięwzięcia. Obie inwestycje finansowane były ze środków Narodowego Funduszu Rewaloryzacji Zabytków Krakowa, Unii Europejskiej i budżetu Gminy Miejskiej Kraków.

Muzeum i Centrum Ruchu Harcerskiego - metryczka projektu obiektu

Lokalizacja: Kraków, ul. Forteczna 28

Inwestor: Gmina Miejska Kraków, Zarząd Budynków Komunalnych w Krakowie

Inwestor zastępczy: FIRMA STRADOM Andrzej Potaczała, Kraków

Projekt architektoniczna: Pracownia Architektoniczna Ferdzynowie, Łódź

Generalny wykonawca: Przedsiębiorstwo Produkcyjno-Handlowe „BUDMEX” Sp. z o.o., Nowy Sącz

Główni projektanci: mgr inż. arch. Bożena Ferdzyn, mgr inż. arch. Jacek Ferdzyn (architektura),

mgr inż. Barbara Pędzik (konstrukcja)

Powierzchnia zabudowy: 2311,50 m²

Powierzchnia użytkowa: 3711,34 m²

Kubatura: 17 555,60 m³

Projekt: 2011 (konkurs architektoniczny)

Realizacja: 2014-2022

Źródło zdjęć: udowaroku.pl, krakow.pl, ue.krakow.pl

Nie przegap okazji!!!

zapisz się do naszego newslettera